publikacje

Wróć do listy

Dziennik

Dziennik osobisty Heleny Windakiewiczowej pochodzi z lat 1910–1943. Wpisy są nieregularne (1910–1916, 1922, 1926, 1933, 1943). Zgodnie ze wstępną notatką diarystki, dziennik ten miał być rejestrem spraw prywatnych autorki i jej męża, Stanisława Windakiewicza, profesora historii literatury na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na podstawie tej pierwszej uwagi można wnioskować, że do tej pory Windakiewiczowa nie prowadziła – w okresie małżeńskim – podobnego notowania. Nie wskazuje jednak na to dołączona do dziennika oddzielna kartka z datacją: 4 lipca 1901, pisana w Dobczycach.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik Zofii Kosterkiewicz z czasów szkolnych w Krakowie od 20 X 1859 do 7 II 1860 r.

Dziennik panieński uczennicy pensji przyklasztornej w Krakowie. Z treści wynika, że Kosterkiewiczówna przebywała na naukach w klasztorze od dwóch lat. W dzienniku opisuje codzienne zajęcia (spacery, lekcje), spotkania z opiekunami i koleżankami. Zresztą najpewniej dziennik ten był czytany przez inne bliskie autorce uczennice  (m.in. Helena Bobrowska, Aniela Wolańska) – w notatce z 26 października wspomina o gniewie koleżanki o imieniu Zosia (prawdopodobnie Trembecka) za to, wspomniała o niej w swoich zapiskach.

publikacje

Wróć do listy

Jadwiga Smolkówna: Kilka słów o rodzinie. Wspomnienia z lat 1880–1939

Wspomnienia są historią rodziny Smolków spisaną przez Jadwigę Smolkównę. Pierwsze cztery rozdziały to portrety męskich przedstawicieli tego rodu. Ze strony ojca byli to: Wincenty Smolka – pradziad autorki, Franciszek Smolka oraz wybitny historyk Stanisław Smolka – ojciec Jadwigi. Po kądzieli dziadkiem autorki był Józef Kremer, profesor filozofii i historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Smolkówna z nostalgią wspomina dom babki (rozdział Stary dom), Marii z Mączyńskich Kremerowej: opisuje jego wnętrza, zwyczaje w nim panujące oraz licznych gości (m.in.

publikacje

Wróć do listy

Eleonora Bogusz: Wspomnienia o Marii Czerkawskiej z lat 1881–1973

Dokument poświęcony życiu i osobie Marii (Maryli) Czerkawskiej, pisarki i poetki z Bezmiechowej. Swoje osobiste wspomnienia Eleonora Bogusz wzbogaciła opowieściami samej Czerkawskiej oraz informacjami uzyskanymi od jej bliskich. Portret Czerkawskiej jest ponadto przeplatany w wielu miejscach fragmentami wypowiedzi poetki. Treść dokumentu obejmuje cały okres życia Czerkawskiej, to jest lata 1881–1973, a rozpoczyna się opisem dzieciństwa i wczesną stratą matki.

publikacje

Wróć do listy

Wieczór poświęcony Generałowi Okulickiemu w dniu 25.04.1975

Janina Konopacka przygotowała tekst na wieczór poświęcony pamięci generała Leopolda Okulickiego, pseud. „Niedźwiadek”, którego była łączniczką. Opisała ostatnie tygodnie przed aresztowaniem generała od momentu wejścia Armii Czerwonej do Częstochowy, gdzie mieściła się wówczas Komenda Główna Armii Krajowej. W drugiej połowie stycznia 1945 r., kiedy Sowieci wkroczyli do Częstochowy, generał Okulicki przebywał w Krakowie na posiedzeniu Rady Jedności Narodowej. Wrócił bardzo szybko, z delegatem Rządu Janem Stanisławem Jankowskim.

publikacje

Wróć do listy

Losy pozostałych członków rodziny Szumerów

Autorka opisuje losy rodzeństwa swojego męża, Stanisława Szumery, a także powojenne losy braci Kleszczyńskich. Bogusław Szumera, najstarszy brat Stanisława, przed wojną ukończył studia rolnicze i chemiczne, potem pracował w krakowskim Monopolu Tytoniowym. W sierpniu 1939 r. został powołany do wojska i przedostał się do Anglii. Latał w RAF jako strzelec pokładowy. Został zestrzelony przez Niemców i lekko ranny dryfował przez kilka dni po morzu. Z obustronnym zapaleniem płuc został wyłowiony przez angielski statek.

publikacje

Wróć do listy

Na Łuckiej 10

Jest to opowieść o kilkudziesięcioletnim istnieniu warsztatu ślusarskiego Franciszka Marciszewskiego znajdującego się w Warszawie przy ul. Łuckiej 10. Autorka jest córką właściciela. Wspomina początki działalności ojca sięgające lat 30. XX w. Po ośmioletniej pracy u prywatnego właściciela zapragnął wreszcie pracować na własny rachunek. W 1936 r. wynajął lokal przy ul. Łuckiej 10 i założył warsztat tokarsko-mechaniczny. Interes rozwijał się dobrze. Franciszek zapewniał swojej rodzinie w miarę dostatnie życie. Jako jedyny w kamienicy mógł sobie pozwolić na samochód już w 1938 r.

publikacje

Wróć do listy

Notatka z moich wspomnień z września 1939 r.

Barbara Konarska opowiada o pierwszych dniach II wojny światowej. Mieszkała z rodzicami w Krakowie. Wakacje 1939 r. spędzała u wujostwa w majątku Koniuszki Siemianowskie położonym nad Strwiążem (dopływ Dniestru), między Samborem i Rudkami. W majątku, oprócz wujostwa, przebywali wówczas ich dwaj synowie, babcia oraz Barbara i jej młodsza siostra z rodzicami. Zarówno ojciec, jak i wuj autorki byli oficerami rezerwy. Gdy do Koniuszek zbliżali się Niemcy, cała rodzina oprócz babci, która została, by pilnować majątku, wyjechała nocą trzema samochodami do Lwowa.

publikacje

Wróć do listy

List Ludwiki Juras-Smith do Henryka Samsonowicza

List kierowany jest do Ministra Edukacji Narodowej, Henryka Samsonowicza. Autorka opisuje w nim swoją aktywność nauczycielską i wojenne losy. Jednocześnie zwraca się o zadośćuczynienie doznanym w życiu krzywdom. Pochodzi ze Stryja k. Lwowa, ale w ostatnich dniach sierpnia 1939 r. przybyła do Krakowa, by odbyć studia na ostatnim roku na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wybuch wojny pokrzyżował jej plany i już 4 września musiała opuścić dom studentek przy pl. Jabłonowskich. Został on przekształcony w szpital polowy.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Tauby Zyslowitz

Relacja bez daty, prawdopodobnie powstała w 1945 lub 1946 roku, dotyczy wydarzeń z okresu od 1939 do 1945 roku.

Tekst otwierają informacje o przeprowadzce Autorki, we wrześniu 1939 roku, do rodziców mieszkających w Wieliczce. Zanotowała, że zaraz po wejściu do miasta wojsk niemieckich zaczęły się prześladowania ludności żydowskiej. Doszło do masowych egzekucji, przeprowadzano łapanki na ulicach. Kobieta zapisała, że nie utworzono getta w Wieliczce uważając miasto za zbyt małe.

Strony