publikacje

Wróć do listy

TWZW od 18.04.1944 do 1.08.1944 r.

Maria Rutkowska-Mierzejewska, pseud. „Janka” opisała ostatnie miesiące działalności Tajnych Wojskowych Zakładów Wydawniczych przed wybuchem powstania warszawskiego, a konkretnie wydarzenia związane z aresztowaniem jej brata, Jerzego Rutkowskiego, pseud. „Michał Kmita”, szefa TWZW, oraz wpadkę drukarni W-4, podczas której zginął „Kazio” Bieniewicz. Autorka napisała, że aresztowanie jej brata (18 kwietnia 1944 r.) było wynikiem zdrady Jana Sawki, pseud. „Zdzisław”, kierownika drukarni W-4.

publikacje

Wróć do listy

Legalizacja

Maria Rutkowska-Mierzejewska, ps. „Janka”, była w latach 1941-1944 kierowniczką sekretariatu Tajnych Wojskowych Zakładów Wydawniczych (TWZW), którym przez cały okres okupacji szefował jej brat Jerzy Rutkowski, ps. „Michał Kmita”.

publikacje

Wróć do listy

b.t. [Maria Rutkowska-Mierzejewska…]

Życiorys Marii Rutkowskiej-Mierzejewskiej. Urodziła się 18.03.1918 r. w Połubatówce (ZSRR). W chwili wybuchu wojny była dyplomantką psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. W kampanii wrześniowej pracowała w zbiornicy telefonicznej Obrony Przeciwlotniczej, a następnie jako sanitariuszka w Szpitalu Ujazdowskim. Od grudnia 1939 r. do listopada 1940 r. łączniczka ZWZ, potem jako kurierka specjalna BIP (Biura Informacji i Propagandy) Komendy Głównej AK. Od 1.04.1941 r. do 1.08.1944 r. sekretarka i kierowniczka komórki legalizacyjnej Tajnych Wojskowych Zakładów Wydawniczych (TWZW).

publikacje

Wróć do listy

Z. Kuligowska do Zofii Wisłockiej

Autorka w liście prosi Zofię Wisłocką o pomoc w załatwieniu karty kombatanta. Kuligowska była członkiem Narodowych Sił Zbrojnych, co przez wiele lat ukrywała. Do Wisłockiej pisze, że jej grupa miała ostatnią zbiórkę w lutym 1945 r. Otrzymano wówczas informację, by się nie ujawniać, ponieważ groziłoby to represjami. W tym samym roku autorka wyprowadziła się z Piaseczna i – z biegem lat – stopniowo traciła kontakt z członkami grupy. Przesyła Wisłockiej dokumenty, kwestionariusz, deklarację i życiorys. Prosi odbiorczynię listu o pomoc w załatwieniu sprawy. 

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z walki o Wielką Polskę

Autorka opisuje swoją działalność konspiracyjną w latach 1942–1944, a także swoje losy po wybuchu powstania warszawskiego.

publikacje

Wróć do listy

Działalność w AK Zofii Wisłockiej

Autorka opisuje swoją działalność konspiracyjną w AK.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Pauliny Bachor

W dokumencie autorka opisuje aresztowanie jej rodziny (dziesięcioosobowej – rodzice i ośmioro dzieci: troje chłopców i pięć dziewczynek) przez NKWD w dniu 10 lutego 1940 r. Jak wspomina autorka, żołnierze przyszli do ich domu nad ranem i po zrobieniu rewizji wyznaczyli im pół godziny na spakowanie się. Rodzinę zawieziono ich na stację w Żydaczowie, gdzie polecono im wsiąść ich do wagonu towarowego pociągu. Po kilku godzinach stania na mrozie transport ruszył na Wschód.

publikacje

Wróć do listy

Życiorys Eugenii Twardowskiej

Eugenia Twardowska urodziła się w 1929 r. we wsi Janówka. Rodzice prowadzili gospodarstwo rolne. Gdy wybuchła II wojna światowa najstarsza siostra, Stanisława, była już mężatką i mieszkała w sąsiedniej wsi Jabłońskie – była to już niemiecka strefa. Brat, Jan, czasem przechodził do niej przez zieloną granicę.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Heleny Łosińskiej

We wspomnieniu autorka opowiada o kolejach swojego życia. Krótko opowiada o swojej rodzinie i losach przed wojną, by następnie przejść do relacji wojennej. Opowiada, jak 10 lutego 1940 r. przyszli do ich domu żołnierze sowieccy oraz sołtys z Żarnowa. Zabrali całą rodzinę (z wyjątkiem ojca, któremu udało się uciec), do Augustowa, mówiąc, że biorą ich na zeznania. Rodzinę załadowano jednak do wagonów towarowych i wywieziono w głąb ZSRR. W podróży raz na dobę dostawali suchy prowiant i wodę do picia. Po miesiącu dotarli do osady w lesie – 24 baraki ogrodzone drutami.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z pobytu na zesłaniu w ZSRR

Ksenia Wiśniewska opisuje swoją deportację na Syberię. Przed wojną mieszkała z rodzicami i trojgiem rodzeństwa w Płuchowie, obw. lwowski, Ukraina. Rodzice mieli spore gospodarstwo rolne. W dniu 10 lutego 1940 r. o piątej rano przyszło do ich domu NKWD. Zrobili rewizję w poszukiwaniu broni i kazali szybko się zbierać do wyjazdu. Zawieźli ich saniami na stację w Złoczowie. Tam załadowali cztery rodziny do wagonu towarowego, który zaplombowali. Autorka przedstawia warunki podróży i kolejne miejsca, przez które przejeżdżali. Po kilku tygodniach dotarli do obw.

Strony