publikacje

Wróć do listy

Mieszkam na Mokotowie - 1948 r.

Wspomnienia autorki dotyczące Mokotowa z przełomu lat 40. i 50. XX w. zostały ujęte w zbiór krótkich opowiadań. Zapis rozpoczyna się od przedstawienia domu Lucyny Penciakowej, zlokalizowanego przy alei Niepodległości 138, wraz z jego bliższymi i dalszymi okolicami. Autorka po raz pierwszy zobaczyła Mokotów w 1941 r. podczas odwiedzin u swojej koleżanki z Wolnej Wszechnicy Polskiej. Znajoma - Maria - była żoną Feliksa B., znanego redaktora prohitlerowskiego pisma.

publikacje

Wróć do listy

Moje wspomnienia z zesłania na Sybir w latach 1944–1956

Stefania Olejnik została aresztowana 22 grudnia 1944 r. Mieszkała wtedy z rodziną we Lwowie. W tekście opisane jest aresztowanie jej i męża wraz z innymi ośmioma osobami z AK. NKWD przyszło rano do ich mieszkania. Zabrali jej męża i zrobili zasadzkę na innych. Każdego, kto przychodził do ich domu, aresztowali. W ręce Sowietów wpadła też sąsiadka, która korzystając z nieuwagi pilnującego, wymknęła się. Gdy ten pobiegł za nią, inni zatrzymani skorzystali z okazji i uciekli. Autorka nie mogła uczynić podobnie, ponieważ miała małe dziecko. Sąsiadka została schwytana.

publikacje

Wróć do listy

Żanna Kormanowa do NN, 8.05.1965

List Żanny Kormanowej w sprawie jej wyjazdu do Paryża. Nazwisko adresata nie jest znane.

Autorka przeprasza za spóźnioną odpowiedź, ale 1.04.1965 r. uległa wypadkowi i przez cały miesiąc trwała kuracja jego skutków.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Racheli Kahan

Dokument z roku 1945, obejmuje wydarzenia z okresu 1939-1944. Relację otwierają informacje dotyczące początku okupacji. Latem 1939 roku autorka przebywała w Krakowie, a stamtąd – po wybuchu wojny – postanowiła przedostać się do swojej siostry zamieszkałej w Kołomyi. Rachela zapisuje, że wówczas miejsce to było zajęte przez Rosjan. Po przybyciu Niemców kobieta wraz z rodziną znalazła się pod opieką chrześcijańskich znajomych siostry, którzy zgodzili się udzielić im schronienia.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik z lat 1939–1944

Dziennik ma charakter osobistych zapisków codziennych. Szczegółowo rejestruje nastroje, czynności, zajęcia, podróże itp. Znajdują się tu opisy wakacyjnych podróży do Zaleszczyków, Horodnicy, nad Dniestr (wyjazd obozowy Robotniczego Instytutu Oświaty i Kultury im. Żeromskiego); wrażenia ze zwiedzania Podola, Czerwonogrodu; opis wrażeń i doznań spowodowany wybuchem II wojny światowej; relacja z powrotu do kraju przez Lwów, Lublin, Dęblin, Pilawę, do Warszawy; opis nalotów; wrażania i szczegółowe opisy działań (dzień po dniu) i życia w czasie wojny w stolicy, a następnie w Wielgolasie.

publikacje

Wróć do listy

b.t [Kedves Laszlo! Sei herzlich…] – list Meglickiej do Kedves Laszlo

Autorka dziękuje za list z 9. września, podziwia, jakim pięknym językiem rosyjskim został napisany. Podróż z nim i jego towarzyszami była dla niej wielkim przeżyciem i przyjemnością, bo są oni grupą cudownych i wesołych ludzi i świetnych kumpli. Ma nadzieję, że ich żołądki już wyzdrowiały i zbierają siły na kolejną Tour de Pologne. Załącza zdjęcia z Zabrza (27.08.1970 r.) i prosi, by pozdrowił Bogdana i Józefa oraz wszystkich uczestników wycieczki [tu wymienione są imiona].

publikacje

Wróć do listy

b.t. [Kiedy myślę o swojej emigracji…]

Autorka po raz pierwszy wyjechała na Zachód w 1971 r. Jej ówczesny mąż przebywał na rocznym stażu w Szwajcarii. Przyjechała do niego na trzy miesiące. Opisuje swój pobyt w Wiedniu, gdzie się przesiadała w drodze do Zurychu. Zetknięcie się z zachodnią rzeczywistością było dla niej szokiem. Fascynowało ją bogactwo i nowoczesność, z którymi się zetknęła, a jednocześnie czuła się zagubiona i samotna w obcym miejscu. W Zurychu mieszkała wraz z mężem w domu studenckim. Przyznaje, że urzekły ją uprzejmość ludzi, uśmiechnięte twarze, łatwość życia, brak pośpiechu, zdenerwowania, chamstwa.

publikacje

Wróć do listy

Dorka Fajn do Żanny Kormanowej, 2.12.1944

Kartka do Żanny Kormanowej. Jej autorka zastanawiała się, dlaczego nie otrzymywała od niej żadnych listów, spekulowała, że mogło to wynikać ze zbyt licznych próśb, które skierowała pod jej adresem. Prosiła o wskazówki, które ułatwiłyby jak najszybszy powrót do Polski. Pytała m.in. o zasadność oczekiwania na ogólną ewakuację, w warunkach, gdy część osób decydowała się na powolne posuwanie się do przodu.

publikacje

Wróć do listy

Irena Koberdowa do Żanny Kormanowej, 5.03.1953–24.11.1964

Kolekcja listów do Żanny Kormanowej.

5 marca 1953 r., Warszawa, autorka podziękowała Kormanowej za okazaną troskę. Od tygodnia leżała chora w łóżku, brakowało jej Instytutu. W tym czasie uczyła się i czytała, m.in. Kapitał Karola Marksa. Miała nadzieję, że za kilka dni wróci. List zakończyła życzeniem powrotu do zdrowia dla Józefa Stalina.

publikacje

Wróć do listy

Krystyna Kiryluk do Żanny Kormanowej, 1953–1992

Korespondencja Krystyny Kiryluk z Żanną Kormanową. Początkowo listy są tytułowane bardziej oficjalnie, z czasem korespondencja jest coraz bardziej osobista, a autorka zwraca się do Kormanowej po imieniu. Listy pisane są głównie z okazji Nowego Roku - w różnych latach, w większości z Pekinu. Życzenia pisane są na ozdobnych kartkach wydrukowanych przez Ambasadę Polską w Pekinie dla Izoldy Kowalskiej-Kiryluk i czasem widnieje na nich również jej podpis. Natomiast życzenia z 1960 r. pisane są z Warszawy na okolicznościowej kartce Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.

Strony