publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik z Auschwitz

Wspomnienia Anny Heilman z okresu drugiej wojny światowej rozpoczynają się od wybuchu wojny i naszkicowania sytuacji w Warszawie w pierwszych miesiącach hitlerowskiej okupacji miasta. Autorka wspomina krótko o okolicznościach utworzenia warszawskiego getta. Szczegółowo natomiast opisuje warunki w getcie – głód, ciągłe poczucie zagrożenia, transporty z getta do obozów zagłady. Negatywnie wypowiada się na temat Judenratu, a jako przykład zachowań zgoła odmiennych, pozytywnych podaje młodzież żydowską, która spotykała się w konspiracji i śpiewała hebrajskie piosenki.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Zofii Gromek z powstania warszawskiego

Główna część wspomnień dotyczy powstania warszawskiego. Rodzina Zofii Gromek zdecydowała się, by pozostać w Warszawie. Pierwszego sierpnia autorka razem z córką chroniła się w piwnicach na warszawskiej Woli (m.in. w budynku przy ul. Płockiej) i obserwowała rzeź na Woli. Podczas ucieczki została ranna, ale ocalała dzięki temu, że upadła na ulicę pełną ciał zabitych cywilów i udawała martwą. W budynku znajdującym się niedaleko miejsca, w którym została ranna, znalazła schronienie dla siebie i córki – w piwnicy przebywała przez siedemnaście dni.

publikacje

Wróć do listy

Wspólne losy Polaków

Wspomnienie autorki o deportacji na Syberię. Jej rodzina była dość zamożna, składała się z siedmiorga osób, w tym pięciorga dzieci w wieku 11–18 lat. Mieszkali w Podsokołdzie, nadleśnictwo Supraśl. Ojciec, Rafał Sacharewicz, pracował jako gajowy.

publikacje

Wróć do listy

Trzy miesiące wygnania

Wspomnienia Stefanii Bądkowskiej dotyczą okresu po powstaniu warszawskim, kiedy ludność Warszawy po 6 października 1944 r. musiała opuścić Śródmieście lub została stamtąd usunięta przez Niemców.

publikacje

Wróć do listy

Wileńskie wspomnienia z lat wojny

Wspomnienia dotyczą okresu okupacji sowieckiej i niemieckiej w Wilnie. Dokument ukazuje zawiłości politycznej historii miasta, a także skomplikowany układ relacji etniczno-narodowych na Litwie. Autorka rozpoczyna swoją narrację od 1939 r., kiedy jeszcze była uczennicą Liceum Administracyjno-Handlowego przy ulicy Adama Mickiewicza. Krótko charakteryzuje swoich nauczycieli.

publikacje

Wróć do listy

Szkolne czasy w Krzemieńcu 1939–1940

Autorka opisuje początek II wojny światowej i pierwsze miesiące okupacji sowieckiej. Miała wtedy 14 lat. Mieszkała z rodzicami w Krzemieńcu. W pierwszych dniach wojny przez Krzemieniec przewinęła się masa uciekinierów, w tym personel prawie wszystkich ambasad w drodze do Rumunii. Potem nastąpiły bombardowania, a na podwórzu należącym do rodziny autorki zbudowano schron przeciwlotniczy. Ojciec autorki zdecydował, żeby wywieźć rodzinę do Podhajec, do zaprzyjaźnionej rodziny pp. Kurzejów.

publikacje

Wróć do listy

W Horożance

Konflikt polsko-ukraiński oczami Polki. Autorka opisała wydarzenia, jakie miały miejsce w województwie tarnopolskim w czasie okupacji. Przed wojną mieszkała z rodzicami w Horożance, małej miejscowości położonej kilkanaście kilometrów od Halicza, obok drogi do Podhajec. Po wybuchu wojny ojciec został zmobilizowany – otrzymał przydział do żandarmerii wojskowej z zadaniem eskortowania więźniów politycznych z powiatu podhajeckiego do Berezy Kartuskiej. Jako plutonowy był dowódcą konwoju. Więźniami byli głównie Ukraińcy.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Janiny Ostrowskiej

Autorka opowiada o swojej działalności konspiracyjnej w czasie II wojny światowej.

publikacje

Wróć do listy

Listy do Zenona i Floriana Chaborskich

Listy Kai Chaborskiej są interesującym rewersem jej literackiego pamiętnika. Niepozbawione walorów literackich (w pełni ujawnionych we wspomnianym pamiętniku), kreślą szczegółowo losy kobiety – siostry, córki – pozostałej ze starym ojcem i zmuszonej do opieki nad majątkiem po wyjeździe dwóch braci (Zenona i Floriana) po upadku powstania listopadowego.

publikacje

Wróć do listy

Moja wojna. Wspomnienia

Hanna Leszkiewicz przyjechała z Polski do Paryża z rodzicami w lutym 1940 r. (z Bukaresztu przez Jugosławię i Włochy), tuż przed zajęciem miasta przez Niemców (nie wyjaśniła powodów ucieczki z kraju). Rodzina Leszkiewiczów zamieszkała w dzielnicy Montparnasse. Autorka rozpoczęła naukę w liceum im. Cypriana Norwida, jej ojciec otrzymał pracę w fabryce produkującej części dla wojska.

Strony