publikacje

Wróć do listy

1945 r. Repatriacja

 

Autorka opisuje swoje życie na emigracji w Kanadzie, dokąd wyjechała z siostrą w 1947 r.

publikacje

Wróć do listy

Poezja powojenna: wiersz K. Melsztyńskiej

Wiersz stroficzny. Autorka skupia się na „polskim męczeństwie” w obozach koncentracyjnych, walce z okupantami i śmierci w komorach gazowych. W ostatniej strofie Melsztyńska – nadal w duchu dolorystycznym – podsumowuje, że Polaków uchroniło naród od zguby i „[n]a gruzach faszyzmu – [pozwoliło] wznieść Socjalizm”.

publikacje

Wróć do listy

b.t. [Miła, kochana Pani…]

Jadwiga Marcinowska poproszona o napisanie szkicu historycznego o działalności Ligi Kobiet, wysyła list datowany 9.05.1929 r. w którym przekazuje wiersz swego autorstwa, p.t. "Pracownicom", z prośbą o umieszczenie go w Pamiętniku Ligi. Przeprasza jednocześnie, że nie mogła napisać szkicu, o który była poproszona. W załączonym wierszu znajdujemy wyjaśnienie powodów tego zaniechania.

Wiersz: O tym dlaczego nie może napisać historii służby, jak razem z Siostrami walczyły i działały dla ojczyzny.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie z przed lat dziesięciu

Autorka opisuje działalność  kobiet w ramach „Koła opieki nad żołnierzem polskim”, które działało na ziemi proszowskiej (Proszowice) w latach 1918-1919.

publikacje

Wróć do listy

Wejście Strzelców w Proszowskie w dniu 6 sierpnia 1914 r.

Helena Rzadkowska opisała wejście Strzelców do Szreniawy w dniu 6 sierpnia 1914 r. Zobaczenie Wojska Polskiego było dla niej ogromnym wzruszeniem, napisała, że dzień ten będzie miała w pamięci do końca życia. Dla kobiet stało się to impulsem do aktywnego wsparcia czynu orężnego, w wyniku czego powstało Proszowsko-Szreniawskie Koło Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego. Autorka pisała o wieściach, jakie do niej docierały: mobilizacja, wkroczenie Prusaków do Częstochowy, oczekiwanie wypowiedzenia wojny przez Austrię, a przede wszystkim spodziewane wejście Strzelców do Królestwa.

publikacje

Wróć do listy

b.t. [… kurtach razem z nimi…]

Autorka jest członkinią Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego [prawdopodobnie w Strzelcach] i opisuje działalność tej organizacji. W tekście brakuje pierwszej strony i nie wiadomo jaki jest początek opowieści. Z treści wynika, że autorka opisuje działalność Ligi po rozwiązaniu Legionów – jest tu wzmianka o internowanych w Beniaminowie i Szczypiornie. Kobiety z organizacji szykowały i wysyłały paczki dla internowanych, chociaż nie były pewne, czy docierają one do adresatów. Autorka wspomina przy tym z jaką radością niedawno szykowały paczki na front.

publikacje

Wróć do listy

Nałęczów ziemi Lubelskiej

Autorka opisuje swoją działalność niepodległościową na rzecz Legionów, jako przewodniczącej Koła Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego w Nałęczowie. Na wstępie pisze, że bezpośredni udział w walce o wolność jest wielką rozkoszą i że Liga pracowała z wielką wiarą w ukochanego Komendanta.

publikacje

Wróć do listy

Z obserwacyj „ligawki” łomżyńskiej.

Tekst opisuje budzenie się w społeczeństwie świadomości narodowej i potrzeby dążenia do niepodległości w czasach Legionów Piłsudskiego.

publikacje

Wróć do listy

Częstochowa

Autorka opisuje historię klasztoru na Jasnej Górze, podkreślając znaczenie cudownego obrazu dla narodu polskiego. Znajdujący się w Kaplicy Matki Boskiej obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, cel pielgrzymek milionów wierzących, został sprowadzony do Częstochowy przez księcia Władysława Opolskiego w 1382 r. i umieszczony w drewnianym kościółku na Jasnej Górze. Następnie na jego miejscu zbudowano murowaną świątynię, która z czasem została rozbudowana. Dobudowano klasztor i mury obronne oraz wieżę, która doszczętnie spłonęła w 1690 r.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z tamtych lat

Autorka w momencie wybuchu II wojny światowej przebywała z rodziną w Brześciu nad Bugiem. Zgłosiła się do Polskiego Czerwonego Krzyża i otrzymała pracę sanitariuszki w punktach obrony przeciwlotniczej. Wśród uchodźców, którzy trafili do Brześcia i którym Stawiarska udzielała pomocy byli, m.in. Adolf Dymsza i Ludwik Sempoliński. W swojej relacji autorka wspomina, m.in. wywiezienie polskich oficerów z twierdzy brzeskiej, deportację, która zaczęła się 10 lutego 1940 r. i objęła rodziny wojskowych i leśników. Transport trwał kilka tygodni.

Strony