publikacje

Wróć do listy

Dziennik 1842–1859

Dziennik niezachowany w całości, zapiski (z wyraźnymi lukami) pochodzą z lat 1842–1843, 1847–1852, 1858–1859. Dokument ten mimo to jest ważnym źródłem do badania sytuacji kobiet w środowiskach emigrantów polskich we Francji po upadku powstania listopadowego. Autorka szczegółowo pisze o emigranckiej egzystencji: problemach finansowych, spotkaniach towarzyskich (początkowo unika wieczorów tanecznych, choć wyznaje, że sprawiłyby jej przyjemność). W swoich zapiskach zamieszcza detale codzienności: ceny, listy zakupów, tryb wychowywania dzieci.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Franciszki Brożek z pobytu w obozie na Majdanku

W swojej relacji z pobytu w obozie na Majdanku Franciszka Brożek informuje, że początkowo mieszkała na szóstym polu w barakach, w których w większości przebywały Żydówki. Po pewnym czasie przeniesiono ją na pierwsze pole, gdzie zajmowała się wyplataniem butów ze słomy, a później dołączyła do komanda ogrodowego. Mimo braku starań rodziny po pół roku zwolniono ją z obozu. Relacja jest napisana językiem prostym, świadczącym o podstawowym wykształceniu autorki.

publikacje

Wróć do listy

„Stasiukas“, „Tikslą“, „Žemesnėjė pakopoje“. Apsakymai. [Lietuvių ir lenkų kalbos. Mašinraštis.]

Rekord stanowią trzy opowiadania, których tytuły nie zostały przetłumaczone na język polski.

Opowiadania występują w dwóch wersjach językowych – litewskiej i polskiej. Polska wersja jest tłumaczeniem, często niedokładnym. Autorka w ciekawy sposób zapisuje to tłumaczenie – używając litewskich znaków (zapis przypomina bardziej nawet nie tłumaczenie, ile litewską transliterację polskich słów).

publikacje

Wróć do listy

„Be globos“, „Ne“. Apsakymai. [Lietuvių ir lenkų kalbos. Mašinraštis.]

Rekord stanowi zbiór dwóch opowiadań.

Oba występują w dwóch wersjach językowych – litewskiej i polskiej. Polska wersja jest tłumaczeniem, często niedokładnym. Autorka w ciekawy sposób zapisuje to tłumaczenie – używając litewskich znaków (zapis przypomina bardziej nawet nie tłumaczenie, ile litewską transliterację polskich słów).

publikacje

Wróć do listy

[Dziennik nieznanej dziewczyny]

Dziennik osobisty niezidentyfikowanej młodziutkiej autorki, rozpoczęty 6 października 1847 roku. Z treści wynika, że matka diarystki już nie żyła. Dziewczyna mieszkała z ojcem. Jej dom odwiedzali członkowie rodziny i okoliczni sąsiedzi: ciotka Małgorzata, ciotka Łepkowska, Wanda Świderska, ciotka Klimcia, także panna Voisin, która miała podjąć pracę u Rulikowskich. Pewien trop biograficzny może stanowić informacja, że w marcu 1848 roku autorka miała udać się do pobliskiej Pietraszówki.

publikacje

Wróć do listy

b.t [Mój Drogi...]

Listy Marii Zielińskiej do jej męża Walentego Zielińskiego są korespondencją dotyczącą spraw rodzinnych. Autorka opisuje jak spędziła dni, wylicza codzienne czynności domowe, które prowadziła, wspomina o uczuciach towarzyszących poszczególnym sytuacjom. 

 

publikacje

Wróć do listy

Fragmenty dziennika Wandy Leopold z lat 60.

Zapiski diariuszowo-pamiętnikarskie (datowane, notatki łączące bieżący rejestr z retrospekcją). Niewiele miejsca poświęca autorka codziennej egzystencji. Zamiast tego zwraca się ku wspomnieniom wojennym, a także rozmyślaniom na temat wartości literatury, która – jak twierdzi – nie jest traktowana w Polsce „intelektualnie” (k. 6). Zresztą notatki związane z codziennymi zajęciami opatruje pogłębionymi obserwacjami, przez co te fragmenty nabierają charakteru eseistycznego.

publikacje

Wróć do listy

Dzienniczek Pelagii Rudnickiej

Notatki nieregularne, dotyczące życia codziennego. Autorka mieszkała wraz z rodzicami i rodzeństwem w miejscowości Bobrowe. Oprócz codziennych zajęć opisuje wizyty w kościele, spotkania z przyjaciółkami, wyjazdy ojca m.in. do Krasnegostawu. Pisze też o swoim i najbliższych samopoczuciu i stanie zdrowia. Echa wojny w dzienniku są znacznie rzadsze niż relacje z codziennych czynności. Rudnicka pisze o wojnie w odniesieniu do trudności finansowych rodziny. Dziwi się, że przyroda nie robi sobie nic z tego, co dzieje się na świecie.

publikacje

Wróć do listy

Kalendarze z notatkami Zofii z Białłozorów Römerowej

Zapiski w drukowanych kalendarzach Zofii Römerowej były prowadzone w czasie przed Dziennikami i równolegle z nimi. Tom pierwszy zawiera notatki z lat 1836–1837, mieszczące się w kalendarzu z Drukarni Manesa Romma i Zymela Typografa w Wilnie i Grodnie. Jest to kronika panieńska autorki.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik Ewy Kołaczkowskiej

Dziennik pisarki, o dużych walorach literackich. Pierwsza notatka z 20 stycznia 1940 r. Z notatek wynika, że zapiski wojenne były pierwszym diariuszowaniem autorki (albo podjętym na nowo po długiej przerwie). Zachowany maszynopis powstał po wojnie, najpewniej w okresie, kiedy Kołaczkowska porządkowała osobiste papiery (wtedy też powstało wspomnienie o Jerzy Ostrowskim). Autorka motywuje się do regularnego pisania w niekomfortowych warunkach. Traktuje też to codzienne niemal diariuszowanie jako luksus – widzi w tym swoją uprzywilejowaną pozycję.

Strony