publikacje

Wróć do listy

Relacja Stanisławy Stolarewicz z pobytu w obozie na Majdanku

W maju 1943 r. Stanisława Stolarewicz została aresztowana przez żandarmerię niemiecką z Szudziałowa za udzielenie pomocy materialnej i żywnościowej zbiegłym jeńcom. Okazało się, że byli nimi żołnierze Armii Radzieckiej. Autorka wspomina jednak, że nie było żadnego potwierdzenia, że udzieliła jeńcom jakiejkolwiek pomocy, w związku z czym aresztowanie uznała za niesprawiedliwe. Następnie pół roku przebywała w obozie na Majdnaku, a 8 lutego 1944 r. została przeniesiona do innego obozu, gdzie doczekała końca wojny.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Zofii Chlewickiej z eksterminacji Żydów na Majdanku

Relacja rozpoczyna się od apelu, jaki odbył się 3 listopada 1943 r. Autorka opisuje długie rzędy stojących więźniarek i oczekiwanie na koniec zebrania. Tego samego dnia odwołano wymarsz do pracy, a więźniarkom nakazano pozostanie w barakach; przeprowadzono kilka kontroli w poszukiwaniu ukrywających się Żydówek na terenie Majdanka. Chlewicka wspomina, że nagle zauważyła przez okno maszerujący tłum ludzi w bardzo licznej, ściśle ustawionej eskorcie niemieckiej, domyśliła się, że to Żydzi. Opisuje mijające godziny i tłum przechodzący przez teren obozu w kierunku krematoriów.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie Stanisławy Monach z przeżyć obozowych

Zanim została wywieziona na Majdanek w 1943 r., Stanisława Monach spędziła półtora roku w białostockim więzieniu. Transport do obozu – była jedną z dwóch kobiet – okazał się ulgą po okresie więzienia, gdzie była bita i zamknięta w ciemnej celi. Podczas podróży cieszyła się, że zobaczy słońce, a pragnęła go tym bardziej, że chorowała wtedy na tyfus. Karmiono ją chlebem i miodem, by po przyjeździe mogła stać o własnych siłach i uniknąć śmierci. Na Majdanku natychmiast rozdzielono kobiety i mężczyzn, co przyprawiło ją o smutek, gdyż z mężczyznami dzieliła wspólne przeżycia z więzienia.

publikacje

Wróć do listy

Pierwszy pacjent

Swoje wspomnienia z pobytu w obozie na Majdanku Irena Lipińska przedstawia w formie krótkiego opowiadania. Jego główną bohaterką jest obozowa koleżanka autorki – Irena. Historia zaczyna się, gdy pewnego dnia Irena spotyka jedną z pielęgniarek ze szpitala obozowego. Pielęgniarka ta okazuje się jej dawną koleżanką. Bohaterka od razu dostała propozycję dołączenia do pracy w szpitalu.

publikacje

Wróć do listy

Masza

Opowiadanie o charakterze biograficznym, dotyczące wybranych epizodów z pobytu autorki w obozie na Majdanku oraz przebywającej tam więźniarki Maszy. Wspomnienia rozpoczynają się od opisu „kąpania Żydówek z getta” w łaźni obozowej.

publikacje

Wróć do listy

Ze wspomnień więźniarki

Barbara Tylińska rozpoczyna swoje wspomnienie od pobytu na Pawiaku, gdzie była więziona w drugiej połowie 1942 r. – w 24-metrowej celi przebywało ok. 30–40 więźniarek. Autorka relacjonuje, jakie aktywności wykonywały więźniarki, by wytrzymać w więziennych warunkach, np. jedna z nich wyglądała za okno i opowiadała innym kobietom, co się działo na zewnątrz. Również sama Tylińska wybiera z pamięci obrazki, które wskazują na jej ówczesną ucieczkową strategię przetrwania w więzieniu: opisuje wygląd wieży kościoła św.

publikacje

Wróć do listy

Relacja R. Bartczak z pobytu w obozie na Majdanku

Autorka podróżowała pociągiem, który został zatrzymany przez gestapowców. Przeprowadzono drobiazgową rewizję na dworcu w Dęblinie i kolejną na dworcu w Lublinie. Tam została aresztowana i zawieziona do aresztu na Zamku w Lublinie. Po nocy spędzonej w ciemnej celi została przewieziona na Majdanek. Tu – jak wspomina – panowały głód i ziąb, baraki były zatłoczone i nieogrzewane, Bartczak odczuwała ciągłe zmęczenie, do dyskomfortu przyczyniały się również niehigieniczne warunki przetrzymywania więźniarek (m.in.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Hanny Lewandowskiej z Majdanka

Hanna Lewandowska była więziona na Majdanku w okresie od stycznia do 15 maja 1943 r. Została aresztowana w dniu swoich urodzin – 18 stycznia. Rano usłyszała walenie do drzwi, a gdy otworzyła, okazało się, że to dwaj gestapowcy. Zażądali od niej dokumentów, po czym zawieźli samochodem na Pawiak. Tam przydzielono ją do celi piętnastoosobowej, w której było łącznie siedemdziesiąt pięć osób, wśród nich „kobiety wiejskie, prostytutki i my”.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z pracy konspiracyjnej w latach 1942-44 w Oddz. Dywersyjnym i w 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej

Barbara Piotrowska, ps. „Baśka” opisuje swoją działalność konspiracyjną w czasie II wojny światowej. Pracę w podziemiu rozpoczęła w listopadzie 1942 r. w grupie dywersyjnej kpt. „Sęka” (Tomasz Zan), która weszła  w skład powstałego właśnie pułku „Motor” (inne nazwy pułku: „Broda”, „Sztuka”, „Deska”), podległego „Kedywowi” (Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej AK). Dowódcą pułku był major dyplomowany Jan Kiwerski, ps. „Rudzki” (vel. „Kalinowski”, „Lipiński”, „Oliwa”).

publikacje

Wróć do listy

Relacja wspomnień

Zofia Wolska opisała swoje działania podczas II wojny światowej. Po ogłoszeniu mobilizacji 25 sierpnia 1939 r. zgłosiła się do Polskiego Czerwonego Krzyża – do pracy w szpitalu. Trafiła do Modlina, gdzie wraz z innymi pielęgniarkami pracowała przy chorych i przygotowywała sale na przyjęcie rannych. Gdy wybuchła wojna, została siostrą oddziałową – przyjmowała transporty rannych i pomagała chirurgom. Po tygodniu część lekarzy skierowano do szpitali warszawskich, a resztę do Brześcia.

Strony