publikacje

Wróć do listy

Nie doczekał

Autorka opisuje pewne zdarzenie związane z odbudową Warszawy. Przechodząc obok budowy, pośród gapiów Penciakowa zauważa staruszkę, która od dłuższego czasu przygląda się pracy koparki odgruzowującej teren. Starszą kobietę zachwyca widok pracujących maszyn i ludzi. Kobiety nawiązują rozmowę.

publikacje

Wróć do listy

Zostali z nami

Autorka opowiada o budowie Cmentarza Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich przy ulicy Żwirki i Wigury w Warszawie. Znalazła się w grupie około 100 osób, które w czynie społecznym pomagały w pracach ziemnych. Było to w marcu 1950 r., robotnicy i ochotnicy starali się, by zdążyć przed 1 maja. Autorka przytacza rozmowy uczestników robót. Wspominają poległych, ich poświęcenie dla walki o wolność. Wymieniają konkretnych chłopców, których los był im znany. Ciała poległych były ekshumowane z innych miejsc, często mogił zbiorowych, i przenoszone na cmentarz przy Żwirki i Wigury.

publikacje

Wróć do listy

Duży i mały Religa

Tekst opowiada o biciu rekordu normy na budowie przez ekipę Religi (Religa, Banasik, Wit). Kierujący brygadą jest instruktorem nowego systemu murarskiego. Autorka znalazła się wśród osób obserwujących to wydarzenie i kibicujących murarzom. Po jakimś czasie Lucyna Penciakowa spotyka na ulicach Mokotowa grupkę chłopców w wieku około jedenastu lat, bawiących się w bicie rekordu. Naśladowali oni Religę i jego współpracowników. Chcieli nauczyć się stawiać cegły i później poprosić o przyjęcie ich na „prawdziwą” budowę.

publikacje

Wróć do listy

Mieszkam na Mokotowie - 1948 r.

Wspomnienia autorki dotyczące Mokotowa z przełomu lat 40. i 50. XX w. zostały ujęte w zbiór krótkich opowiadań. Zapis rozpoczyna się od przedstawienia domu Lucyny Penciakowej, zlokalizowanego przy alei Niepodległości 138, wraz z jego bliższymi i dalszymi okolicami. Autorka po raz pierwszy zobaczyła Mokotów w 1941 r. podczas odwiedzin u swojej koleżanki z Wolnej Wszechnicy Polskiej. Znajoma Maria była żoną Feliksa B., znanego redaktora prohitlerowskiego pisma.

publikacje

Wróć do listy

Józefa i Maria Wisłockie do Zofii Wisłockiej, 1954–1955

Listy Józefy Wisłockiej do córki, Zofii Wisłockiej, przebywającej w więzieniu za przynależność do nielegalnej organizacji. W listach znajdują się także dopiski od siostry Zofii, Marii Wisłockiej.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Janiny Bołtrukiewicz

Autorka urodziła się w 1926 r. na Wileńszczyźnie. Rodzice mieli duże gospodarstwo rolne we wsi Trykłaciszki, pow. Brasław (dzisiejsza Litwa). Ukończyła pięć klas szkoły podstawowej. W czasie okupacji hitlerowskiej ona i jej matka oraz siostra były bite przez gestapo. W czasch stalinowskich, w 1944 r., zaczęto organizować kołchozy. Urząd Gminy zwoływał zebrania, namawiiając do zgłaszania się. Dotąd nękali gospodarzy, aż ci zmuszeni byli podpisać akces. Wtedy zabierano ich zwierzęta do wspólnego gospodarstwa, nie płacąc za nie właścicielom, a ludzie musieli pracować w kołchozie.

publikacje

Wróć do listy

List Marii Miller do Janusza Przewłockiego

Korespondencja pomiędzy Marią Miller, a Januszem Przewłockim. Autorka wspomina swoją operację usunięcia guza sprzed sześciu lat, od czasu której często choruje. Udziela się jednak w Związku Sybiraków, gdzie pełni funkcję przewodniczącej sądu koleżeńskiego. Komisję Historyczną prowadzą Marta Salabura i Bolesław Kołtun, a kronikę pisze żona prezesa, pani Mongiałło. Autorka wyraża nadzieję, że jako deportowana otrzyma uprawnienia inwalidy wojennego. W 1994 r.

publikacje

Wróć do listy

Życiorys Izabeli Hanusiewicz

Relacja z zesłania na Syberię.

publikacje

Wróć do listy

Irena Tarska do Żanny Kormanowej, 1949–1974

Zbiór listów prywatnych i służbowych. Kobiety znały się bardzo dobrze. W korespondencji prywatnej autorka zwraca się do adresatki bezpośrednio - „Droga Żaniu”, jedynie listy służbowe pisane są językiem oficjalnym: jako Naczelnik Wydziału w Ministerstwie Oświaty (list datowany na 21 czerwca 1949 r.), czy jako Redaktor Naczelny w Państwowych Zakładach Wydawnictw Szkolnych (list z 1 czerwca 1952 r.).

publikacje

Wróć do listy

K. Dąbrowska do Żanny Kormanowej, 29.07.1967

Autorka pisze do Żanny Kormanowej w związku z propozycją napisania wspomnień. Chętnie się podejmie tego zadania, jednakże nie w wyznaczonym terminie, ponieważ wyjeżdża jeszcze z córką na wakacje do Karpacza. Mogłaby podczas urlopu obmyśleć te wspomnienia i spisać je w pierwszej dekadzie września. Prosi o potwierdzenie telefoniczne ok. 1.09, czy sprawa jest nadal aktualna.

Strony