publikacje

Wróć do listy

Bronisława Jurkowska do Żanny Kormanowej, 8.08.1967

Autorka dziękowała za kartkę i za zainteresowanie sprawami jej rodziny. Przepraszała za opóźnienie, ale nie mogła wcześniej przesłać materiałów, z powodu nieobecności działaczy partyjnych, którzy mieli je zweryfikować. Dołączyła do listów nieautoryzowane maszynopisy wspomnień Zbigniewa Mierzwińskiego i Janusza Sidorka. Wspomnienie Jana Andrysiaka, dotyczące walk powstańczych na Żoliborzu, nie pokrywały się z wersją referatu wygłoszonego na sesji poświęconej dwudziestopięcioleciu Polskiej Partii Robotniczej, a niektóre fragmenty wspomnień E.

publikacje

Wróć do listy

Antonina Jabłońska do Żanny Kormanowej, 8.08.1957

Autorka dziękuje w swoim liście Kormanowej za wyrazy współczucia z powodu śmierci jej męża Witolda. Ulgę w trudnej sytuacji przynosiła jej myśl, że przed swoim nagłym odejściem, mógł obserwować rezultaty swojej pracy dla rozwoju sinologii, przygotował swoich następców, by kontynuowali jego dzieło. W maju 1957 r. Jabłońska spotkała w Leningradzie Annę Epsztejn z Łodzi, zaprzyjaźnioną z rodziną Jaszuńskich. Odżyły wówczas jej wspomnienia o Salomonie „Justynie” Jaszuńskim, ponieważ p. Epsztejn pamiętała go jeszcze z dzieciństwa.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik z 1944 (Warszawa-Praga)

Dziennik rozpoczyna się od informacji o wybuchu powstania w Warszawie. Larysa Zajączkowska-Mitznerowa zanotowała, że dowiedziała się o tym podczas rodzinnego obiadu, bardzo się ucieszyła i miała nadzieję, że okupanci zostaną pokonani. Autorka nadmienia, że Niemcy byli wówczas zdezorientowani i w obawie przed ofensywą sowiecką przygotowują się do opuszczenia miasta. Mieszkańcy Saskiej Kępy, biorąc pod uwagę możliwość wysadzenia mostów, masowo uciekali na lewą stronę Wisły, przerażeni przypuszczeniem, że front przejdzie przez prawobrzeżną część Warszawy.

publikacje

Wróć do listy

Portrety czytelników zbiorów muzycznych Biblioteki Narodowej 1947–1977

Maria Prokopowicz opisuje funkcjonowanie działu Zbiorów Muzycznych Biblioteki Narodowej w latach 1947–1977. Autorka skupia uwagę na zasobach bibliotecznych, które zostały niemal kompletnie zniszczone w czasie II wojny światowej i z wielkim trudem były odtwarzane przez pracowników tej instytucji, a także przez czytelników i darczyńców, którzy też wnieśli swój wkład w rozwój Biblioteki.              

publikacje

Wróć do listy

Kronika rodu Lewandowskich

Zasób zawiera obszerną kronikę rodzinną Lewandowskich obejmującą lata 1881–1977. Jest to przede wszystkim dzieło faktograficzne, dlatego autorka unika osobistych interpretacji i podsumowań, ale w tekście pojawiają się jej wspomnienia z czasów dzieciństwa.

publikacje

Wróć do listy

Jan Brzeziński. Życie i praca

Tekst Marii Brzezińskiej jest próbą stworzenia biografii jej męża, Jana Brzezińskiego, artysty malarza i profesora warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych. Autorka koncentruje się na jego życiu i działalności pedagogicznej, wymienia pierwsze zlecenia komercyjne i sukcesy w międzynarodowych konkursach, a także opisuje artystyczne środowisko Warszawy. 

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z Powstania Warszawskiego

Zofia Kruszewska opisuje wydarzenia związane z powstaniem warszawskim na terenie Śródmieścia. W zapiskach koncentruje się na ucieczce z ogarniętej walkami Warszawy i swojej późniejszej tułaczce.

Wybuch powstania zaskoczył autorkę w trakcie wizyty u znajomej. Kruszewska podejmuje desperacką próbę powrotu do domu, w czasie której musi kryć się i chować, aby uniknąć zastrzelenia. Napotyka grupę powstańców, którzy pomagają jej przedostać się na ulicę Hożą. Autorka wspomina także wspólne śpiewy warszawiaków, które były formą wspierania powstańców.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Haliny Pietruszki

Halina Pietruszka opisuje utworzeniu getta w Warszawie i swój wyjazd do Wohynia. Pod koniec 1942 r., po zlikwidowaniu tamtejszego getta wraca do Warszawy i ukrywa się po tzw. aryjskiej stronie. Jest sanitariuszką podczas powstania warszawskiego, a po upadku powstania zostaje wywieziona do Bergen-Belsen, potem do Ravensbrück (numer obozowy: 59107), następnie pracuje w fabryce amunicji w Lipsku. W kwietniu 1945 r. następuje ewakuacja więźniarek. Autorka doczekała wyzwolenia na terenie Niemiec.

publikacje

Wróć do listy

Dwa listy Franciszki Rubinlicht do sióstr

W pierwszym liście (dziewięć i pół strony) z 21 marca 1943 r., wysłanym z Warszawy do Francji, Franciszka Rubinlicht wspomina kilkanaście osób, ważniejsze z nich to: Henio (prawdopodobnie mąż), jej syn Hali i siostry Bela, Felka, a także Lutka i Litka (ukrywające się kobiety). Autorka pisze o pierwszym dniu wiosny, pełnym nadziei, lecz „nie dla Żydów-skazańców, na których wyrok śmierci podpisany został w dniu 20 lipca 1942 i w których do tej pory cudem jakimś tli się maleńka iskierka nadziei i życia”. Informuje o masowych egzekucjach, prosi, aby przekazać ten list dalej.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Karoliny Loew-Marek

Karolina Loew-Marek opisuje działalność esesmana Franza Konrada, który przejmował majątki Żydów zabitych podczas wielkiej akcji likwidacyjnej w getcie warszawskim. Autorka informuje o rozstrzelaniu siedmiu żydowskich pracowników SS-Werterfassung w styczeniu 1943 r. 

Strony