publikacje

Wróć do listy

zapiski osobiste [dziennik]

Podczas studiów w Paryżu Aniela Gruszecka jest zafascynowana właściwościami, możliwościami artystycznymi i percepcją kolorów. Ponadto istotnymi tematami jej zapisków z tego okresu są muzyka, taniec i rytm, które autorka łączy z termodynamiką i optyką. Gruszecka stara się zbliżyć sztukę z działami fizyki badającymi zjawiska cieplne i naukami o świetle. W późniejszym czasie przejawia także zainteresowanie zjawiskami psychologicznym, zwłaszcza tymi, które analizują freudyści. W czasie studiów czuje się osamotniona, bezskutecznie poszukuje przyjaźni i miłości kogoś podobnego do niej.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 06.07.1835

Klementyna Hoffmanowa zaczyna, że przed odpisaniem na list Szyrmowej zawsze czeka na wiadomości z kraju: tym razem ma tylko kilka słów od cioci Weiglowej (Justyna Weigel, siostra matki Hoffmanowej, Marianny Tańskiej), której doniesienia o najważniejszych wydarzeniach w rodzinie streszcza w liście, i obszerny list od siostry, który przesyła adresatom do przeczytania z prośbą o zwrot.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 09.1835

List rozpoczyna się wyrazem radości autorki z powodu poprawienia się stanu zdrowia Szyrmowej, co jest skutkiem stosowania wód, w czym pomogła jej lady Beaumont (żona Thomasa Wenthworta Beaumonta, polonofila, prezesa Literary Association of the Friends of Poland). Myśleli z mężem o tym, żeby sprowadzić Szyrmową na zimę do Paryża, gdyby się okazało, że to klimat jest przyczyną choroby. Zastanawia się też, czy nie jest czasem skutkiem poronienia. Czeka na dalsze wiadomości o zdrowiu adresatki. Hoffmanowie przebywają na wsi, chociaż we wrześniu była brzydka pogoda.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Bożeny Klementyny Szyrmówny, 1840

List do córki Józefy i Krystyna Szyrmów (tytułowany do Bożeny, ale autorka pisze w liczbie mnogiej, więc prawdopodobnie do obu ich córek). Hoffmanowa pisze w nim, że przykro jej, że zamiast być u nich wysyła tylko wiadomość, ale ma do załatwienia wiele spraw, poza tym jest straszne błoto i „czas niepewny”.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 20.07.1835

Hoffmanowa pisze, że przesyła krótki liścik przez pana Aleksandra Jełowickiego, który właśnie wybiera się do Londynu. Donosi w nim, że oboje z mężem są zdrowi i że zazdroszczą wszystkim, którzy mają możliwość odbycia podróży do Anglii. W odpowiedzi na swój ostatni list oczekuje długiej wiadomości od Szyrmowej. Pisze również, że szkoda jej „Księżnej Matki”, ale stwierdza, że nażyła się do woli (Izabela Dorota z Flemmingów Czartoryska, matka Adama Jerzego Czartoryskiego, zmarła 17 czerwca 1835 w wieku 89 lat). Przesyła pozdrowienia od męża i uściski od siebie dla dzieci odbiorczyni.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 01.08.1836

W tym krótkim liście Hoffmanowa dziękuje za prezenty od Józefy Szyrmy i jej męża. Pisze także o słabym zdrowiu adresatki i swoim smutku z powodu wieści o jej chorobie i kłopotach opisanych w ostatnim liście. Zapowiada, że napisze o tym więcej w kolejnej wiadomości, gdy tylko dostanie list z Wrocławia i zadomowi się na wsi, dokąd przenosi się na kilka tygodni. Mąż jej zmęczony jest pracą i miastem, więc potrzebuje odpoczynku na wsi, a trafiła im się okazja tanio tam zamieszkać.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 24.07.1836

Klementyna Hoffmanowa pyta o stan zdrowia Józefy Lach Szyrmy. Jest zmartwiona jej złym samopoczuciem i zrezygnowaniem; pociesza ją. Prosi, żeby napisała, kiedy spodziewa się porodu i czy zamierza sama karmić dziecko. Cieszy się, że ich wspólna znajoma, Filipowiczowa, jest w Londynie i zaopiekuje się Szyrmą po porodzie, choć przyznaje, że wolałaby móc zaopiekować się nią sama. Pyta, czy podczas ciąży dokuczają Szyrmie jej dotychczasowe dolegliwości.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 28.05.1836

Klementyna Hoffmanowa pisze, że tęskni za wiadomościami od Józefy i Krystyna Szyrmów, dlatego, pomimo braku odpowiedzi na poprzedni list, kontaktuje się z nimi ponownie. Donosi, że po przeprowadzce z Paryża do Saint-Germain-en-Laye czują się z mężem, Karolem Hoffmanem, dobrze. Wprawdzie brakuje im towarzystwa, ale mają miłe mieszkanie koło parku i lasu. Hoffmanowa stwierdza, że są tam szczęśliwsi niż w Paryżu. Karol Hoffman wyzdrowiał i zajął się malarstwem, w którym, w ocenie żony, robi wielkie postępy.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 02.05.1836

Klementyna Hoffmanowa pisze ten list w drodze do Saint-Germain-en-Laye. Dzieli się w nim z Józefą Lach Szyrmą problemami, które ją spotkały. Zapowiada, że zrelacjonuje jej wszystko dokładnie innym razem. Dodaje, że jej mąż, Karol Hoffman, wraca do zdrowia, oraz że wyprowadzili się z Paryża do Saint-Germain-en-Laye. Pisze, że odebrała wiadomości o ciąży Józefy Lach Szyrmy. Wieść ta – jak wyznaje – ucieszyła ją i zmartwiła jednocześnie. Donosi również, że otrzymała list od ich wspólnej znajomej, pani Filipowiczowej, poświęcony nieudanej próbie zamążpójścia jej córki.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 23.03.1836

Hoffmanowa uprzedza, że jej list będzie krótki, ponieważ musi się zajmować mężem, który zachorował na coś w rodzaju zapalenia płuc, a zastosowane leczenie nie przyniosło rezultatu. Wyszedł wczoraj do pracy, a dziś znowu czuje się gorzej. Sądzi, że do złego stanu zdrowia doprowadziły go zmartwienia związane z zarabianiem na życie, zwłaszcza po sprawie Jelskiego (bankructwo banku Ludwika Jelskiego). Autorka zastanawia się, czy nie będzie konieczne porzucenie miejskiego życia i przenosiny do miejsca, w którym jest świeże powietrze. 

Strony