publikacje

Wróć do listy

Janina Zacharewicz-Dyczewska

Autorka opisuje losy swojej rodziny podczas II wojny światowej. Jej wspomnienia zaczynają się od krótkiego zaprezentowania sylwetki rodziny: od początku lat 30. mieszkała z mężem w Suwałkach. Mąż, Walerian Zacharewicz, pracował jako urzędnik państwowy (był on sekretarzem w Komendzie Policji w Suwałkach), ona natomiast prowadziła dom. W 1939 r. mąż został powołany do wojska, a autorkę z synem, Mirosławem (urodzonym w 1933 r.), ewakuowano do Wołkowyska. Pod koniec miesiąca wróciła z synem do matki, do Augustowa.

publikacje

Wróć do listy

List Wandy Wiśniewskiej do Janusza Przewłockiego

List kierowany jest do Janusza Przewłockiego z Komisji Historycznej Związku Sybiraków. Autorka usprawiedliwia swoje opóźnienie w nadesłaniu wspomnień. Tłumaczy, że musiała uzupełnić pewne dane, których jej brakowało. Wyjaśnia, że miejsce jej pobytu w Archangielsku nazywało się po rosyjsku Nowy Jol. Otrzymała też z archiwum archangielskiego potwierdzenie swojego pobytu. Napisała do Kotłasu z prośbą o potwierdzenie zesłania jej rodziny i o wydanie zaświadczenia o zgonie matki. Przysłano jej jednak dokumenty z błędami w nazwiskach i nazwach miejscowości.

publikacje

Wróć do listy

List Sabiny Dutkowskiej do Janusza Przewłockiego

List kierowany jest do Janusza Przewłockiego ze Związku Sybiraków. Autorka wcześniej przesłała mu swoje wspomnienia z zesłania na Syberię. Starała się opisać najważniejsze wydarzenia, m.in. śmierć jej dziecka i ojca. Podaje też dane swojego brata przyrodniego, Zygmunta Tyzenhauza, oraz jego żony i synów. Daje wyraz przypuszczeniom co do genealogii jej samej i bliskich. Podejrzewa, że prawdopodobnie pochodzi z gałęzi rodziny inflanckiej, nie posiada jednak żadnych dokumentów na potwierdzenie tego faktu.

publikacje

Wróć do listy

Życiorys Izabeli Hanusiewicz

Relacja z zesłania na Syberię.

publikacje

Wróć do listy

Listy Reginy Majdańskiej do Janusza Przewłockiego

Dwa listy kierowane do Janusza Przewłockiego, dotyczące zsyłki na Syberię. Autorka odpowiada w nich na jego pytania. Pisze, że inni zesłańcy byli w większości deportowani całymi rodzinami. Podaje też nazwiska wielu z nich. Wspomina, że przebywali w posiołku Wodopad, w obł. Archangielska. Miejscowość ta została wymieniona w książce Deportacje i przemieszczenia ludności polskiej w głąb ZSRR 1939–1945, wydanej w 1989 r. w Warszawie.

publikacje

Wróć do listy

Barbara Wachowska do Żanny Kormanowej, 4.10.1957 –10.11.1975

Listy pisane na przestrzeni prawie dwóch dekad. Poruszane są w nich sprawy zarówno zawodowe (praca naukowa), jak i prywatne (zdrowie jej i członków rodziny).

publikacje

Wróć do listy

Albina Wojtowicz do Żanny Kormanowej, 1949–1985

Wieloletnia korespondencja z Żanną Kormanową, prowadzona w latach 1949-1985, ale z najstarszego listu znajdującego się w tej kolekcji wynika, że kobiety korespondowały już wcześniej. Mimo wieloletniej znajomości kobiety do końca zwracały się do siebie per „Pani”. Albina wiedzie bardzo skromne życie, boryka się z chorobami, żali się Kormanowej na swój los. Z korespondencji wynika, że Kormanowa regularnie wspomaga Albinę finansowo, czasem interweniuje w jej sprawach, wspiera ją także psychicznie.

publikacje

Wróć do listy

Czas zaprzeszły

Zapiski rozpoczynają się w 1920 r. i są podzielone na rozdziały zatytułowane: Dom, Ojciec, MatkaIlseGunter; Hans-Andrzej, Goście, Maks Muhlstein. Autorka sięga pamiecią do najwcześniejszego okresu dzieciństwa. Opisuje dom, służbę, rodzeństwo, rodziców, a także odwiedzających ich przyjaciół i gości (załącza zdjęcia przedstawiające ojca Willy'ego i matkę Hertę). Część notatek Garztecka poświęca swojej siostrze Ilse (wspomina także o jej ślubie) i szkole Gross Breesen, której była uczennicą.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Adeli Gold

Adela Gold rozpoczęła relację od opisu Ryglic – we wrześniu 1939 r. oddziały niemieckie przeszły przez miasto. Do 1941 r. mieszkańcy, w większości Żydzi, żyli w strachu, lecz niewiele się jeszcze działo. Rodzina Goldów została zmuszona do wyprowadzenia się z wynajmowanego domu, a właściciel zgłosił w urzędzie gminy, że teraz chętnie zakwateruje żołnierzy. Gold zamieszkała z dzieckim u szwagierki, a po kilku tygodniach „zaczęła się właściwa klęska”. Musiała wyprzedawać meble, żeby zdobyć pieniądze na życie.

publikacje

Wróć do listy

Fragmenty wspomnień z lat 1914–1923

Fragmenty wspomnień… Zofii Czyńskiej są poprzedzone notatkami i danymi biograficznymi dotyczącymi jej rodziny (od początku XIX w.) oraz historią frankistów polskich, która powstała w oparciu o literaturę naukową. Autorka opisuje pradziadka, Józefa Czyńskiego (frankistę związanego ze środowiskiem warszawskim), dziadka Stanisława i babkę, Walerię z Praussów, podając informacje o rodzinie Praussów. Przypomina dzieje Żydów w Polsce i Europie, odwołując się do źródeł naukowych. Zaznacza, że jej ojciec był także pochodzenia żydowskiego.

Strony