publikacje

Wróć do listy

Sztambuch Izabeli ze Stamów Nowakowej 1927–1931

Sztambuch ten stanowi świadectwo szkolnych przyjaźni Izabeli ze Stamów Nowakowej. Nie licząc pojedynczych wpisów dokonanych przez nauczycielki czy wychowanki kolonijne, ten niewielki zeszycik niemal w całości zapełniony został wpisami szkolnych koleżanek właścicielki. Wśród wpisów dominują kompozycje autorskie, znaleźć można także cytaty lub widoczne inspiracje Słowackim, Sienkiewiczem i Asnykiem, a nawet aforyzm japoński: „Kto przyjaciela szuka bez wady, / Nigdy nie zazna przyjaźni, / Ani mu cień jej blady nie błyśnie, / Kto przyjaciela szuka bez wady” (k. 191).

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 23.04.1875–10.09.1876

Pierwszy zeszyt dziennika panieńskiego Romualdy Bagnickiej. Autorka zaczyna pisać w wieku siedemnastu lat. Notuje średnio co kilka dni. Przyjechała z matką, Anną Bagnicką (z domu Głuchowską) i rodzeństwem (Dariuszem i Janiną) do Petersburga. Jest to okres "przełomu", moment wkraczania w dorosłe życie i spełniania marzeń o studiach. Z początku dość sentymentalny i fascynujący powrót do miasta znanego z dzieciństwa bardzo szybko zamienia się w okres wręcz tragiczny, ponieważ rodzina boryka się z coraz większymi problemami finansowymi.

publikacje

Wróć do listy

Mój dziennik

Dziennik prowadzony od 28 grudnia 1885 r., bardzo nieregularnie, kolejne wpisy pojawiają się co kilkanaście miesięcy, co jest częściowo świadomym zabiegiem Marii Studniarskiej: „Faktów mego życia właściwie nie mam co opisać, bo tak płynie spokojnie i równo, iżby ostatecznie było to nudne wdawać się takiego życia szczegóły” (k. 12v).

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 10.04.1903–22.04.1903

Dziennik obejmuje okres dwóch tygodni w okolicach świąt wielkanocnych 1903 r. Autorka, wciąż dręczona stanami depresyjnymi, czuje dystans pomiędzy sobą a rodziną: „Pojechałyśmy dorożką, bo Ciotka utrzymywała, że nie ma miejsca w powozach na rezurekcję. Gniewało mnie to, czułam się dosłownie jakby odepchnięta od rodziny” (k. 6v).

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1.1903– 22.02.1903

Najważniejszym tematem dziennika są rozterki autorki związane z podjęciem studiów. Mocno powątpiewając we własne siły i możliwości intelektualne, Ludwika relacjonuje w dzienniku częste dyskusje z matką, którą stara się przekonać, że nie jest w stanie podjąć studiów na zagranicznych uczelniach: „[Ja] nie chcę Genewy i Zurychu, bo mi w głowie pomylą. Zresztą chciałabym kwalifikować się na nauczycielkę psychologii… Na razie jednak wątpię we wszystko, wątpię w ogóle, czy warto iść na uniwersytet” (k. 4r).

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 9.10.1902–4.11.1902

Dziennik otwierają przemyślenia autorki na temat edukacji oraz braku poszanowania Polaków dla osób wychodzących z inicjatywą poprawy zastanego stanu rzeczy: „W Polsce największą nienawiść budzi czyn” (s. 2 opr.); „grzech zawiści […] jest naturą Polaka” (k. 12v). Ślady tego pesymizmu dostrzec można także w charakterystyce zawodu nauczyciela.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1–2.11.1902

Jest to najstarszy zachowany tom zapisków osobistych Ludwiki Dobrzyńskiej, który stanowi swego rodzaju dziennik duchowy. Autorka prowadzi w nim rozważania filozoficzne nad zagadnieniem fałszu i prawdy oraz opisuje stan swojej duszy. Dziennik, całkowicie skupiony na przeżyciach duchowych autorki, niemal pozbawiony jest wzmianek o innych osobach.

publikacje

Wróć do listy

Konstancja z Ziołeckich-Sławska. 1848–1942

Wspomnienia Marii Wicherkiewiczowej o matce, Konstancji Sławskiej, otwiera cytat z listu księdza prałata Krzeszkiewicza z Gniezna, przesłany w 1942 r. do przebywającej wówczas w Warszawie autorki. Zdaniem Marii jej matka przeczuwała śmierć syna w Oświęcimiu, co w konsekwencji doprowadziło do jej własnego zgonu. Wspomnienia o matce rozpoczyna Wicherkiewiczowa od nakreślenia genealogii rodu, sięgając pamięcią rodzinną do drugiej połowy XVIII w., gdy najstarszy znany jej przodek przebywać miał w Grodnie w orszaku królewskim Stanisława Augusta Poniatowskiego.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia i listy 1864 - 1914 - 1941

Wspomnienia Izy z Moszczeńskich Rzepeckiej to tekst o podwójnym autorstwie: samej Moszczeńskiej oraz jej córki, Hanny Pohoskiej. która stworzyła maszynopis „Wspomnień” z elementami rękopisu, mając nadzieję na ich przyszłą książkową publikację. Maszynopis został przekazany Bibliotece Uniwersytewtu Warszawskiego przez syna i poprzedzony jego objaśnieniami, składa się z sześciu rozdziałów („Moje gniazdo rodzinne. Wspomnienia z dzieciństwa. 1864-1878"; „Moje lata szkolne. 1878-1880"; „Młodość na wsi. 1880-1890"; „Wyrzuceni z gniazda. 1890-1894"; „Ciężkie lata. 1894-1904"; „Bojowe lata.

publikacje

Wróć do listy

zapiski osobiste [dziennik]

Aniela Gruszecka opisuje wakacje spędzone w Konstantynówce oraz swoje przygotowania do najważniejszego i stresującego ją egzaminu z fizyki na Sorbonie (egzamin niezdany). Wnikliwie analizuje relacje polsko-rosyjskie w studenckich kręgach emigracyjnych we Francji. Jednocześnie zastanawia się nad motywami swoich decyzji dotyczących wyboru nauk ścisłych (fizyki i chemii), a nie historii, która jest jej pasją. Autorka nie do końca to pojmuje, dostrzega jednak, że jest silnie powodowana ambicją, głodem wiedzy i potrzebą uznania w oczach innych.

Strony