publikacje

Wróć do listy

Relacja Sary Poletackiej z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Poniższy rekord stanowi relację świadkini zajść antysemickich, jakie miały miejsce na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie w 1931 r.; w owym czasie, wśród studentów istniał wyraźny podział na „studentów Żydów” i „studentów chrześcijan”. „Młodzież chrześcijańska” oczekiwała od kadry zmiany reguł dotyczących przydziałów preparatów prosektoryjnych. Domagała się, że będzie przebiegał on według kryterium wyznania  W celu wymuszenia zmiany kryterium podziału organizowane były manifestacje i demonstracje, w wyniku których dochodziło do „zamieszek” i „zajść” o charakterze antysemickim.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Hindy Idowicz

Hinda Idowicz opisała getto tarnowskie – we wrześniu 1942 r. zginęło tam ok. 12 tys. Żydów, a 18 tys. wysiedlono, część z nich wywieziono do obozu zagłady w Bełżcu. W listopadzie getto zostało podzielone na getto A dla Żydów posiadających karty pracy i B dla osób niezatrudnionych, starszych oraz dzieci, gdzie przebywała autorka. Na początku września 1943 r. rozpoczęła się akcja likwidacyjna: selekcje, rozstrzeliwanie starców i dzieci, deportacje do obozów koncentracyjnych. Idowicz trafiła (wraz z siostrą) do obozu pracy w Płaszowie, a stamtąd do Auschwitz. W połowie stycznia 1945 r.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Katarzyny Iwanterówny z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja obejmuje wydarzenia z początku listopada 1931 r., na terenie Uniwersytetu Stefana Batorego i poza nim miały wówczas miejsce zajścia antysemickie oraz zamieszki wywołane podziałami panującymi na Uniwersytecie. Relacja autorki ma na celu potwierdzenie wydarzeń, które zrelacjonowane zostały przez Tatjanę Prużanównę. Wspomnienie różni się jednak od relacji jej koleżanki. 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Noemi Damje z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja obejmuje wydarzenia z początku listopada 1931 r., wypowiedź autorki ma na celu potwierdzenie wydarzeń relacjonowanych przez jej koleżankę – Tatjanę Prużanównę. Opis odnosi się „incydentu”, jaki miał miejsce 13 listopada 1931 r..

publikacje

Wróć do listy

Relacja Tatiany Prużanówny z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja stanowi opis zajść z początku listopada 1931 r.; w tym czasie na Uniwersytecie Stefana Batorego miały miejsce zamieszki oraz demonstracje o charakterze antysemickim. Przyczyną zajść stało się żądanie, które „młodzież chrześcijańska" przedstawiła kierownikowi Zakładu Anatomii Opisowej, profesorowi Michałowi Reicherowi. Oczekiwała ona, iż podział preparatów prosektoryjnych przebiegał będzie zgodnie z podziałem według kryterium wyznania. Wynikało to z wyraźnego podziału wśród społeczności studenckiej na „studentów Żydów” oraz „studentów chrześcijan”.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Marii Rekuciowej z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja obejmuje wydarzenia z 9 i 10 listopada 1931 r. Dotyczy zajść antysemickich, jakie miały miejsce na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W owym czasie, wśród społeczności studenckiej, istniał wyrażny podział na „studentów chrześcijan” i „studentów Żydów”. Sytuacja doprowadziła do zamieszek i zajść antysemickich, a także do formowania sie demonstracji studenckich. 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Walentyny Horoszkiewiczówny z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja obejmuje wydarzenia z okresu 8-14 listopada 1931 r.; opis dotyczy sytuacji, z jaką mierzyła się kadra Uniwersytetu Stefana Batorego. W owym czasie, wśród społeczności studenckiej istniał wyraźny podział na „studentów Żydów” oraz „studentów chrześcijan”. Doprowadziło to do manifestacji i zajść o charakterze antysemickim, które z terenu uczelni przeniosły się na ulice miasta. 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Brandly Fajn

Brandla Fajn opisuje wysiedlenie rodzin żydowskich z Lubomirki (k. Puław) do getta w Opolu Lubelskim. Jej rodzina (mąż, ojciec, kuzyni) uciekła i ukrywała się w pobliskich wsiach, a po donosach wszyscy skryli się w lesie. Potem znaleźli bezpieczną kryjówkę u chłopa, najpierw w jego domu, następnie w ziemiance. 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Adeli Bay

Adela Bay przypomina o początkach niemieckiej okupacji Wilna. Oceniła, że w 1941 r. w mieście mieszkało ok. 80–100 tys. Żydów. Po zajęciu Wilna przez Niemców zmuszona była zamieszkać u obcych ludzi, którzy nie pozwalali jej korzystać z kuchni. Nie mogła wykonywać swojej pracy – przed wojną grała na pianinie w restauracji – ponieważ zabraniały tego nowe przepisy. Jej sytuacja finansowa bardzo się pogorszyła. Sporo miejsca poświęciła omówieniu antyżydowskich rozporządzeń (m.in. obowiązek noszenia łat, a później opasek, przesiedlenia).

publikacje

Wróć do listy

Relacja Grete Schultz

Grete Schultz opisuje przyjazd i etapy przyjmowania do obozu Auschwitz-Birkenau, gdzie trafiła w grupie stu dziewięćdziesięciu dziewcząt: selekcja, odbieranie bagażu i rzeczy osobistych, niszczenie dokumentów tożsamości, kąpiel, golenie głów, tatuowanie numerów. Autorka przedstawia warunki życia obozowego i przemoc wobec więźniarek. W zakończeniu wspomina o ewakuacji obozu 17 stycznia 1945 r.

Strony