publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 23.08.1942–13.06.1945

Kolejne lata okupacji hitlerowskiej i nasilający się terror skłaniają diarystkę, aby w dzienniku z lat 1942–1945 skupić się przede wszystkim na kwestiach religijnych. W przeciwieństwie do wcześniejszego zeszytu jednak tym razem jej rozważania nie są skupione na własnej osobie, a dotyczą raczej całego świata chrześcijańskiego. Niezwykle ważną rzeczą jest dla niej, aby w tych ciężkich czasach ludzie nadal potrafili zachować czystość duszy: „Całe życie ludzkie jest adwentem, ku Bogu. Pamiętajmy o tym. Ten adwent duszy, to najważniejsza sprawa życia.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 21.05.1940–11.09.1942

Pierwsze karty dziennika wypełniają rozważania wokół męki i śmierci Jezusa Chrystusa. Wyróżnić można tutaj dwa główne tematy: opis całunu turyńskiego wraz z funkcjonującymi w środowiskach naukowych hipotezami na temat jego powstania oraz dokładną analizę przebiegu męki Chrystusa.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 15/28.12.1915–23.09/5.10.1916

Ósmy zeszyt dziennika Romualdy Baudouin de Courtenay rozpoczyna się słowami: „Koniec r. 1915-go i r. 1916-ty – jeżeli dożyjemy”. Pierwszy wpis pochodzi z 15/28 grudnia 1915 r. (Petersburg), ostatni – z 23 sierpnia/ 5 września 1916 r. (Helsinki). Ten tom dziennika odsłania psychologiczne oblicze wojny. Autorka wielokrotnie pisze, że nie może odpędzić swoich myśli od obrazów zamordowanych ludzi: „Teraz znowu wyobraźnia widzi ciągle stosy ciał żołnierskich – pod Verdun, pomiędzy jeziorami litewskimi […]” (s.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 3.08.1998–30.09.1998

Wyraźnie mniej niż w poprzednich latach uwagę Grabowskiej zaprzątają bieżące wydarzenia z Polski i ze świata – Autorka, która dawniej skrupulatnie odnotowywała wszystkie większe zmiany w polityce międzynarodowej, teraz tylko okazjonalnie wspomina o wynikach wyborów czy wydarzeniach na Bliskim Wschodzie lub w byłej Jugosławii (wydarzenia w tej ostatniej relacjonuje nieco szerzej). Znacznie więcej uwagi niż w poprzednich zeszytach poświęca sobie i najbliższym. Dużo miejsca zajmują więc opisy stanu zdrowia oraz ducha.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1.07.1996–30.06.1997

Autorka, która z każdym rokiem coraz dotkliwiej odczuwa swój zaawansowany wiek, szeroko rozpisuje się przede wszystkim na temat stanu własnego zdrowia. Jest to zarazem pretekst do rozważań nad polską opieką medyczną oraz mentalnością pacjentów polskich szpitali, w większości, zdaniem autorki, zobojętniałych i apatycznych. Za zaistniałą sytuację nie obwinia jednak lekarzy czy pielęgniarek, którzy w jej opinii wykonują pracę najlepiej, jak to w zastanych warunkach możliwe, ale system, który skąpi pieniędzy na chorych.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1.01.1981–31.12.1981

Dziennik z 1981 r. nadal skupia się na sytuacji wewnętrznej w kraju. Autorka, która w poprzednich zeszytach zaznaczyła, że sporządza swoje dzienniki przede wszystkim jako lekcję o przeszłości dla nadchodzących pokoleń, od początku roku bardzo szczegółowo opisuje każdy kolejny etap sporów pomiędzy Solidarnością a władzami komunistycznymi: „nie mówi się od ½ roku o niczym innym, tylko o strajkach, zagrożeniu i naciskach ze strony sąsiadów, o nadużyciach i absurdach gospodarczych, które dopiero teraz wychodzą na jaw” (k. 30v).

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 3.02.1978–31.12.1978

Dziennik stanowi narrację o życiu codziennym autorki, spisywanych ku pamięci wnuków i kolejnych pokoleń. Ze względu na ogólnie przyjęte założenia, nie ma tu dominujących tematów: pojawiające się nieregularnie wpisy dotyczą najważniejszych danego dnia wydarzeń. Stąd też w dzienniku znaleźć można obok siebie przemyślenia na temat niedzielnego kazania, komentarz do bieżących działań w organizacji misyjnej, wiadomości o dochodach autorki i informacje o bieżących cenach żywności w Polsce. Wśród ważniejszych tematów warto wymienić notatki na temat publikowanych artykułów (m.in.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1.01.1970–31.12.1970

Dziennik Marii Grabowskiej z 1970 r. prowadzony był w kalendarzu podarowanym jej przez wdzięcznych pacjentów z grupy Anonimowych Alkoholików. Niespodziewany prezent staje się dla niej pretekstem, aby ponownie podjąć się prowadzenia dziennika: „może warto po raz nie wiem który zacząć prowadzić coś w rodzaju »dyariusza«. Coś, co nie wymaga wielkiego wysiłku, a kiedyś n.p. dla Tomasza może być ciekawą kroniką dnia powszedniego jego babki” (k. 2r). Postanowienie sporządzenia „kroniki dnia powszedniego” sprawiło, że dziennik ten pod względem treści znacząco odbiega od wcześniejszych zeszytów.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Adyny Turno i jej autografy

Zapiski Adyna Turno sporządziła pomiędzy drukowanymi wydaniami kalendarzy agronomiczno-gospodarskich z 1863 i 1875 r. Notatki dzienne autorki podzielone są zazwyczaj na dwie kolumny: krótkie informacje o wydarzeniach dnia oraz adnotacje dotyczące wysyłanej korespondencji. W zapiskach dziennych przeważają wiadomości na temat wyjazdów Adyny, wizyt znajomych, stanu zdrowia bliskich, warunków pogodowych. Wśród nich, 25 stycznia 1863 r., pojawia się informacja o wybuchu powstania, 30 listopada 1868 r. z kolei informacja o śmierci Hipolita Cegielskiego.

publikacje

Wróć do listy

3 Maja 1942 w Warszawie

Autorka wspomina obchody Święta Konstytucji 3 Maja w okupowanej Warszawie, kiedy ludność miasta starała się w miarę możliwości zamanifestować swój patriotyzm. W 1942 r. Bańkowska wraz z kilkoma dziewczętami z drużyny harcerskiej otrzymały zadanie, żeby w ramach tzw. małego sabotażu złożyć wiązanki kwiatów pod warszawskimi pomnikami. Jej koleżanki dekorowały pomnik Jana Kilińskiego, a ona z siostrą przystroiły płytę w Ogrodzie Saskim. Zadanie okazało się tym bardziej niebezpieczne, że na ławce w pobliżu miejsca złożenia kwiatów siedział żołnierz Wermachtu.

Strony