publikacje

Wróć do listy

b.t. [Jest styczeń 1945 rok …]

Tekst opowiada głównie o pierwszych latach powojennych. Historia autorki zaczyna się w styczniu 1945 r., kiedy następuje wyzwolenie Rzeszowszczyzny. Przebywała wówczas w rodzinnej wsi w okolicach Dukli na podkarpaciu. Znajdujemy tu relację z okresu działań wojennych, które toczyły się tam od września 1944 r. Wtedy ginie jej ojciec. Cztery miesiące wcześniej zostaje rozstrzelany przez partyzantów jej szwagier, komunista i najbliższy współpracownik Edmunda Patery, pierwszego organizatora PPR na podkarpaciu.

publikacje

Wróć do listy

1944–54. Wspomnienia

Tekst dotyczy tworzenia organów władzy komunistów na terenie ówczesnego powiatu pułtuskiego. Autorka bardzo aktywnie uczestniczyła w tym procesie, podobnie jak większość jej rodziny związana była z Polską Partią Robotniczą. Swoją relację zaczyna od momentu wyzwolenia Wyszkowa (4 września 1944 r.), gdzie mieszkała z matką i rodzeństwem (ojciec zmarł w 1940 r.). Jej starszy brat, dwudziestopięcioletni Konstanty Lonca, został członkiem tymczasowego Komitetu Powiatowego PPR i wiceprzewodniczącym Miejskiej Rady Narodowej. Jesienią 1944 r.

publikacje

Wróć do listy

b.t. [Długo zastanawiałam się…]

Autorka w momencie pisania tego wspomnienia obchodziła właśnie jubileusz 30-lecia członkostwa w partii, zaś pracownikiem aparatu partyjnego była o rok dłużej. Opisuje tutaj pierwsze lata swej pracy w partii oraz dzieli się swoimi refleksjami nad współczesną kondycją organizacji.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Anny Gecow z jej pobytu w więzieniu

Anna Gecow opisuje swój pobyt w więzieniu. Relacja została sporządzona na życzenie towarzysza Dolińskiego z Komisji Kontroli Partii przy KC PZPR. Anna została zatrzymana 26 lipca 1949 r. we Wrocławiu przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (MBP). Przeprowadzono u niej rewizję i natychmiast przewieziono do MBP w Warszawie. Tego samego dnia aresztowano jej męża, Leona Gecowa, i brata, Salomona Zylberszaca. W MBP Światło pytał ją o Noela Fielda oraz Lisa i oświadczył, że ma zeznawać w sprawie jej trockizmu.

publikacje

Wróć do listy

b.t [W okresie okupacji…]

Dot. polowania na odchylenia prawicowe w PPR/PZPR.

Jest to relacja Ireny Tarłowskiej, dotycząca jej męża, Ignacego w związku z kryzysem partii.  Autorka opisuje zdarzenia wyłącznie na podstawie własnych wrażeń i obserwacji.

Na wstępie dowiadujemy się, że w czasie okupacji Tarłowska mieszkała u tow. Morawskich. Spotykała się wówczas wyłącznie z tow. Fornalską i tow. Kozłowską. Mieszkanie było zakonspirowane i nikt do nich nie przychodził.

publikacje

Wróć do listy

Genowefa Wójcik do Heleny Marek, 1955–

Kolekcja kartek z życzeniami pisanych z okazji świąt, m.in. Dnia Kobiet, 22 Lipca (z okazji dziesięcio i dwudziestolecia Polski Ludowej), 1 Maja, Nowego Roku. Autorka zdradzała talent plastyczny i zamiłowanie do pisania okolicznościowych wierszy. Wszystkie kartki były bardzo starannie wykonane i estetycznie ozdobione, niektóre, szczególnie te z lat 1955-1958, ręcznie.

publikacje

Wróć do listy

Burgin

Notatki poświęcone Juliuszowi Burginowi i jego działalności politycznej w Komunistycznej Partii Polski. Według oceny Heleny Marek był to utalentowany organizator i dobry dziennikarz. Autorka opisuje głównie jego pracę w latach 1935-1936, od momentu przejęcia przez niego kierownictwa nad Międzynarodową Organizacją Pomocy Rewolucjonistom, aż do aresztowania.

publikacje

Wróć do listy

Do wspomnień

Autorka opisuje początek swojej działalności społeczno-politycznej i swoje spotkania z działaczem komunistycznym Szymonem Zachariaszem W 1922 r. Helena miała 17 lat, kończyła szkołę średnią i zdała maturę. Zapisała się na Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warszawskiego i podjęła pracę jako nauczycielka języka polskiego i historii Polski w żydowskiej szkole ludowej. Wspólnie z koleżankami uczestniczyła w wykładach ze współczesnej literatury pięknej i politycznej, odbywających się w ramach Uniwersytetu Ludowego oraz spotkaniach Związku Zawodowego Pracowników Handlowych i Biurowych.

publikacje

Wróć do listy

OM TUR w latach 30-tych

Autorka pisze, że w latach 30-tych spotykała się z towarzyszami z PPS i może zrelacjonować stosunki panujące w tym środowisku. Na wstępie stwierdza, że w latach 1935-1936 nastąpiła całkowita zmiana jakości pracy OM TUR (Organizacja Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego) – z organizacji kulturalno-oświatowej stała się organizacją polityczną. O ile wcześniej do złego tonu wśród komunistów należało stykanie się z PPS-owcami, to po 1935 r. zacieśniły się wzajemne kontakty. Autorka przytacza niektóre fakty ze swego życia, które to ilustrują.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie Jadwigi Siekierskiej o znajomości z Béla Kunem

Jadwiga Siekierska opisuje swoją znajomość z Bela Kunem.

Strony