publikacje

Wróć do listy

Życiorys Stefanii Kurkowskiej

Stefania Kurkowska urodziła się 24 IX 1894 r. w Kielcach. Mając 10 lat zaczęła naukę na pensji p. Marii Krzyżanowskiej, którą przerwała po ukończeniu 4 klasy i zaczęła pracować w sklepie rodziców. Z chwilą powstania Ligi Kobiet w 1914 r została jej członkinią czynną, aż do likwidacji Koła Kieleckiego w 1921 r. Ponadto prowadziła kolportaż P.O.W. i sekretariat Polskiego Stronnictwa Ludowego „Wyzwolenie”. Należała także od 1920 r do Związku Strzeleckiego. W roku 1925 odznaczona Krzyżem Legionowym.

publikacje

Wróć do listy

Udział w pracy narodowej i społecznej Kazimiery Grunterówny, członkini Zw. Pracy Obywatelskiej Kobiet w Kielcach

Kazimiera Grunterówna przedstawiła swoją działalność społeczną. Przed I wojną światową należała do Kieleckiego Oddziału Towarzystwa Kultury Polskiej, a także do Czytelni Naukowej (później Biblioteka Publiczna), założonej przez doktora Jana Daszewskiego. Działała również w ramach Kursów dla Analfabetów Dorosłych, gdzie była prowadzona praca uświadamiania narodowego z kierunkiem dążenia do niepodległości. Była członkinią Ligi Kobiet od jej powstania w sierpniu 1914 r. do likwidacji w listopadzie 1921 r. – początkowo w Komisji Rewizyjnej, a od 1916 r.

publikacje

Wróć do listy

Udział w pracy narodowej i społecznej St. Działakówny

Stefania Działakówna organizowała niewielkie komplety kobiet starszych – uczyła je czytać i pisać, urządzała pogadanki z historii Polski. W 1914 r. zapisała się do Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego (LKPW) w Kielcach, gdzie pracowała do likwidacji koła kieleckiego w 1921 r. Udzielała się w sekcjach: dochodowej, agitacyjnej, intendentury i in. Należała do Centralnego Komitetu Narodowego (CKN) od początku – była pełnomocniczką głównego skarbnika. Następnie wstąpiła do Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), gdzie zbierała składki i zajmowała się biblioteką. Od maja 1917 r.

publikacje

Wróć do listy

Udział w pracy narodowej i społecznej Emilii z Hoffmeisterów Daszewskiej, b. członkini Ligi Kobiet w Kielcach

Emilia Daszewska z d. Hoffmeister, żona doktora Jana Daszewskiego, opisała swoją pracę społeczną, którą rozpoczęła w 1905 r. Pomagała materialnie i moralnie więźniom politycznym. Była członkinią Czytelni Naukowej (później przemianowanej na Bibliotekę Publiczną), założonej przez jej męża. Jako członkini Kultury Polskiej wspierała Kursy dla Analfabetów Dorosłych. Po wybuchu wojny w 1914 r. i wkroczeniu Strzelców do Kielc wspierała ich jak mogła: mieszkaniem, żywnością, odzieżą itp.

publikacje

Wróć do listy

Udział w pracy społecznej Czesławy Czaplińskiej, naucz. szkoły powsz. Skarżysko-Kamienna, dom własny

Czesława Czaplińska urodziła się 25 grudnia 1893 r. Od ukończenia w 1913 r. gimnazjum pracowała jako nauczycielka szkoły powszechnej na prowincji. Do Ligi Kobiet należała od 1914 r. aż do jej rozwiązania i była jej czynną członkinią. W latach 1916–1918 należała do Polskiej Organizacji Wojskowej – była zastępczynią komendantki poczty i kolportażu. W latach 1916–1919, pracując jako nauczycielka w Sandomierskiem, we wsi Pielaszów, prowadziła Koło Związku Młodzieży Wiejskiej i byłą sekretarką Kółka Rolniczego. Od maja 1920 r. aż do rozwiązania była w SPiO, w gosp. nr 15, 11 Dywizji, 4 Armii.

publikacje

Wróć do listy

Życiorys Julii Bujnowskiej

Julia Bujnowska opisuje swoją działalność społeczną i niepodległościową.

publikacje

Wróć do listy

Życiorys i udział w pracy narodowej i społecznej

Emilia Borkowska opisuje swoją działalność społeczną i niepodległościową.

publikacje

Wróć do listy

Pluton Łączności przy Dowództwie I Obwodu Armii Krajowej W-wa Śródmieście – Powstanie Warszawskie

Autorka tekstu opisuje powstanie warszawskie z perspektywy łączniczki. Felicja Bańkowska została wówczas przydzielona do Samodzielnego Plutonu Łączności przy Dowództwie I Obwodu Warszawa-Śródmieście. Zadaniem dwudziestoosobowej drużyny kobiecej była obsługa centrali telefonicznej i aparatu dowódcy obwodu oraz utrzymywanie łączności za pośrednictwem gońców z dowódcami rejonów, a także z poszczególnymi zgrupowaniami bojowymi na terenie Obwodu. Prawie wszystkie dziewczęta pełniły zarówno funkcje telefonistek, jak i gońców. Przez większość czasu centrala zlokalizowana była w budynku na ul.

publikacje

Wróć do listy

Trochę o towarzyszach

Jest to zbiór notatek o działaczach Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS). Aleksander Sulkiewicz, pseud. „Michał” (1867–1916), s. 2c–12a oraz 46–47a; wieloletni członek Centralnego Komitetu Robotniczego PPS i wieloletni „nielegalnik”, od 1915 r. należał do I Brygady Legionów Polskich, zginął od kuli wroga. Prowadził różnorodną działalność: przewożenie pomiędzy zaborami bibuły, czcionek, broni, organizowanie techniki; utrzymywał stosunki z socjalistami rosyjskimi. Był marksistą, organizował klasę robotniczą do walki o ustrój socjalistyczny i niepodległość. Wincenty Ziółkowski, pseud.

publikacje

Wróć do listy

Wyciąg z opisu działalności Konstancji z Klępińskich Jaworowskiej ps. „Jadwiga”

Konstancja Jaworowska urodziła się 11. Marca 1881 r. w Domanicach ziemi siedleckiej. Od 18. Roku życia związana była z tajną robotą oświatową w Warszawie, gdzie poznała Marię Burczyńską, ps. „Natalia”, od której otrzymała pierwszą literaturę socjalistyczną. Do PPS wstąpiła w 1901 r. W 1902 wyjeżdża do Siedlec, gdzie podejmuje współpracę z Adamem Bujno, ps. „Jerzy” i Bolesławem Bergerem, ps. „Jakub” vel „Wacław”. Prowadziła skład bibuły i części do ręcznej drukarenki oraz wykłady dla robotników. Po zdekonspirowaniu wróciła do Warszawy.

Strony