publikacje

Wróć do listy

Dziennik Stefanii de Laveaux z domu Borkowskiej /1844-1878/ pisany w Jaronowicach w dniach od 11 lipca do 31 grudnia 1861 r.

Dziennik obejmuje zapiski z sześciu miesięcy życia siedemnastoletniej panny, Stefanii Borkowskiej, w rodzinnym majątku autorki – Jaronowicach. Początkowo prowadzony jest regularnie, z czasem jednak traci na systematyczności, nad czym autorka ubolewa, tłumacząc przerwy w notowaniach brakiem czasu i nadmiarem obowiązków. Pisanie dziennika jest dla Borkowskiej prawdziwą przyjemnością i zbawienną przerwą w rutynie życia młodej szlachcianki. Opisuje w nim swoje codzienne zajęcia, przeczytane książki, rzadkie wyjazdy – m.in. do kościoła w Jędrzejowie – i odwiedzające jej rodzinny dom osoby.

publikacje

Wróć do listy

UNRRA

UNRRA to podzielone na cztery części opowiadanie opisujące realia życia w obozie dla dipisów (ang. displaced persons – osoby przemieszczone, w skrócie DPs) w miasteczku w Górnej Bawarii (z treści dokumentu można wnioskować, że chodzi najpewniej o miejscowość Landberg am Lech). Akcja rozgrywa się na przestrzeni kilkunastu miesięcy lat 1945 i 1946. Przedstawia życie dipisów w obozie z perspektywy jego mieszkanki, a zarazem pracownicy – byłej więźniarki Ravensbrück, która cały swój pobyt w obozie przepracowała w charakterze urzędniczki Unry, m.in. jako tłumaczka.

publikacje

Wróć do listy

Zapiski Eugenii Hemplowej

Pierwszy zeszyt: 4 kwietnia 1938 r. – 22 kwietnia 1938 r. Wpisy z drugiego zeszytu z datami: 28 grudnia 1945 r. – 10 lutego 1946 r., potem 23 listopada 1950 r. Dziennik Eugenii Hemplowej rozpoczyna się od wyjazdu do rodziny (przyjaciół?) do Świercz, gdzie autorka miała odbyć praktykę ogrodową. Dziennik ma charakter osobisty, prywatny. Diarystka pisze o stosunkach rodzinnych, spotkaniach z najbliższymi, ale również o dojmującej tęsknocie za domem i strachu przed podjęciem pracy zawodowej w ogrodnictwie. Smutek jest potęgowany złym samopoczuciem.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik 1939–1955

Początek – ostatnie dni sierpnia 1939. Jest to dziennik z nieregularnymi zapiskami, prowadzony aż do sierpnia 1955. Przerwy były spowodowane m.in. pobytem autorki w szpitalu (lato 1940). W ostatnich dniach sierpnia Zakopane się wyludnia: wyjeżdżają letnicy, za chwilę („gdy zrobi się gorąco”, k. 4v) wyjedzie klub inteligentów zakopiańskich, których nie darzy szacunkiem autorka; jej syn zamierza wstąpić do armii. Zostaną na miejscu starzy ludzie, tacy jak ona – przeczuwa.

publikacje

Wróć do listy

[Inc. „Mały, drewniany domek na uboczu...”]

Relacja reportażowa z odwiedzin u Olgi Małkowskiej 24 maja 1970 roku, w jej domu w Zakopanem, Małe Żywczańskie 17a, i kolejnych spotkań. O Małkowskiej: „Starsza pani, w świetnej formie fizyznej i umysłowej, kulturalna, sympatyczna, choć surowa. Twarz, choć już pobrużdżona, żywo przypomina tę z fotografii z młodych lat w wielkim harcerskim kapeluszu” (k. 7).

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia (notatki) z powstania warszawskiego 1944

Dziennik prowadzony od 1 sierpnia do 30 września 1944 r. jest szczegółową kroniką powstania warszawskiego. Notatki są pozbawione odniesień osobistych, mają formę lakonicznych zdań, często równoważników. Diarystka przyjmuje pozycję obserwatorki: codziennie odnotowuje informacje o bombardowaniach i nalotach, ofiarach, swoich dyżurach w schronie, życiu codziennym powstańczej Warszawy (trudności ze zdobyciem pożywienia, spotkane osoby, wygląd ulic). Oprócz dziennika w zbiorze znajduje się pamiętnikarska relacja dotycząca wybuchu powstania warszawskiego (k. 66–69).

publikacje

Wróć do listy

Dzienniczek (fragmenty)

Dziennik charakteryzuje się nieregularnością – pojawiają się nieliczne odniesienia do konkretnych elementów codzienności. Pod datowanymi notatkami kryją się właściwe dla wczesnej (przełomu XVIII i XIX w.) kobiecej diarystyki uwagi dotyczące charakteru człowieka, jego wad oraz refleksje na temat celowości życia.

publikacje

Wróć do listy

Trzy miesiące wygnania

Wspomnienia Stefanii Bądkowskiej dotyczą okresu po powstaniu warszawskim, kiedy ludność Warszawy po 6 października 1944 r. musiała opuścić Śródmieście lub została stamtąd usunięta przez Niemców.

publikacje

Wróć do listy

Jak odzyskiwaliśmy Ziemie Odzyskane

Autorka opisuje stosunki, jakie panowały na Warmii i Mazurach tuż po zakończeniu II wojny światowej. Robi to przede wszystkim na podstawie obserwacji zebranych podczas kilkumiesięcznego pobytu w tamtych stronach.

publikacje

Wróć do listy

Do mojej najdroższej rodziny. Pamiętniki z lat 1943–44

Odpis listu (właściwie nieregularnego dziennika) pisanego przez Janinę Pac-Pomarnacką do rodziny (najpewniej do siostry Zofii i jej dwóch córek, Janiny i Krystyny), zawierający opis okoliczności zsyłki do Kazachstanu (do tego momentu autorka wraca w notatce z 11 czerwca 1944 r., opisując przejazd przez wileńską ulicę Świętej Anny) i warunków życia w tamtejszym kołchozie. Oryginał miał zostać dostarczony do rodziny Pac-Pomarnackiej przez pielęgniarkę i kucharkę z Wołkowyska, pracujące w szpitalu, do którego trafiła autorka w kwietniu 1944 r.

Strony