Cztery listy Celiny Mickiewiczowej do córki Marii ze zbiorów Muzeum Literatury w Warszawie to wyjątek z obszerniejszej korespondencji z okresu, gdy starsza Mickiewiczówna zwiedzała Włochy pod opieką ciotki, Zofii Szymanowskiej. Pozostałe rękopisy znajdują się w zbiorach Muzeum Adama Mickiewicza w Paryżu (sygnatury MAM 898 i MAM 1128 – niedawno wyodrębniona). Część warszawska obejmuje listy z 12 listopada 1852 r., 2 i 19 lutego oraz 17 marca 1853 r. Traktują one przede wszystkim o sprawach domowych, m.in.

Celina Mickiewiczowa zanotowała przepis na „Baby pażone” na odwrocie krótkiego listu od brata – Romuald Szymanowski pisze do przebywającej na wsi „Mademoiselle Céline Szymanowskiej” 18/30 kwietnia 1834 r., czyli krótko przed jej spontanicznym wyjazdem do Paryża, gdzie poślubiła Adama Mickiewicza. Pismo Celiny rozciąga się na trzy strony – połowę pierwszej – z adresem (k. 1) – i dwie niezapisane przez autora listu (k. 1v., 2). Obejmuje dwie wersje przepisu oddzielone poziomą linią. Obie składają się przede wszystkim z pełnych zdań.

Sześć listów Celiny Mickiewiczowej do córki Marii z Archiwum Władysława Mickiewicza (Muzeum Adama Mickiewicza w Paryżu – element niedawno wyodrębnionej akcesji MAM 1128) to wyjątek z obszerniejszej korespondencji z okresu, gdy starsza Mickiewiczówna zwiedzała Włochy pod opieką ciotki, Zofii Szymanowskiej. Pozostałe rękopisy znajdują się pod sygnaturą MAM 898 oraz w Muzeum Literatury w Warszawie (102).

Notatki osobiste Lei Mrázovej mają duże walory literackie. Autorka wspomina dziecięce zabawy, zwłaszcza te, które były przesycone polityką (symulowanie morderstwa carskiej rodziny, zakazane śpiewanie Międzynarodówki). Pisze o likwidacji węgierskich szyldów w Bratysławie po 1918 r. Rozpaczliwie ocenia sytuację w Czechosłowacji po układzie monachijskim, kiedy to część terytoriów Czechosłowacji przyłączono do Rzeszy Niemieckiej.

Wspomnienia Drahotíny Kardošovej-Križkovej dotyczą przede wszystkim rodziny, która zapewnia autorce poczucie odrębności, wyjątkowości. Obejmują długi okres – od dzieciństwa po dojrzałość (moment, kiedy została wdową).

Wspomnienia z dzieciństwa Kristy Bendovej mają duże walory literackie. Autorka stawia w nich na szczerość i autentyczność. Opisuje dzieciństwo jako etap, w którym człowiek „zaczyna myśleć” (s. 4). W tym sensie tekst może być interpretowany także jako jej pisarskie credo i świadectwo partnerskiego podejścia (bez dydaktyzmu) do czytelnika dziecięcego. Emocją, która określała jej dzieciństwo, był przede wszystkim strach bez konkretnej przyczyny. Bendová opisuje liczne sytuacje, które wzbudzały jej obawy, uważa, że była nieprzyjemnym i niezabawnym dzieckiem.

Dziennik Terézii Vansovej obejmuje zapiski z lat 1877–1878 (od 11 marca do 28 grudnia). Wszystkie wpisy są opatrzone datą dzienną, zazwyczaj skupiają się na codzienności, życiu rodzinnym i towarzyskim. W latach 1877–1878 Vansová mieszkała w miejscowości Lomnička (na Spiszu) z mężem Jánem Vansą, pastorem ewangelickim. Zaznaczyła, że „udalosti zvláštne sú u nás veľmi zriedkavé“ / „nic wyjątkowego się u nas nie wydarza” (s. 1). Życie rodzinne opisywała jako sielankowe, spokojne, o mężu Janie pisała z największą sympatią: „Dnes je v Bušovciach piknik.

Druga część kolekcji listów Anny Dzieduszyckiej do męża Tadeusza obejmuje lata 1914–1917. W korespondencji autorka omawia głównie sprawy rodzinne i gospodarskie. Kilka pierwszych listów zostało napisanych w Jaryczowie, gdzie autorka spędzała czas u swojej synowej Wandy. Prawdopodobnie pomagała jej w opiece nad wnukiem. W liście z 1 września 1914 r. Dzieduszycka zaznacza, że dowiedziała się „o tragedii w Sarajewie i śmierci arcyksięcia i jego żony” (k. 17). Listy z 1916 r. zostały napisane w Zarzeczu. Autorka opisywała stan pałacu i gospodarstwa.

Pamiętnik otwiera motto, cytat z anonimowej „Pieśni Żołnierza”: „A kto chce rozkoszy użyć / Niech idzie w wojence służyć…”

Początkowe rozważania koncentrują się na istocie wojny i wpływie, jaki wywiera na ludzkiej psychice. „Nie było domu, w którym by nie żegnano kogoś, nie było życia, które by mogło pójść dalej normalnym trybem” (k. 1r). W publicznej mentalności nie funkcjonowała już jako zjawisko równie dzikie, jak w przeszłości, powątpiewano także w jego aktualną długość – „(…) pomimo nawet intensywności chwilowej, rychły jej koniec wróci dobro i spokój” (k. 1r).

Na karcie tytułowej widnieje starannie kaligrafowany czarnym tuszem podpis: Faustyna Morzycka, wyrażony cyrylicą. Niżej znajduje się drukowana grafika kozła wspinającego się na winorośl – herb Lublina, symbol Lubelszczyzny.