publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Heleny Plater-Zyberk

Zyberkowa pisała pamiętnik w ostatnich latach życia (około 1930 r.) na prośbę dzieci (głównie z pamięci, ale również na podstawie innych źródeł, w tym dziennika ojca z lat 1865–1870 i pamiętnika przyrodniej siostry Anieli, do tekstu włącza też szczegółowe opisy miejsc na podstawie zachowanych zdjęć rodzinnych). Wspomnienia obejmują okres dzieciństwa i młodości (do momentu zamążpójścia). Autorka w niewielkim stopniu skupia się na sprawach osobistych i własnych przeżyciach.

publikacje

Wróć do listy

Poznałam K. Szymanowskiego

Wspomnienie dotyczy wydarzeń z wczesnej młodości autorki, gdy – jak pisze – wciąż jeszcze była pełna nadziei na spełnienie wszystkich swoich marzeń. W tym czasie została narzeczoną Piotra Perkowskiego (1901–1990, kompozytor i pedagog). Wyznaje, że mężczyzna ten nie był w jej typie, ale imponował jej i łechtał próżność, gdyż mogła chwalić się przed ludźmi, że zna prawdziwego kompozytora. Autorka stwierdza, że dla Perkowskiego była wówczas „ponętnym kąskiem”, jako świeża, naiwna czy wręcz infantylna panienka z Kresów.

publikacje

Wróć do listy

Gwiazda chanukowa

Helena Ruf, rozważając przebieg ludzkiego życia, przywołuje chanukową gwiazdę, która symbolizuje nadzieję. Świąteczna gwiazda jest jej powierniczką, a także wydaje się, że może na powrót połączyć rozproszone rodziny. Dokument został opisany jako opowiadanie i jest artystyczną próbą zniwelowania lęku, samotności i poczucia wyobcowania.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Stasi Wajntraub

Relacja sporządzona w 1945 roku.

Na dokumencie brak datacji, relacja obejmuje jednak w przybliżeniu okres od 1939 do 1945 roku.

Relacja ma formę wspomnień dotyczących przeżyć młodej dziewczyny w niemieckich obozach koncentracyjnych. Autorka pobieżnie opisywała kolejne miejsca, realia życia w nich i prace, do których była przydzielana. Dużo miejsca zajmują informacje o głodzie, złych warunkach, chorobach i zachowaniu strażników.

Kobieta opisała przede wszystkim Auschwitz i obóz w Lipsku.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z pierwszej młodości Ksawery Garbińskiej

Wspomnienia Ksawery Garbińskiej obejmują czas jej wczesnej młodości. Autorka, decydując się pisać pamiętnik, zamierzała „wprowadzić [matkę, ojca i rodzeństwo] w najgłębsze uczucia i tajniki myśli, zaspolić dusze i serca". W zapiskach pojawiają się osobiste wynurzenia, opisy doświadczeń religijnych, a także zostały przypomniane chwile, które spędzała z rodziną na łonie natury.

publikacje

Wróć do listy

Żywy obraz życia Stanisławowej Gadomskiej dopełniony pamiętnikiem z pożycia małżeńskiego

Wspomnienia Anny Gadomskiej, obejmujące lata 1873–1890, dotyczą jej dzieciństwa, które spędziła w Starym Sączu i innych miejscowościach w Galicji. Autorka opisuje lata swojej edukacji w szkole ludowej i zakonnej szkole prowadzonej przez starosądeckie klaryski. Gadomska opisuje postać ojca (nauczyciela), matki, a także dziadków oraz ich dom. Relacjonuje także pobyt w Seminarium Nauczycielskim w Przemyślu, gdzie mieszkała na stancji na terenie klasztoru benedyktynek. 

 

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia o Krzysztofie Baczyńskim i jego rodzicach

Władysława Cuszlakowa poznała trzyletniego Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w 1923 r. W tym samym roku Stefania Baczyńska rozpoczęła pracę w szkole Katolickiego Związku Polek na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Autorka podczas wizyt w domu Baczyńskich bawiła się z chłopcem, nosiła go na ramionach, a Krzyś nazywał ją „wielbłądem”. Autorka zapamiętała go jako dziecko nerwowe, co mogło być spowodowane gwałtownym charakterem ojca, Stanisława Baczyńskiego, który powiedział Władysławie, że wyrzucił żonę z dzieckiem z mieszkania, gdyż miał dość „tej gudłajki i jej rozkapryszonego synka”.

publikacje

Wróć do listy

Migawki z życia

Zasób zawiera krótkie, oddzielnie tytułowane opowieści z życia autorki. Krystyna Sarwińska-Ligęza pisze o niechcianych zalotach kuracjusza w sanatorium w Dusznikach, charakteryzuje spacerowiczów w Ogrodzie Saskim w Warszawie. Przedstawia historię swojej koleżanki z sierocińca, Marysi Czarneckiej, która wyszła za mąż za niezaradnego nauczyciela, potajemnie kochała się w księdzu i próbowała popełnić samobójstwo. Po latach okazało się, że Marysia przystąpiła do zboru Świadków Jehowy.

Strony