Dodatek do teczki o sygnaturze 301/138.

Na dokumencie dopisany tytuł: "Dzieci podczas okupacji w Prużanach". Tytuł nie został uwzględniony w archiwalnych inwentarzach i katalogach.

Dokument stanowi opis fizycznego stanu dzieci z getta w Prużanach. W wielu miejscach przewijają się informacje o strachu obecnym w życiu dzieci, który miał powodować ich przedwczesne dorastanie. Opisane przez Autorkę dzieci były poważne, posłuszne, zgnębione, unikające zabawy, rozumiejące powagę sytuacji i grożące im niebezpieczeństwo.

Spisana małym drukiem karta zawierająca informacje dotyczące ambulatorium działającego w getcie w Prużanach. Tekst zawiera opis kategoryzacji rannych i chorych wraz z najczęstszymi spotykanymi obrażeniami. Autorka wymieniała: bicie po oczach, po nasadzie nosa, za uszami, po genitaliach i po żebrach.

Tekst powstał w roku 1945, obejmuje okres 1941-1944.

Wspomnienia rozpoczyna opisu placu Kercelego obserwowanego przez dziewczynkę, której mama zabroniła „błąkania się” w tym miejscu, jednak „[m]ałe dziewczynki wyrastają i zakazy mamy nie trwają wiecznie”. Jako czternastolatka zwiedzała nie tylko Kercelak, ale także okolice Wolskiej, Bema i Górczewskiej, gdzie „wykuwała się niezłomna wola «czerwonej» Woli”. Bohaterka jest zafascynowana ulicą Chłodną i znajomymi chłopcami. Na początku II wojny światowej zmieniają się nazwy ulic, lecz mieszkańcy uważają, że te obce nazwy kiedyś znikną.

Osobiste wspomnienia gospodyni wiejskiej zawierające wiele intrygujących szczegółów dotyczących wysiedlenia ze wsi należącej do powiatu Dobromil zreazliwaonego w 1940 roku oraz prac przymusowych na Syberii. Warto w tym miejscu wspomnieć, że przymusowe wysiedlenie zostało przeprowadzone na mocy decyzji Rady Komisarzy Ludowych z dnia 05.12.1939 roku. Zgodnie z jej postanowieniami 10.02.1940 roku ówczesne władze wykonały pierwszą z czterech masowych deportacji obywateli polskich wywożąc ich na Sybir.

Joanna Siegman opisuje przesiedlenie Żydów z Katowic do getta w Sosnowcu w 1940 r. i likwidację getta dwa lata później. Pokrótce przypomina o swoim pobycie w obozie pracy w Neustadt i bardziej szczegółowo o obozie w Grünberg, w którym była więziona od marca 1944 do stycznia 1945 r. Kobiety pracowały dwanaście godzin, a dzienne racje żywnościowe wynosiły 33 dkg chleba i ¾ litra zupy, dodatkowo 1 dkg masła lub 2 dkg margaryny. Po koniec stycznia 1945 r. do Grünberg trafiło ok. 2 tys. Żydówek z Auschwitz, a w lutym nastąpiła ewakuacja obozu w głąb III Rzeszy.

Zapis stanowi fragment wspomnień Aleksandry Zagórskiej. Autorka rozpoczyna swoją relację od opisu jadłodajni i świetlicy przy ulicy Brackiej 1. Lokal ten był przeznaczony dla niezdolnych do pracy byłych wojskowych oraz dla osób bezrobotnych. W kolejnych częściach zapisu kobieta wymienia różne aktywności, w jakie zaangażowane były członkinie i ochotniczki Związku Legionistek Polskich.

Edyta Zierer ukrywała się z rodziną na tzw. aryjskich papierach w Wieliczce i Krakowie. Wskutek donosu Ziererowie trafili do krakowskiego getta. Autorka została wywieziona do obozów pracy w Bieżanowie i Płaszowie. Ostatni z obozów opisała dokładniej. Następnie trafiła do obozu pracy w Skarżysku-Kamiennej, gdzie pracowała w fabryce amunicji. Wyzwolenia doczekała w obozie pracy w Częstochowie.

Bina Miodownik opisała wojenne losy swojej rodziny. Wraz z mężem i dziećmi trafiła do sosnowieckiego getta na Środuli (maj 1943). Ukrywali się w bunkrze z czterdziestoma innymi Żydami. Jej mąż zginął, a ona z dziećmi i teściową ukrywała się na tzw. aryjskich papierach w okolicznych miejscowościach wypoczynkowych. W zimie wrócili do getta. Niemiecki policjant pomógł jej uratować obie córki. Jedną z nich umieścił u rodziny niedaleko Rybnika, drugą wysłał do niemieckiego domu dziecka.

Hela Honigman opisała likwidację getta w Będzinie. Została wywieziona do obozu w Gliwicach i pracowała w fabryce gumy. Znajomy więzień (Żyd pochodzący z Francji) pomógł jej w ucieczce tuż przed ewakuacją obozu na początku 1945 r.