publikacje

Wróć do listy

Moje pierwsze lata w Szczecinie. Fragmenty wspomnień

Wspomnienia obejmują okres od przybycia autorki do Szczecina do roku 1964. Okres tuż po przybyciu do miasta opisany jest najbardziej szczegółowo i z największym sentymentem. Tekst rozpoczyna się od obrazu miasta o zachodzie słońca. Następnie autorka opisuje swoją pierwszą noc spędzoną w Szczecinie na przełomie maja i czerwca (prawdopodobnie 1945 r.).

publikacje

Wróć do listy

Majdanek. Fragmenty wspomnień

Dokument obejmuje cały okres pobytu autorki na Majdanku i zamyka się w granicach czasowych: styczeń 1943 – kwiecień 1944. Narracja jest częściowo podporządkowana układowi chronologicznemu, w pewnej części zaś jest skoncentrowana na wybranych zagadnieniach związanych z pobytem w obozie. Wspomnienia rozpoczynają się od opisu przyjazdu wzięźniarek do obozu, który zmuszone były, by wyskakiwać z wagonów w zaspy śnieżne, szukały i nawoływały krewnych i znajomych.

publikacje

Wróć do listy

Pierwszy pacjent

Swoje wspomnienia z pobytu w obozie na Majdanku Irena Lipińska przedstawia w formie krótkiego opowiadania. Jego główną bohaterką jest obozowa koleżanka autorki – Irena. Historia zaczyna się, gdy pewnego dnia Irena spotyka jedną z pielęgniarek ze szpitala obozowego. Pielęgniarka ta okazuje się jej dawną koleżanką. Bohaterka od razu dostała propozycję dołączenia do pracy w szpitalu.

publikacje

Wróć do listy

Udział w pracy społecznej Czesławy Czaplińskiej, naucz. szkoły powsz. Skarżysko-Kamienna, dom własny

Czesława Czaplińska urodziła się 25 grudnia 1893 r. Od ukończenia w 1913 r. gimnazjum pracowała jako nauczycielka szkoły powszechnej na prowincji. Do Ligi Kobiet należała od 1914 r. aż do jej rozwiązania i była jej czynną członkinią. W latach 1916–1918 należała do Polskiej Organizacji Wojskowej – była zastępczynią komendantki poczty i kolportażu. W latach 1916–1919, pracując jako nauczycielka w Sandomierskiem, we wsi Pielaszów, prowadziła Koło Związku Młodzieży Wiejskiej i byłą sekretarką Kółka Rolniczego. Od maja 1920 r. aż do rozwiązania była w SPiO, w gosp. nr 15, 11 Dywizji, 4 Armii.

publikacje

Wróć do listy

Relacja wspomnień

Zofia Wolska opisała swoje działania podczas II wojny światowej. Po ogłoszeniu mobilizacji 25 sierpnia 1939 r. zgłosiła się do Polskiego Czerwonego Krzyża – do pracy w szpitalu. Trafiła do Modlina, gdzie wraz z innymi pielęgniarkami pracowała przy chorych i przygotowywała sale na przyjęcie rannych. Gdy wybuchła wojna, została siostrą oddziałową – przyjmowała transporty rannych i pomagała chirurgom. Po tygodniu część lekarzy skierowano do szpitali warszawskich, a resztę do Brześcia.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia nauczycielki Marii Dulęby

Wspomnienia Marii Dulęby obejmują lata 1927–1972. Autorka po zdaniu egzaminu dojrzałości w Gimnazjum Zofii Sierpińskiej w Warszawie w 1926 r. rozpoczęła studia na Uniwersytecie Warszawskim (kierunek: filologia polska). Po uzyskaniu dyplomu magistra przez rok pracowała jako nauczycielka na wsi. W latach 1927–1939 była zatrudniona w Szkołach Publicznych Zawodowych Dokształcających w Warszawie. W czasie II wojny światowej zaangażowała się w działalność konspiracyjną Armii Krajowej, m.in.

publikacje

Wróć do listy

Na placówce nauczycielskiej

Dziennik Zbigniewy Zembatówny rozpoczyna się od zapisku opatrzonego datą 19 kwietnia 1921 r., kiedy autorka przyjechała do wsi Chobie na Dolnym Śląsku i rozpoczęła pracę nauczycielki. Okładkę jej zeszytu ozdabia widok Łazienek Królewskich, a na pierwszych stronach znalazły się inwokacja z Pana Tadeusza (bez słowa: „Litwo”) oraz wiersz Wyznanie wiary dziecięcia polskiego Władysława Bełzy.

publikacje

Wróć do listy

W archiwum miejskim. Jak przyszłam do archiwum miejskiego, co tam zastałam i robiłam

Praca powstała na podstawie notatek, dzienników i wspomnień Autorki podczas pracy w Archiwum m. st. Warszawy w latach 1935-1940. Autorka opisuje dokładnie swoją rozmowę o pracę, przedstawia swoich współpracowników – Eugeniusza Szwankowskiego, Adama Słomczyńskiego i swojego bezpośredniego przełożonego – Adama Wincentego Englerta. We wspomnieniach pojawia się wiele informacji o sposobie zbierania archiwaliów. Opisuje też, że w 1935 r. magazyn Archiwum stanowiły dwie wielkie sale i mieściło się ono w jednej z oficyn pałacu Jabłonowskich.

publikacje

Wróć do listy

Posag siedmiu panien (opowieść o Woli)

Praca nadesłana na konkurs tygodnika „Stolica” pt. „Warszawa moich wspomnień”. Relacja autorki rozpoczyna się stwierdzeniem: „Niepodobieństwem jest w tym krótkim studium ożywić całego bogactwa i różnorodności dzielnicy - może najciekawszej dzielnicy Warszawy - jaką była Wola sprzed 1939 r.”. Po takim wprowadzeniu następuje opis przedwojennej dzielnicy. Pisząca dokładnie przedstawia jej topografię, przyrównując ulicę Wolską do rzeki, a jej poboczne uliczki do dorzeczy. Autorka przywołuje lokalizację miejscowych sklepików, przedstawia trasy tramwajów.

publikacje

Wróć do listy

Dzienniki Grażyny Bacewicz

Dzienniki Grażyny Bacewicz obejmują lata 1954–1956 i ukazują nieznaną stronę osobowości kompozytorki i skrzypaczki, która zmagała się z wieloma trudnościami, m.in. ze strony środowiska muzycznego. W nieregularnie prowadzonych zapiskach – dotyczących spraw prywatnych, wydarzeń kulturalnych, poglądów na sztukę, życia towarzyskiego, działalności zawodowej – pojawia się sporo skreśleń. Data pierwszego wpisu – 5 lutego – jest dniem urodzin kompozytorki, która w tym czasie skończyła czterdzieści pięć lat.

Strony