publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 26.11.1892–5.08.1894

Czwarty tom Dziennika autorka zaczyna pisać kilka tygodni po zakończeniu poprzedniego zeszytu. Obejmuje on okres od 26 listopada 1892 do 5 sierpnia 1894 r. Dziewczęta są same po śmierci matki i muszą odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Pomaga im wiele zaprzyjaźnionych rodzin, starając się zająć im czas i nie pozwolić, by samotnie spędzały dnie. Z notatek Zofii przebija wdzięczność do tak licznych oznak przyjaźni. Po śmierci matki dziewczęta zmieniają mieszkanie i przenoszą się do domu przy ul. Podwale, gdzie – jak pisze Zofia – mogą wieść „zdrowe, dewockie życie”.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 29.10.1889–27.10.1892

Trzeci tom Dziennika... obejmuje okres od 29 października 1889 do 4 listopada 1892 r. Składa się z dwóch zeszytów. Pierwszy z nich kończy się we wrześniu 1890 r. Nie ma tu żadnych wzmianek na temat okresu od momentu powrotu autorki i jej sióstr z Rzymu. Zofia jest już starsza i z pomocą sióstr opiekuje się chorą matką. Jej pobożność wzrasta w ciągu opisywanych w dzienniku lat. Rodzina przyjaźni się z wieloma księżmi i zakonnikami.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 14.11.1881–15.04.1882

Zeszyt obejmuje okres od 4 listopada 1881 do 15 kwietnia 1882 r., czyli czas, który Zofia i jej siostry spędziły najpierw w podróży, a następnie w samym Rzymie. Podróż dziewcząt i matki rozpoczęła się w listopadzie i wiodła przez Wiedeń, Triest, Bolonię, Anconę i Loreto. W każdym z tych miejsc w miarę możliwości Zofia prowadziła notatki, jednak daty w dzienniku wskazują, że nadmiar wrażeń nie sprzyjał systematycznemu pisaniu. Od momentu zamieszkania w Rzymie starała się jednak robić to częściej.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętniki z lat 1898–1915

Pamiętniki z lat 1898–1915 to składający się z dwóch zeszytów dziennik, który autorka zaczęła pisać jako osiemnastoletnia panna. W trakcie pisania Matula zmienia stan cywilny, jednak dziennik nie jest podzielony na panieński i małżeński. Otwierający wpis dotyczy śmierci ojca oraz związanych z tym przeżyć dziewczyny i pozostałych członków rodziny. Zapiski są krótkie i dotyczą codziennego życia. Dopiero kiedy pojawia się jej zalotnik, Aleksander Matula, notatki stają się dłuższe. Widać w nich wahanie dziewczyny co do osoby samego Aleksandra.

publikacje

Wróć do listy

Cena przetrwania 1812–1863–1917–1939

Koleje życia rodziny spisane na podstawie wspomnień matki i ciotki autorki. Wodzinowska-Taklińska rozpoczyna swoją relację od wydarzeń najwcześniejszych i prowadzi historię aż do czasów sobie współczesnych. Poprzez spisanie wspomnień chce okazać tym, którzy odeszli, miłość i szacunek. Jej motywacją jest także próba zachowania w pamięci historii jej rodziny.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Wandy Pawlikowskiej

Wspomnienia Wandy Pawlikowskiej to notatki dotyczące historii rodziny i przyjaciół, powstałe prawdopodobnie w różnych okresach. Zostały spisane w dwóch zeszytach i na luźnych kartach. Opisany zakres lat to czas od 1891 do 1963 r. Język jest elegancki, charakteryzuje osobę wykształconą lub obracającą się w kulturalnych kręgach. Rodzina Pawlikowskich należała do znanych w kraju i za granicą, skoligacona była m.in. z rodziną Dzieduszyckich. Pierwszy zeszyt rozpoczyna się od opisu dnia, w którym urodził się Jaśhistorie  (Jan Gwalbert Pawlikowski młodszy).

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia o matce

Rękopis powstał na początku II wojny światowej, tuż po przesiedleniu Ludwiki Dobrzyńskiej-Rybickiej do schroniska dla starców w Śremie w 1940 r.

publikacje

Wróć do listy

Konstancja z Ziołeckich-Sławska. 1848–1942

Wspomnienia Marii Wicherkiewiczowej o matce, Konstancji Sławskiej, otwiera cytat z listu księdza prałata Krzeszkiewicza z Gniezna, przesłany w 1942 r. do przebywającej wówczas w Warszawie autorki. Zdaniem Marii jej matka przeczuwała śmierć syna w Oświęcimiu, co w konsekwencji doprowadziło do jej własnego zgonu. Wspomnienia o matce rozpoczyna Wicherkiewiczowa od nakreślenia genealogii rodu, sięgając pamięcią rodzinną do drugiej połowy XVIII w., gdy najstarszy znany jej przodek przebywać miał w Grodnie w orszaku królewskim Stanisława Augusta Poniatowskiego.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik 1939–1946

W odróżnieniu od pierwszego zeszytu relacjonującego szczegółowo pobyty Róży Erzepki w uzdrowiskach na przełomie XIX i XX w., zeszyt drugi, obejmujący lata okupacji hitlerowskiej i pierwszy rok po zakończeniu wojny, jest bardzo skąpy w informacje. Zapiski składają się z krótkich notatek na temat zmian miejsca pobytu autorki i członków jej rodziny, a także losów najbliższych – nie sposób powiedzieć, czy lakoniczność wpisów wiąże się z wojenną traumą, czy też z innych powodów diarystka nie chciała wdawać się w szczegóły bieżących wydarzeń.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 20/29.11.1889–29.08.1897

Głównym tematem dziennika jest rodzina, a najważniejszymi wydarzeniami – narodziny kolejnych potomków (Marii i Eweliny) i poszczególne etapy ich dorastania (pierwsze dni po porodzie, odstawienie od piersi, ząbkowanie, pierwsze słowo, kroki, choroby itd.). O świecie pozarodzinnym autorka pisze, o ile był bezpośrednio związany z jej dziećmi; można uznać, że ten tom dziennika reprezentuje typ dziennika dla dzieci, popularnego w dziewiętnastowiecznej kobiecej diarystyce.

Strony