publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie o Irenie Targowskiej z Trzetrzewińskich (1858–1952)

Wspomnienie życia i działalności społecznej Ireny Targowskiej z Trzetrzewińskich to krótki opis jej najważniejszych aktywności, sporządzony przez Janinę Kolasińską. Autorka podkreśla obywatelską i społeczną działalność Targowskiej, nazywanej „Demokratką-Socjalistką” ze względu na szereg inicjatyw, którymi zasłużyła się dla Sandomierza i okolic – m.in. przyczyniła się do powstania kilku placówek oświatowych różnego stopnia i rodzaju, jak np.: Żeńskiej Szkoły Rolniczej, Szkoły Żeńskiej Filologicznej czy Męskiej Szkoły Rzemiosł.

publikacje

Wróć do listy

Historia maleńka taka. Pionierka. (Wspomnienie o roku 1915)

Wspomnienia zostały napisane bogatym, pełnym uniesień językiem i ukazują rok studiów Stanisławy Gauze. W początkowej części są to zapiski poświęcone studiom w Instytucie Handlowym w Petersburgu, autorka porusza tu m.in. kwestie egzaminów, kadry profesorskiej czy życia studenckiego. Przede wszystkim jednak treść dokumentu dotyczy praktyki statystycznej, wyjazdu i pobytu na wsi rosyjskiej, na terenach ówczesnej guberni twerskiej. Samą propozycję wyjazdu na płatną praktykę adresowano jedynie do wyróżniających się studentów.

publikacje

Wróć do listy

Dziewczęce lata. Wspomnienia z lat szkolnych w Kijowie przed I wojną światową

We wspomnieniach autorka przenosi się do czasów sprzed pierwszej wojny światowej, do lat szkolnych, które spędziła na pensji w Kijowie, uczęszczając do polskiej szkoły. Polskie Gimnazjum Żeńskie w Kijowie Wacławy Peretjatkowicz było pierwszą w tym mieście szkołą średnią dla Polek i ewenementem – Peretjatkowicz udało się uzyskać zgodę na jego powstanie i obecność języka polskiego w nauczaniu (jako nadobowiązkowego).

publikacje

Wróć do listy

Anna Podczarska: wspomnienia z okresu przedwojennego

Wspomnienia obejmują okres dzieciństwa oraz czas dorastania autorki, przypadający na lata przed II wojną światową. Podczarska, opisując osobiste przeżycia, zastosowała narrację trzecioosobową, dystansując się w ten sposób od własnych doświadczeń. W pierwszej części wspomnień występuje pod imieniem Wandzia i wraca pamięcią do lat wczesnoszkolnych, spędzonych w sierocińcu prowadzonym przez siostry zakonne na wsi w okolicach Łodzi. Trafiła do zakładu najpewniej z powodu biedy, wiadomo bowiem, że matka autorki jeszcze wtedy żyła.

publikacje

Wróć do listy

Krystyna Martin do Haliny i Wiktora Martinów, 1949–1952

Kolekcja listów Krystyny Martin (Kai) do rodziców. Dziewczynka przebywa w elitarnej szkole z internatem - St. Felix w Southwold (hrabstwo Suffolk). Listy dotyczą głównie spraw związanych ze szkołą. Większość z nich pisanych jest w roku szkolnym 1951/52, kiedy Kaja przygotowuje się do egzaminów maturalnych. Omawia z rodzicami przedmioty, jakie ma wybrać do zdawania, bo z tym wyborem wiąże się możliwość późniejszego studiowania na Uniwersytecie (opcje: Oxford, Cambridge, Londyn).

publikacje

Wróć do listy

Listy Kazimiery Żuławskiej do męża, Jerzego Żuławskiego, t.1.

Wiele listów, zebranych w tomie, zostało już w całości albo we fragmentach opublikowano w książce Juliusza Żuławskiego Z domu (Warszawa 1978), mimo tego zapoznanie się z całością korespondencji w sposób istotny poszerza wiedzę o autorce.

publikacje

Wróć do listy

Przeżyła koszmar syberyjskiej zsyłki

Autorka opisuje swoje życie, a w szczególności wywózkę na Syberię.

Urodziła się w 1925 r. w miejscowości Popioły, pow. Toruń. Ojciec był leśnikiem w lasach państwowych, w roku 1938 przeniósł się na Kresy, do miejscowości Zalutycze, również do lasów państwowych. Matka, z zawodu nauczycielka, zajmowała się dziećmi (5 córek i 2 synów).

publikacje

Wróć do listy

Notatki biograficzne Krystyny Łomackiej-Ciszkowskiej

Krystyna Łomacka-Ciszkowska opowiada o swoich perypetiach związanych z szykanami władzy ludowej ze względu na działalność przedwojenną i konspiracyjną ojca. Autorka nie wdaje się w szczegóły jego pracy, wiadomo jednak, że ukończył prawo. Czasem grywał na organach w kościele św. Jakuba w Wilnie. Pierwsze lata życia spędziła na Wileńszczyźnie. Mieszkali w Wilnie w służbowym mieszkaniu. Wakacje spędzali w na ich działce w Kolonii Magistrackiej. Początek wojny autorka pamięta niedokładnie, jedynie ostrzeliwanie Wilna i dłuższe lub krótsze nieobecności ojca.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Jadwigi Hościłło-Łukaszewicz

W pracy nadesłanej na konkurs autorka opowiada o przeżyciach w czasie II wojny światowej. Relację zaczyna jednak od krótkiego przedstawienia wcześniejszych dziejów rodziny. Na początku wojny mieszkała z rodzicami w miejscowości Sopoćkinie k. Grodna, która przed wojną liczyła ok. 10 tys. mieszkańców, z czego połowę stanowili Żydzi. Rodzina Hościłłów składała się z siedmiu osób (w tym pięciorga dzieci). Ojciec opowiadał im o Strzelcach Piłsudskiego i o tym, jak wracał z wojny przez Warszawę. Po zdemobilizowaniu ciężko pracował na utrzymanie rodziny.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Aurelii Kosarzewskiej

Autorka opisuje kolejno trzy okupacje podczas II wojny światowej, które przeżyła w Nowogródku.

Strony