publikacje

Wróć do listy

Burgin

Notatki poświęcone Juliuszowi Burginowi i jego działalności politycznej w Komunistycznej Partii Polski. Według oceny Heleny Marek był to utalentowany organizator i dobry dziennikarz. Autorka opisuje głównie jego pracę w latach 1935-1936, od momentu przejęcia przez niego kierownictwa nad Międzynarodową Organizacją Pomocy Rewolucjonistom, aż do aresztowania.

publikacje

Wróć do listy

Do wspomnień

Autorka opisuje początek swojej działalności społeczno-politycznej i swoje spotkania z działaczem komunistycznym Szymonem Zachariaszem W 1922 r. Helena miała 17 lat, kończyła szkołę średnią i zdała maturę. Zapisała się na Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warszawskiego i podjęła pracę jako nauczycielka języka polskiego i historii Polski w żydowskiej szkole ludowej. Wspólnie z koleżankami uczestniczyła w wykładach ze współczesnej literatury pięknej i politycznej, odbywających się w ramach Uniwersytetu Ludowego oraz spotkaniach Związku Zawodowego Pracowników Handlowych i Biurowych.

publikacje

Wróć do listy

OM TUR w latach 30-tych

Autorka pisze, że w latach 30-tych spotykała się z towarzyszami z PPS i może zrelacjonować stosunki panujące w tym środowisku. Na wstępie stwierdza, że w latach 1935-1936 nastąpiła całkowita zmiana jakości pracy OM TUR (Organizacja Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego) – z organizacji kulturalno-oświatowej stała się organizacją polityczną. O ile wcześniej do złego tonu wśród komunistów należało stykanie się z PPS-owcami, to po 1935 r. zacieśniły się wzajemne kontakty. Autorka przytacza niektóre fakty ze swego życia, które to ilustrują.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie Jadwigi Siekierskiej o znajomości z Béla Kunem

Jadwiga Siekierska opisuje swoją znajomość z Bela Kunem.

publikacje

Wróć do listy

W.I. Lenin. Relacja Jadwigi Siekierskiej, nagrana w Muzeum Lenina 9 IV 1965 r.

Jadwiga Siekierska opisała jedyne osobiste zetknięcie się z Włodzimierzem Leninem, które miało miejsce podczas IV Kongresu III Międzynarodówki w listopadzie 1922 r. Jest to relacja bardzo emocjonalna, pełna podziwu dla wodza rewolucji. Autorka wspomniała, że w tamtych latach panowała wśród mas atmosfera leninizmu, że Lenin był powszechnie lubiany i szanowany, a wręcz kochany, nie tylko w Rosji, ale i na świecie. Opisała także dni żałoby po jego śmierci, kiedy w Moskwie ludzie spontanicznie i żywiołowo wyrażali swój szczery żal po Leninie.

publikacje

Wróć do listy

Produkcja piorunianu rtęci oraz granatów ręcznych w czasie okupacji niemieckiej 1939-1945 r.

Kazimiera Szyc-Lewańska opisała swój udział w konspiracyjnej produkcji piorunianu rtęci, stosowanego do wyrobu granatów ręcznych R-42, tzw. „sidolówek”. Był to jeden z materiałów wybuchowych spłonki detonującej w zapalniku P-42. Produkcja ta była zorganizowana przez pion techniczny Szefostwa Uzbrojenia KG AK, którego dowódcą był pułkownik Jan Szypowski, pseud. „Leśnik”. Produkcję granatów R-42 (w tekście znalazł się opis elementów granatu) rozpoczął w lutym 1942 r.

publikacje

Wróć do listy

Praca w Ruchu Oporu w czasie okupacji niemieckiej

Krystyna Szymańska, pseud. „Wiktoria", opisała swoją działalność konspiracyjną od jesieni 1941 r. do wybuchu powstania warszawskiego. Mieszkała wówczas na ul. Targowej w warszawskiej dzielnicy Praga. Zaczęła od prowadzenia kompletów z historii i geografii w zakresie szkoły podstawowej. W lipcu 1942 r. wstąpiła do organizacji WSK (Wojskowa Służba Kobiet) i odbyła kursy: ogólnowojskowy na ul. Stalowej oraz ochrony bojowej na ul. Ogrodowej 7 (w mieszkaniu państwa Czekalskich). Z dwiema z kursantek współpracowała do wybuchu powstania, tj. z Aliną Stępniewską, pseud.

publikacje

Wróć do listy

O Rajmundzie Jaworowskim i jego pracy w PPS

Jest to bardzo obszerny materiał poświęcony Rajmundowi Jaworowskiemu, jednemu z czołowych działaczy PPS, a prywatnie mężowi Konstancji Jaworowskiej. Swoje wspomnienia oraz zapiski męża autorka uporządkowała i spisała w siedmiu zeszytach, których kontynuacją są kolejne dwa bruliony, zawierające notatki.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie o Związku Chłopskim

Autorka opisuje najpierw sytuację PPS frakcji rewolucyjnej od czasów rewolucji 1905/06 do I wojny światowej. Wspomina o rozwiązaniu Organizacji Bojowej i utworzeniu tzw. „Opozycji” PPS, skupionej wokół Feliksa Perla, o powstaniu pisma „Placówka” pod jego redakcją. „Opozycja” zarzucała wówczas Piłsudskiemu i „Zarządowcom” (członków CKR PPS) zaniedbywanie roboty krajowej na rzecz Związków Strzeleckich. Był to faktyczny rozłam w partii, który przetrwał do wybuchu wojny w 1914 i miał ogromny wpływ na wewnętrzny układ sił i stosunków w partii przez długie lata.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia o sądach robotniczych w 1918 roku w Warszawie.

Sądy istniały w partii samorzutnie, bez wiedzy i udziału władz kierowniczych. „Sędziami” byli towarzysze partyjni – robotnicy. Nie byli wybierani, ani mianowani przez nikogo.

Strony