publikacje

Wróć do listy

[Dzień do dnia niepodobny...]

List nie posiada daty dziennej - rozpoczyna go tylko informacja o dniu tygodnia i porze dnia: "niedziela rano".

List rozpoczyna wzmianka, że poprzedniego dnia Solska była jeszcze pełna nadziei na prędkie spotkanie. Tego dnia już wie, że na spotkanie będą musieli poczekać niecały tydzień.

Autorka przeprasza w liście Żuławskiego za wysłanie depeszy [brakuje jej w korpusie listów]. Nazywa to nieodpowiedzialnym zachowaniem, próbuje jednak wyjaśnić mu powód jej wysłania oraz zapewnia, że treść depeszy nie wskazywała na łączącą ich relację.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętniki z okresu pierwszej wojny światowej

Maria Walewska spisała swoje wspomnienia w 1915 i 1916 r. „trochę z nudów, a trochę z poczucia społecznego obowiązku” – zachęcona artykułami w prasie wzywającymi do pisania pamiętników (z okazji pierwszej rocznicy wybuchu wojny). Od sierpnia 1962 do 1963 r., porządkując swoje notatki, starała się zachować ich autentyczność; dodała trochę wyjaśnień, jej zdaniem niezbędnych, wykreśliła zbyt rozwlekłe fragmenty.

publikacje

Wróć do listy

Kilka lat z życia emerytki

Libiszowska pisze, że była w dobrej formie fizycznej i psychicznej, kiedy przeszła na emeryturę. Stwierdza, że mogłaby nadal pracować, ale tego nie chciała. Nie tęskni za pracą biurową, aczkolwiek wykonywała ją bardzo sumiennie przez wiele lat. Ma wiele planów i widzi przed sobą wiele możliwości.

publikacje

Wróć do listy

Relacja z 1946 r.

Wspomnienia Elizy Bator dotyczą przesiedlenia w 1946 r. Rozpoczyna je opis dnia wyjazdu, kiedy 13-letnia autorka wraz z matką szykowały się do opuszczenia rodzinnego domu i Wilna. Bator opisuje przygotowania do podróży, refleksje towarzyszące wysiedleniu – smutek rozstania z bliskimi ludźmi i miejscami. Dokument zawiera również relację z podróży transportem na zachód: wymuszanie łapówek przez żołnierzy, incydenty w trakcie tułaczki, okoliczności dotarcia do Wrocławia oraz odniesienia do życia osobistego autorki.

publikacje

Wróć do listy

Relacja z rejonu Tarnopola Stanisławy Kowalewskiej

Wspomnienia Stanisławy Kowalewskiej są krótkim zapisem doświadczeń z 1945 r., kiedy została przymusowo przesiedlona z Horodnicy (obecnie Ukraina), gdzie wraz z mężem prowadziła gospodarstwo rolne, na Dolny Śląsk. Najwięcej miejsca autorka poświęciła okolicznościom poprzedzającym wysiedlenie: rabunkowi, poczuciu zagrożenia i zamordowaniu Polaka, o czym usłyszała.

publikacje

Wróć do listy

Urodziłam się na Polesiu

Wspomnienia Stefanii Karpińskiej dotyczą przymusowego wysiedlania ludności polskiej z Kresów Wschodnich po II wojnie światowej. Autorka opisała swoje przeżycia z tego okresu, m.in.: nastroje panujące wśród mieszkańców w związku z ogłoszoną akcją repatriacyjną, oczekiwanie na wyjazd, wydarzenia i warunki panujące podczas miesięcznej podróży na zachód, okoliczności dotarcia do Malborka. Wspomnienia ukazują także pierwsze dni egzystencji w nowym miejscu zamieszkania oraz ówczesnych mieszkańców Malborka – napływową i miejscową ludność.

publikacje

Wróć do listy

Droga na Zachód

Wspomnienia ukazują okoliczności i przebieg przymusowego przesiedlenia Julii Ostrowskiej w 1945 r., z rodzinnej miejscowości autorki na zachód. W lapidarnym opisie przedstawia ona, jak zdana tylko na siebie, z małym dzieckiem, po długiej podróży ostatecznie osiedliła się na Dolnym Śląsku, przez pewien czas mieszkając w nowym domu z jego niemieckimi mieszkańcami („musieliśmy się dzielić biedą”).

publikacje

Wróć do listy

Repatrianci – relacja Jadwigi Podleskiej

Wspomnienia Jadwigi Podleskiej rozpoczyna opis sytuacji ludności polskiej na Kresach Wschodnich w przededniu przymusowych przesiedleń – napięć na tle etnicznym, zbrodni. Autorka nawiązuje również do osobistej historii i przeżyć: wspomina pozostawiony rodzinny majątek w Czernielowie Mazowieckim (obecnie Soborne na Ukrainie), procedury ewakuacyjne, podróż na Ziemie Zachodnie, przybycie do nowego miejsca i kolejne etapy na drodze do stabilizacji własnego życia: Kłodzko, Gliwice.

publikacje

Wróć do listy

Osadnictwo polskie po roku 1945 na Ziemiach Zachodnich i Północnych – wspomnienia Heleny Stosio

Wspomnienia Heleny Stosio dotyczą czasów po II wojnie światowej, kiedy jako mała dziewczynka wraz z rodziną została przymusowo wysiedlona z Drohobycza i skierowana na tzw. Ziemie Odzyskane. Autorka opisuje okres poprzedzający wyjazd, m.in.: przygotowania, nastroje wśród ludności polskiej, oczekiwanie na transport i samą podróż w nieznane – warunki, egzystencję. Autorka przywołuje również obrazy ukazujące życie po przyjeździe do Wałbrzycha, np. relacje z niemieckimi właścicielami nowego domu autorki.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 27.03.1908–25.07.1908 (tom 61)

Dziennik prowadzony od 27.03.1908 do 25.07.1908, opatrzony przez autorkę numerem 61.

Tom obejmuje okres spędzony przez Kieniewiczową w Rzymie, drogę powrotną przez Genuę, Monte Carlo, Szwajcarię i Warszawę na Polesie, okres po powrocie z podróży zagranicznej spędzony w Bryniowie, a także - wyjazd do majątku rodziny autorki, Wolicy, na początku lipca.

Strony