publikacje

Wróć do listy

Wspomnieniowe zapiski Wandy Siwińskiej, z. 1

Pierwszy zeszyt pamiętnika Wandy Siwińskiej zawiera wspomnienia z lat dziecinnych, nastoletnich oraz wczesnej dorosłości. Autorka buduje je na bazie krótkich charakterystyk danej osoby, a następnie opisuje różne sceny z dzieciństwa. Odnotowuje z pamięci dialogi (domowe, studenckie). W tekście czasami wydzielone są części tematyczne: Studia, Uniwersytet lub Posada. Poza tym dokument nie jest ściśle uporządkowany – brak dat rocznych, ponadto Siwińska stosuje często retrospekcje i dygresje. Autorka spisała swoje życie z dłuższej perspektywy czasu.

publikacje

Wróć do listy

Opowiadania Katarzyny Smreczyńskiej

Zbiór zawiera rękopisy kilku opowiadań Katarzyny Smreczyńskiej: Pierwsze kroki, Prządki, Do dzieci... [z wędrówek z Krakowa], Wigilia św. Wojciecha, Dwie siostry, Głupi Kubuś, Całe życie utrapienie. Dotyczą one życia prostych ludzi na podhalańskiej wsi, wędrówek, podczas których prosi się o nocleg u obcych ludzi, opieki nad zwierzętami domowymi, przywołują czasy, gdy prządki odwiedzały po pracy domy na wsi, by snuć opowieści, i dotykają problemów życia na wsi: wiary, wierności, celebrowania świąt, biedy i ubóstwa.

 

publikacje

Wróć do listy

Artykuły publicystyczne o sprawach szkolnych z 1905 i 1906 roku

Zbiór publicystyki Marceliny Kulikowskiej, feministki, poetki i autorki artykułów prasowych, nauczycielki. Pierwszy tekst, Do Polaków w Galicji, z datą 16 lutego 1905 r., opisuje sytuację zaboru rosyjskiego. Jest skierowany do obywateli Galicji, którzy nie zdają sobie sprawy z codzienności mieszkańców Warszawy. Kulikowska wzywa do protestowania przeciwko służalczej postawie wobec Rosjan, Galicjanie mają protestować, żeby pokazać solidarność z Polakami z zaboru rosyjskiego. Publicystka pisze również o sprawie robotniczej, którą pragnie połączyć ze sprawą narodową.

publikacje

Wróć do listy

O instytucjach kulturalnych w Galicji; Uniwersytet Chłopski Polski

Publikacja składa się z kilku powiązanych ze sobą tekstów. Pierwszą część tworzy szkic referatu Marceliny Kulikowskiej wygłoszonego na wiecu w sprawie oświaty w marcu 1907 r. W artykule autorka mówi o założonym w 1898 r. Uniwersytecie Ludowym w Galicji. Pisze o demokratyzacji nauki, o inspirowaniu się szkolnictwem duńskim (i edukacją według teorii Mikołaja Grundtviga), o popularnych w Anglii i Stanach Zjednoczonych wykładach otwartych.

publikacje

Wróć do listy

Doktór Anka. Z papierów pozostałych po doktór Ance Wolf

Swoje krótkie wspomnienie poświęcone Annie Wolf rozpoczyna Gorzycka-Kronowa od opisu dwóch mogił, które od lat były szczególnym miejscem pamięci dla mieszkańców okolic Iłży – w pierwszej spoczywa powstaniec styczniowy, zabity w tym miejscu przez carskich żołnierzy. W drugiej pochowana została bohaterka tej opowieści, młoda dziewczyna, która w trakcie okupacji hitlerowskiej heroicznie walczyła o życie miejscowych: „Przychodzą tu często, przysiadają obok i wspominają młodziutką dziewczynę, która w niej leży.

publikacje

Wróć do listy

Moje wspomnienia, cz. 1

Swoje wspomnienia rozpoczyna Maria Obertyńska od opisu tego, jak zapamiętała swoją babkę – starsza kobieta jawi się jako niemal pozbawiona wad. Od opowieści o babce płynnie przechodzi pamiętnikarka do wspomnienia o reszcie bliższej i dalszej rodziny – najpierw ze strony ojca, następnie zaś matki. Nie szczędzi im zarówno słów uznania, jak i krytyki, bez wahania pisząc o niesnaskach i konfliktach, czasami będących konsekwencją wzajemnych oszustw pośród rodzeństwa i bliskiego kuzynostwa.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 29.09.1905–27.01.1906

Szósta część dziennika obejmuje stosunkowo krótki okres czasu – od września 1905 do stycznia 1906 r. Po raz pierwszy Marcelina Kulikowska pisze tutaj wprost o samobójstwie, określając ów czyn jako „wykonanie najkonsekwentniejszej myśli”. Swoją decyzję uzasadnia tak: „[...] życie mniej więcej ludzkie poznałam i doszłam do przeświadczenia, że takiej jak ja idealistyczne i logiczne natury jedną drogę przed sobą otworzyć winny: walki nieskończonej, naturalnie nigdy niewygranej – ale czynnej walki. Mnie do tej walki brakuje sił fizycznych” (k.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 30.06.1897–12.05.1899

Drugi zachowany tom dziennika Marceliny Kulikowskiej obejmuje lata 1897–1899. Notatki mają eklektyczny gatunkowo charakter. Są w nich brudnopisy planowanych utworów lub artykułów publicystycznych, datowane zapiski. Odnotowywane przy wpisach dziennych miejsca świadczą o licznych podróżach, które odbywała Kulikowska, związanych głównie z licznymi odczytami i wykładami, które wygłaszała. Dziennik otwiera notatka dotycząca równego podziału kapitału oraz zrównania kobiet i mężczyzn na polu potrzeb duchowych, zmysłowych czy ekonomicznych.

publikacje

Wróć do listy

Materiały i notatki Zofii Reutt-Witkowskiej

Zapiski są zbiorem tekstów rękopiśmiennych i maszynopisowych, dotyczących przede wszystkim kompletowanych przez Zofię Reutt-Witkowską informacji historycznych, prawdopodobnie do jej własnej twórczości. Pierwszy zeszyt to Lektura. Jesienin, Synowie Ziemi, 1933, w którym otwierające zdanie brzmi: „Brat mój, Ukochany w Słońcu, Sergiusz Jesienin” (s. 2), a kolejne notatki zapisano w większości cyrylicą.

publikacje

Wróć do listy

Z dziejów twórczości. Od Bazylissy Teofanu do Królowej Pojutrza

Rękopis stanowi ekstrakt z pisanych w latach 1910–1919 dzienników pod wspólnym tytułem Kartki z raptularza, z komentarzami autorki z 1925 r., prawdopodobnie w czasie, kiedy je przepisywała. Treść została podzielona na sześć rozdziałów zatytułowanych kolejno: Podświadomość, Kanossa, Dzień Święta, Forces ne fastes, Królowa Pojutrza, Avanti!. Na ostatnich kartach autorka odsyła również do innego rękopisu autobiograficznego, Curriculum Vitae Internae.

Strony