publikacje

Wróć do listy

Relacja Danuty Zagozdon

Relacja skupia się na dniu 17 lipca 1942 r., kiedy to doszło do ataku UPA na wieś Adamówka (Wołyń, parafia Kisielin), w której mieszkała z rodzicami i siostrą Zofią. Opisywane wydarzenia rozpoczęły się o godzinie 4 rano. Dziewczynki zostały nagle obudzone przez rodziców i cała rodzina, jeszcze w koszulach nocnych uciekła w pole. Przebiegając przez wieś, matka autorki głośno nawoływała wszystkich do ucieczki. Rodzina początkowo schroniła się na łąkach, z których kopano torf. Spędzili tam cały dzień i zostali pogryzieni przez pijawki.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z obozu pracy w Niemczech Bolesławy Zbisińskiej

Bolesława Zbisińska wspomina przymusowe roboty w Niemczech w czasie II wojny światowej. Autorka razem z bratem i siostrą zostali wysłani na roboty do Niemiec (wyruszyli z ul. Skaryszewskiej w Warszawie). Siostrze udało się uciec z transportu pod Toruniem, a Bolesława z bratem dotarli do Rostoku, gdzie była fabryka mebli Klinkmana. Tam ich rozdzielono. Dziewcząt było ok. trzydzieści, zostały zakwaterowane w budynku przypominającym kino. Brat mieszkał osobno. Gdy pewnego razu Bolesława miała za karę pracować w nocy, uciekła z fabryki i zaczęła szukać pracy na własną rękę.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Jadwigi Zarzyckiej

Losy dziecka w czasie II wojny światowej. Autorka urodziła się we wrześniu 1939 r. w Mołodecznie (obecnie Białoruś), a już 10 lutego 1940 r. została deportowana razem z matką i starszą siostrą do wsi Leonidowka koło miasteczka Szczerbakty w obwodzie pawłodarskim, w rejonie ciurupińskim (Kazachstan). Ojciec został aresztowany przez Rosjan, cudem ocalał, wstąpił do Armii Andersa.

publikacje

Wróć do listy

Anna Walczyk do Haliny Martin, 1985–1987

Halina Martin przyjaźniła się z rodziną autorki. Anna była z gościną u Cioci (jak nazywała adresatkę listu) w Londynie w 1985 r., bardzo ciepło wspominała ten pobyt. Autorka była tłumaczką, w 1986 r. ukazała się pierwsza książka, którą przetłumaczyła. Jej były mąż walczył z nią o mieszkanie. Ostatecznie wyprowadził się z niego i tymczasowo zamieszkał w mieszkaniu koleżanki, oczekując na wykończenie swojego własnego, co miało potrwać półtora roku. W 1986 r. Anna planowała podróż do Londynu, z nieznanych powodów nie doszła ona do skutku.

publikacje

Wróć do listy

Halina Martin do W.Z. Stepniewskiego

List do „Sławka” Wiesława Zenona Stepniewskiego, konstruktora lotniczego, prawdopodobnie kolegi Martinowej ze studiów. Mężczyzna mieszkał w Stanach Zjednoczonych, pracował dla NASA i Boeinga. Autorka listu nawiązuje do jego sytuacji rodzinnej – żona Stępniewskiego Luiza cierpiała na chorobę Alzheimera, mężczyzna musiał poświęcać jej wiele uwagi, co nie pozostawało bez wpływu na jego pracę. Miał problemy, gdy musiał wyjechać m.in. na zagraniczną konferencję, ponieważ nie miał z kim zostawić żony.

publikacje

Wróć do listy

Halina Martin do Bronisława Kowalskiego, 12.06.1975

Odpowiedź na dwa listy Bronisława Kowalskiego. Autorka pisze czym wówczas się zajmowała. Wysłała Kowalskiemu swoje opowiadanie o walkach o Górę św. Anny. Przygotowywała wtedy opracowanie poświęcone jej ojczymowi, Wiktorowi Przedpełskiemu, Michałowi G. [prawdopodobnie miała na myśli Michała Grażyńskiego]. Autorka poinformowała nadawcę listu o stanie zdrowia swej matki, która przebywała u niej z wizytą. Pisała też o swoim bracie, Tadeuszu, który bardzo dużo pracował i często wyjeżdżał. Wspominała także o Czesławie, synu Wiktora Przedpełskiego z pierwszego małżeństwa.

publikacje

Wróć do listy

Halina Martin do Marii Horowitz, 3.11.1976

List do sekretarki Tomasza Arciszewskiego, dotyczący spraw prywatnych. Autorka dopytuje Marię o to, co u niej słychać i opowiada o swoim ówczesnym życiu. Od 4 lat była wdową. Bardzo dużo pracowała, zajmowała się wieloma sprawami dotyczącymi swojego archiwum i księgozbioru, cały czas czuła się zmęczona. Mało spała i paliła dużo papierosów. Pisała również o swoich dzieciach i wnukach. Jej starsza córka ciężko pracowała, by spłacić liczne długi. Młodsza nie była zadłużona, ale była bardzo nerwowa. Wnuki rosły, uczyły się. Autorka podała ich krótkie charakterystyki.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia (s. Marii Marceli niepokalanki) Julii Dyakowskiej. Wielkie Lisowce, pow. Skwira, ziemia kijowska

Wspomnienia rodzinne Dyakowskich, zebrane i spisane przez Julię Dyakowską, zawierają dzieje tej rodziny począwszy od powstania styczniowego aż do 1920 r. Osobiste zapiski autorka poszerzyła o relacje bliskich, m.in. Leonii z Dyakowskich Boguckiej, siostry ojca autorki. Spora część wspomnień dotyczy rodzinnego majątku Dyakowskich – wsi Lisowce Wielkie na Podolu. Dość szczegółowo przedstawiona została organizacja życia i pracy we dworze, autorka wymieniła także posiadłości składające się na własność rodziny.

publikacje

Wróć do listy

Halina Martin do Ryszarda Przedpełskiego, 18.06.2005

List do Ryszarda Przedpełskiego, syna jej przyrodniego brata, Jana Przedpełskiego. Jest to odpowiedź na jego list z 22 maja 2005 r., pisana z Nowego Jorku. Ryszard załączył do listu wydruk internetowego wywiadu z Lechem Kaczyńskim, w którym została wspomniana należąca kiedyś do rodziny Przedpełskich willa przy ulicy Ikara 5 w Warszawie. Ryszard pisał, że jego ojciec był zbulwersowany faktem, że Kaczyński postanowił załatwić sprawę z generałem Wojciechem Jaruzelskim tylko połowicznie. Stwierdził że nie mógłby być politykiem. Prosił ciotkę o reakcję i wysłanie listu do Kaczyńskiego.

publikacje

Wróć do listy

Ewa Gierat do Haliny Martin, 1979–2004

Kolekcja listów dotyczących głównie spraw harcerskich. Autorka opracowywała historię Związku Harcerstwa Polskiego w Stanach Zjednoczonych, a także inne tematy związane z harcerstwem. Posiadała dużo swoich materiałów oraz dokumentów jej zmarłego męża, Stanisława Gierata. Przesyłała Halinie publikowane w Stanach gazetki i inne wydawnictwa, niekiedy konsultowała z nią niektóre problemy, dopytywała również o fakty. Jednym z ukazujących się tam pism był „Znicz”, rozsyłany po całym świecie, także do Polski. Pismo było czytane, w przeciwieństwie do „Ogniska”.

Strony