publikacje

Wróć do listy

Saga rodzinna

W dokumencie autorka opisuje losy rodziny swojego wuja, Alojzego Raksimowicza, mieszkającego przed II wojną światową na Wileńszczyźnie (k. Komaj). Wuj kobiety pełnił wówczas funkcję plenipotenta generała Eugeniusza Kątkowskiego. Alojzy i jego żona Agrypina mieli folwark wykupiony z części majątku Serenczany. Jak wspomina autorka, sąsiedztwo staroobrzędowców było im nieprzychylne; w październiku 1939 r. spaliło im stodołę wraz z plonami. W dalszej części dokumentu pisząca wspomina, że jej wuj został aresztowany w 1940 r. i osadzony w więzieniu w Starej Wilejce jako więzień polityczny.

publikacje

Wróć do listy

[BT] In response to your…

Danuta I. Brońska w liście do Instytutu Gospodarstwa Społecznego przedstawiła swoje losy od wyjazdu z Polski w marcu 1946 r. Miała wtedy trzynaście lat. Wyemigrowała z matką i Nathanem Hartem do Niemiec nie z powodów ekonomicznych czy politycznych, tylko dlatego, że jej matka chciała rozpocząć nowe życie ze swoim partnerem, którego uratowała z getta i ukrywała przez całą okupację. Wyjazd z Polski został ułatwiony przez Irenę Finkelsztajn i jej męża, Rosjanina (autorka niezbyt pochlebnie o nim pisze).

publikacje

Wróć do listy

b.t. [Szłam, a raczej biegłam…]

Autorka opisuje przeżycia związane z emigracją. W tekście dużo jest refleksji na temat istoty emigracji, jej powodów i następstw, a także dużo obserwacji na temat Polaków w Niemczech i Stanach Zjednoczonych.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik bezrobotnego

Autorka opowiada swoje doświadczenia z lat 90-tych. W maju 1989 r., w wieku 38 lat, pozostała bez pracy [nie wiadomo, czy ją straciła, czy sama się zwolniła]. Mąż jej pracował na kontrakcie zagranicznym, a ona sama wychowywała dwójkę dzieci (10-letniego syna i 7-letnią córkę). Powodziło im się bardzo dobrze, więc gdy w życie weszła pierwsza ustawa o zasiłkach dla bezrobotnych, uznała, że suma jaką wtedy przyznawano bezrobotnym jest śmiesznie mała i należy się bardziej potrzebującym.

publikacje

Wróć do listy

Życiorys dr. Wacława Knoffa, jednego z pierwszych założycieli Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie

Tekst poświęcony ojcu Romany Balickiej, dr. Wacławowi Knoffowi.  Jest to bardziej wspomnienie o nim niż oficjalny życiorys. Znalazło się tu również kilka epizodów z życia rodziny, np. wspomnienie o matce Romany, czy babce ze strony ojca.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Karoliny Sapetowej

Karolina Sapetowa opisała rodzinę Hocheiserów: „składała się z trojga dzieci i rodziców. Najmłodszy Samus Hocheiser, dziewczynka Salusia i najstarszy Izio. Ja dzieci wychowywałam. W pierwszym roku wojny ojca zastrzelono”. Gdy Hocheiserowie trafili do krakowskiego getta, autorka codziennie ich odwiedzała: „donosiłam co tylko mogłam, gdyż za dziećmi było mi bardzo tęskno, uważałam je za swoje”. W razie niebezpieczeństwa dzieci wymykały się z getta i przychodziły do jej domu. Podczas likwidacji getta w 1943 r. najmłodszy chłopiec Salomon przebywał u niej na wsi „dzięki przypadkowi”.

publikacje

Wróć do listy

Gwiazda chanukowa

Helena Ruf, rozważając przebieg ludzkiego życia, przywołuje chanukową gwiazdę, która symbolizuje nadzieję. Świąteczna gwiazda jest jej powierniczką, a także wydaje się, że może na powrót połączyć rozproszone rodziny. Dokument został opisany jako opowiadanie i jest artystyczną próbą zniwelowania lęku, samotności i poczucia wyobcowania.

publikacje

Wróć do listy

Aryjskie papiery

Sabina Berger przypomina o wkroczeniu wojsk niemieckich do Lwowa w 1941 r. Pobyt w getcie opisuje krótko: „przeżyliśmy to, co reszta Żydów”. W sierpniu 1942 r., kiedy rozpoczęła się akcja likwidacyjna, uciekła z dwuletnim synkiem z lwowskiego getta. Podczas podróży do Krakowa, gdzie mieszka jej dalsza rodzina, jest szantażowana przez Polaka. Po przybyciu do miasta zdobyła fałszywe dokumenty, później przebywała w pobliskich Swoszowicach. Wiejskie dzieci nazywały ją Żydówką, a sąsiadka podczas jej nieobecności odkryła, że syn był obrzezany.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Zofii Minc

Relacja dotyczy wydarzeń z lat 1939-1945.

Autorka rozpoczyna informacją o tym, że po rozpoczęciu wojny rodzice wraz z nią chcieli dostać się do Rosji, lecz im się to nie udało. Rodzina rozdzieliła się i wraz z matką trafiła do Chełmna. Opisuje tam pogrom na Żydach, który odbył się po wycofaniu się z miasta wojsk radzieckich.

publikacje

Wróć do listy

Helena Marek do Żanny Kormanowej, 13.09.1956–5.06.1965

Zbiór listów do Żanny Kormanowej. Autorka pisze o sprawach naukowych i prywatnych.

Strony