publikacje

Wróć do listy

Adela Muszyńska do Heleny Marek, 14.11.1965–21.09.1985

Kolekcja składa się z dwunastu listów pisanych do Heleny Marek w ciągu dwudziestu lat, przy czym cztery spośród nich znalazły się omyłkowo wśród korespondencji Adeli Dobrzańskiej (sygn. 56 tego samego zespołu).

publikacje

Wróć do listy

Simone Kaminer do Heleny Marek, 1964–1971

Mieszkające w Marsylii (Francja) Simone Kaminer i jej siostra Ida korespondowały z Heleną Marek. Dziesięć wysłanych listów dotyczyło prywatnych spraw. Ida była w bliższych stosunkach z adresatką, w listach zwracała się do niej po imieniu, zaś Simone pisała per pani. W pierwszym liście datowanym na 1964 r. Ida zdała relację z pobytu syna Heleny Marek, Wiktora, we Francji. Odwiedził on Idę i Natana w Marsylii, byli razem na Île d'Yeu, po czym pojechał do Paryża. Po jego powrocie zamierzała go zapoznać z tamtejszą młodzieżą komunistyczną, żeby wyrobił sobie zdanie, jak to wygląda we Francji.

publikacje

Wróć do listy

Wanda Jelicz do Heleny Marek, 1969

Wanda Jelicz opisała prywatne rozliczenia pomiędzy nią a Heleną Marek, wobec której miała systematycznie spłacany dług. Ubolewała z powodu choroby męża Heleny i jego pobytu w szpitalu, wyrażając jednocześnie nadzieję, że leczenie odniesie dobry skutek.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z pobytu u Kirgizów w latach 1940–1946

Tekst wspomnień spisał Włodzimierz Kaszuba na postawie opowiadań Zofii Bezruk. Kaszuba po raz pierwszy spotkał Zofię w 1978 r. na wycieczce autokarowej, podczas której usłyszał fragment historii z okresu przesiedlenia. W oświadczeniu załączonym do wspomnień stwierdził, że natychmiast po przybyciu do domu spisał wszystko, co udało mu się zapamiętać. Drugie spotkanie miało miejsce w 1984 r. podczas wycieczki do Kazimierza. Po raz kolejny zobaczyli się na prośbę Kaszuby, który zachęcił Bezruk do opowiedzenia swojej historii i przeżyć związanych z przymusowym wysiedleniem 1940 r.

publikacje

Wróć do listy

Вспоминаяе Бела Куна…

Siekierska pisze, że jej znajomość z Bela Kunem była epizodyczna i znała go raczej z opowieści męża, Stanisława Bobińskiego, który poznał Kuna w czasie Rewolucji Październikowej. Ona sama spotkała go dopiero w latach 1922-1923, kiedy przyjechała do męża do Swierdłowska na Uralu. Później ich drogi znowu skrzyżowały się w Moskwie. Autorka opisuje to moment poznania legendarnego Bela Kuna oraz spotkania z nim, jego zachowanie, sposób bycia, groźny wygląd. Opowiada też o jego córce i żonie i jego relacjach z nimi.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Marii Zamoyskiej

Pamiętnik Marii Zamoyskiej obejmuje lata 1860–1924. Rękopis rozpoczynają wspomnienia z dzieciństwa i młodości, które autorka spędziła z rodziną w Paryżu. Zamoyska poświęciła wiele miejsca osobom, które wpłynęły na ukształtowanie się jej osobowości i poglądów oraz na wykształcenie. Obok matki, Jadwigi Zamoyskiej, wymienia trzy kobiety, które odegrały istotną rolę w jej życiu: Annę Birt (zasłużoną nauczycielkę jej matki), Klarę Dembińską (osobistą nauczycielkę autorki) oraz Michalinę K. z Kórnika (służącą matki).

publikacje

Wróć do listy

Życie Pauli Morawskiej opisane przez Konstancję Morawską

Konstancja Morawska opisała życie swojej babki, Pauliny Morawskiej z Łubieńskich (1791–1883), córki Feliksa Łubieńskiego (ministra sprawiedliwości w rządzie Księstwa Warszawskiego) i Tekli z Bielińskich, żony Józefa Morawskiego, referendarza i członka Rady Stanu Księstwa Warszawskiego. Pierwszy wpis w zeszycie to wspomnienie dotyczące ojca z 24 stycznia 1883 r. Autorka przywołuje również wydarzenia społeczno-polityczne i wojenne (styczeń 1813 r.: „Moskale zbliżają się do Warszawy”). Natomiast jej opowieść o Pauli Morawskiej rozpoczyna od słów: „Ukochana nasza Babunia, Paula z hr.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Wandy Godawy

Wanda Godawa urodziła się i wychowała na Wołyniu we wsi Batorówka (obecnie Chmelnyćke, obw. wołyński) w rodzinie dobrze sytuowanych polskich osadników. Opowieść zaczęła od wybuchu II wojny światowej, gdy miała trzynaście lat. Pisała, że Ukraińcy napadali na osadników i ich mordowali. Opisała życie po wkroczeniu Sowietów do Polski. W lutym 1940 r. cała rodzina wraz z innymi osadnikami została wywiezieni do Rosji, na daleką Północ. Autorka opisała tułaczkę po obczyźnie, pracę w kołchozach oraz głód. Po amnestii w sierpniu 1941 r.

publikacje

Wróć do listy

Żywy obraz życia Stanisławowej Gadomskiej dopełniony pamiętnikiem z pożycia małżeńskiego

Wspomnienia Anny Gadomskiej, obejmujące lata 1873–1890, dotyczą jej dzieciństwa, które spędziła w Starym Sączu i innych miejscowościach w Galicji. Autorka opisuje lata swojej edukacji w szkole ludowej i zakonnej szkole prowadzonej przez starosądeckie klaryski. Gadomska opisuje postać ojca (nauczyciela), matki, a także dziadków oraz ich dom. Relacjonuje także pobyt w Seminarium Nauczycielskim w Przemyślu, gdzie mieszkała na stancji na terenie klasztoru benedyktynek. 

 

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia o Warszawie Jadwigi Krakowiakowej

Pracę otwiera opis żalu i tęsknoty za rodzinną Warszawą: „Z daleka, z odległej ziemi mazurskiej piszę do Ciebie – miasto najmilsze, kochane”. Wojna i zniszczenia zmusiły autorkę do opuszczenia stolicy niejako wbrew swojej woli. Autorka wraca do czasów dzieciństwa, opisuje barwne i pełne życia ulice swojego miasta, gwar i zgiełk. Zachwyca się piękną architekturą, wspomina zapachy, liczne sklepy i kawiarnie. Wspomnienia są fabularyzowane, pojawiają się dialogi. Autorka opisuje wybuch II wojny światowej. Wspomnienia są przepełnione bólem i strachem. Pracę kończy egzekucja na jej rodzicach.

Strony