publikacje

Wróć do listy

Urodziłam się na Polesiu

Wspomnienia Stefanii Karpińskiej dotyczą przymusowego wysiedlania ludności polskiej z Kresów Wschodnich po II wojnie światowej. Autorka opisała swoje przeżycia z tego okresu, m.in.: nastroje panujące wśród mieszkańców w związku z ogłoszoną akcją repatriacyjną, oczekiwanie na wyjazd, wydarzenia i warunki panujące podczas miesięcznej podróży na zachód, okoliczności dotarcia do Malborka. Wspomnienia ukazują także pierwsze dni egzystencji w nowym miejscu zamieszkania oraz ówczesnych mieszkańców Malborka – napływową i miejscową ludność.

publikacje

Wróć do listy

Droga na Zachód

Wspomnienia ukazują okoliczności i przebieg przymusowego przesiedlenia Julii Ostrowskiej w 1945 r., z rodzinnej miejscowości autorki na zachód. W lapidarnym opisie przedstawia ona, jak zdana tylko na siebie, z małym dzieckiem, po długiej podróży ostatecznie osiedliła się na Dolnym Śląsku, przez pewien czas mieszkając w nowym domu z jego niemieckimi mieszkańcami („musieliśmy się dzielić biedą”).

publikacje

Wróć do listy

Repatrianci – relacja Jadwigi Podleskiej

Wspomnienia Jadwigi Podleskiej rozpoczyna opis sytuacji ludności polskiej na Kresach Wschodnich w przededniu przymusowych przesiedleń – napięć na tle etnicznym, zbrodni. Autorka nawiązuje również do osobistej historii i przeżyć: wspomina pozostawiony rodzinny majątek w Czernielowie Mazowieckim (obecnie Soborne na Ukrainie), procedury ewakuacyjne, podróż na Ziemie Zachodnie, przybycie do nowego miejsca i kolejne etapy na drodze do stabilizacji własnego życia: Kłodzko, Gliwice.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 26.11.1907–26.03.1908 (tom 60)

Dziennik prowadzony w okresie od 26.11.1907 do 26.03.1908, opatrzony przez autorkę numerem 60.

Tom obejmuje okres adwentu 1907 roku spędzony w Bryniowie, karnawału 1908 spędzonego w Bryniowie, Dereszewiczach i Warszawie oraz wczesnej wiosny spędzonej w Rzymie.

publikacje

Wróć do listy

Ankieta Wanda Kiałka

Odpowiedzi Wandy Kiełki [Kiałki?] na 6 pytań ankietowych dotyczących życia w łagrze. Kiałka [Kiełka?], która przeżyła 20 lat katorgi w łagrze w Workucie, dość zwięźle opowiada o swoich doświadczeniach, emocjach, trudnościach i dziedzictwie życia na zesłaniu.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z wakacji – druga połowa 1980 r.

Wspomnienia Mirosławy Pomiernej z wakacji w 1980 r. z wydarzeniami sierpniowymi w tle. Autorka – zapalona wędkarka – wraz z mężem spędzała urlop na podolsztyńskiej wsi. Zanotowała codzienne zdarzenia i czynności (razem z listą złowionych ryb wraz z wymiarami), w które wplotła doniesienia z trwających protestów – z oglądanego dziennika, przekazanych informacji, zasłyszanych plotek.

publikacje

Wróć do listy

Moje domownice

Tekst składa się z pięciu rozdziałów. Każdy zatytułowany jest imieniem służącej, o której jest mowa w danym rozdziale. Rozpoczynają go ogólne rozważania na temat roli służącej (nazywanej tu niefunkcjonującym już w języku polskim słowem „domownica”) w kontekście zmiany roli społecznej kobiety. 

publikacje

Wróć do listy

Listy Anny z Działyńskich Potockiej do Jadwigi z Działyńskich Zamoyskiej

Zbiór zawiera pięćdziesiąt trzy listy Anny Potockiej do siostry, Jadwigi Zamoyskiej. Na końcu dodatkowo znajdują się listy Anny do Antoniego Edwarda Odyńca, Fany de Villers, Julii Zaleskiej, arcybiskupa Mieczysława Ledóchowskiego (oraz kopia tego listu) i do NN. Korespondencja ma charakter bardzo osobisty, świadczący o bliskich relacjach Anny ze starszą siostrą. Stanowi zbiór informacji biograficznych dotyczących autorki i jej najbliższej rodziny. Ważnym wątkiem tej korespondencji jest troska Anny o zdrowie siostry, Cecylii Działyńskiej, która, począwszy od lat 60.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Antoniny Górskiej (zeszyt 12)

W ostatnim zeszycie pamiętników Antonina Górska napisała, że wczesne wdowieństwo zmusiło ją do wzięcia odpowiedzialności za siebie, stwierdza jednak, że najchętniej chciałaby być posłuszną, pomocną żoną i zdać się na męża. Opuściła majątek Kamienica, a jej plany działań na rzecz lokalnej społeczności nie powiodły się. Wyjechała do swojego domu w Poznaniu, gdzie zamieszkała z lokatorami, Ludwikiem Posadzy i jego żoną Stefanią (de domo Marczewską). Wspólnie mieszkali przez siedemnaście lat. Ceniła ich oboje, a szczególne podziwiała talent pedagogiczny Stefanii Posadzowej.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Antoniny Górskiej (zeszyt 5)

Antonina Górska wspomina, że po powrocie z Paryża zaczęła postrzegać Kraków jako prowincjonalny. Przeszkadzał jej brak anonimowości, która daje poczucie swobody. Autorka opisuje wrażenia związanie z mieszkaniem w Krakowie. Czuje do tego miasta sentyment, jednak krytykuje jego rozwój urbanistyczny, brak ciągłości estetycznej, niszczenie ogrodów i wycinanie drzew. Barwnie przedstawia życie kulturalne i naukowe, koncentrując się na najważniejszych „kołach towarzyskich”, zapisuje plotki i różne prywatne spostrzeżenia. Przypomina spór o obraz Łabędzie Józefa Pankiewicza.

Strony