Tekst powstał wiosną 1947 r. Autorka wyjaśnia, że powstanie postrzega przede wszystkim na płaszczyźnie emocjonalnej, nie odczuwając potrzeby i nie posiadając możliwości krytycznej interpretacji faktów. Podkreśla, że wśród młodych uczestników zaangażowanie w walkę i zauroczenie nią były tak silne, że wykluczały chęć analizowania i oceniania wydarzeń. Nadmienia, że widzi obrazami, nie pamięta całych kolejnych dni – zapisuje fragmenty wspomnień, szczegóły, które „do dziś mam w oczach, są dla mnie wszystkie drogie” (s. 98).

Tom rozpoczyna się 11 listopada 1939. Zapiski sporządzane są z różną częstotliwością – na ogół co dwa, trzy dni; czasem częściej. 

Autorka sporządza notatki prawie codziennie. Nie mogła pisać od 29 września do 9 października – przebywała wówczas na Noakowskiego w mieszkaniu znajomej.  

Relacja dotyczy wydarzeń od 1 września, ale notatki na temat pierwszej połowy miesiąca zostały sporządzone później, od 14 września autorka pisze na bieżąco – zwykle codziennie – i uzupełnia zapisy dotyczące wcześniejszych dni. 

Rozpoczyna opisem atmosfery panującej w Warszawie podczas kampanii wrześniowej: kopanie rowów i alarmy, czekanie na wypowiedzenie wojny Niemcom przez Anglię. Dodaje, że oświadczenie Sławoja-Składkowskiego o wyjeździe rządu polskiego przyjęła z przykrością. 

Tekst został napisany z okazji dwudziestej piątej rocznicy powstania warszawskiego. Pamiętnikarka próbuje opisać, co oznaczało ono dla mieszkańców Warszawy będących cywilami. Na początek pochyla się nad tragedią mieszkańców miasta, którzy utracili – zgodnie z jej sformułowaniem – „cały dotychczasowy świat swej egzystencji”, ale trwali w wierze w zwycięstwo powstańców. Przedstawia zachowania warszawiaków, którzy ofiarnie ratowali palące się domy i gasili pożary. Zastanawia się: czy mieszkańcy stolicy nie byli męczennikami tak samo jak osoby katowane w obozach koncentracyjnych?

Bardzo lakoniczne wspomnienia Jadwigi – babci (prababci? – z treści nie wynika) Julii Sobkowicz, autorki pracy,  spisane w narracji pierwszoosobowej, w której Julia Sobkowicz swoim piórem oddaje głos bohaterce. Jadwiga – Jadzia, we wspomnieniach bardzo zwięźle opisuje spokojne dzieciństwo, naukę i lata wojny aż do czasu kiedy opuściła rodzinny Lwów i przeniosła się do Wrocławia. Dużo chętniej wraca pamięcią do miasta swojego dzieciństwa i młodości, wiele miejsca poświęcając na wymienienie jego największym – jej zdaniem – atrakcji.

Szymanek opisuje losy swojej prababci Anieli Pasławskiej, koncentrując się na przeżyciach bohaterki przypadających na lata przedwojenne i II wojny światowej. Fragmenty wspomnień Pasławskiej  dotyczą dzieciństwa spędzonego na Kresach w podlwowskiej wsi: m. in.  przebytej ciężkiej choroby, zabaw i obowiązków gospodarskich. Druga część obejmuje wojenne przeżycia Pasławskiej – z okresu, gdy mieszkała we Lwowie oraz po powrocie do rodzinnej miejscowości (wzmiankuje m. in. problem gwałtów w czasie wojny, zbrodnie niemieckie na cywilnej ludności).

Wspomnienia Stanisławy Śmigielskiej wysłuchane przez uczennice -  Joannę Wieruszewską i Justynę Majorkowską, które oddały głos swojej bohaterce i spisały jej opowieść z zachowaniem narracji pierwszoosobowej. Wspomnienia są spójnym, ciekawym i bogatym w szczegóły przekazem bohaterki, dotyczącym lat jej dzieciństwa i wczesnej młodości, spędzonych we Lwowie. Pomimo, iż opowiedziane z dystansu czasowego, wspomnienia żywo ukazują przedstawiane zdarzenia – są niezwykłą relacją obejmująca z jednej strony faktograficzne detale, z jednoczesnym oddaniem emocji im wówczas towarzyszącym.

Pamela Jagiełłowicz w krótkim wspomnieniu przybliża postać swojej prababki Stanisławy Świcy; opisuje m.in. jej rodzinę: ojca – Eliasza Bunia i matkę Marię Katarzynę z domu Korol oraz brata Władka oraz ich życie we Lwowie przed II wojną światową. W pracy znalazły się wzmianki na temat edukacji Stanisławy Świcy, małżeństwa, przymusowego przesiedlenia na tzw. Ziemie Zachodnie i powojennego życia we Wrocławiu, w którym osiadła na stałe, tęskniąc za Lwowem aż do śmierci w 2003 r.

Wspomnienia Antoniny Danickiej w opracowaniu jej prawnuczki – Wioletty Terki – obejmują lata dzieciństwa i młodości Danickiej przeżyte na Kresach (obecnie Ukraina) do czasu przymusowego przesiedlenia na zachód w 1945 r. i osiedlenia się rodziny na Dolnym Śląsku. Danicka opisała m.in. swoje beztroskie (do wybuchu II wojny światowej) dzieciństwo w Dublanach, różne zabawy i dostępne atrakcje. Przywołała także przeżycia z lat wojny – niebezpieczeństwa, strach, obecność śmierci – zachowując we wspomnieniach ówczesną perspektywę dziecka (w 1939 r. miała osiem lat).