publikacje

Wróć do listy

Służba Zwycięstwu Polski

Halina Martin zajęła się tematem powstania Służby Zwycięstwu Polski. Pisała o spotkaniu czternastu oficerów na naradzie wojennej, która odbyła się 27 września 1939 r. w podziemiach PKO przy ul. Świętokrzyskiej w Warszawie, jeszcze przed podpisaniem kapitulacji stolicy. Podjęli oni wtedy decyzję o pozostaniu w kraju i utworzeniu konspiracyjnej organizacji: Służby Zwycięstwu Polski (później Związek Walki Zbrojnej, a następnie Armia Krajowa). Inspiratorem i dowódcą pierwszej zorganizowanej konspiracji był generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz. To on stworzył zręby Państwa Podziemnego.

publikacje

Wróć do listy

Wieczór poświęcony Generałowi Okulickiemu w dniu 25.04.1975

Janina Konopacka przygotowała tekst na wieczór poświęcony pamięci generała Leopolda Okulickiego, pseud. „Niedźwiadek”, którego była łączniczką. Opisała ostatnie tygodnie przed aresztowaniem generała od momentu wejścia Armii Czerwonej do Częstochowy, gdzie mieściła się wówczas Komenda Główna Armii Krajowej. W drugiej połowie stycznia 1945 r., kiedy Sowieci wkroczyli do Częstochowy, generał Okulicki przebywał w Krakowie na posiedzeniu Rady Jedności Narodowej. Wrócił bardzo szybko, z delegatem Rządu Janem Stanisławem Jankowskim.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie o gen. Okulickim

Jest to tekst wystąpienia Janiny Konopackiej, ps. „Janina” na wieczorze poświęconym gen. Okulickiemu. Konopacka była jego łączniczką w okresie od maja 1944 r. do czasu jego aresztowania przez NKWD w marcu 1945 r.

publikacje

Wróć do listy

Konopacka Janina. Życiorys (z uwzględnieniem działalności od 1939 r.)

Janina Pronaszko z d. Michalska urodziła się w 1914 r. w majątku Ostrówek, pow. Słonim. Ukończyła szkołę średnią 8-klasową oraz średnią ogrodniczą i kursy Czerwonego Krzyża. We wrześniu 1939 r., z karta mobilizacyjną PCK, poszukiwała oddziału w celu rozpoczęcia pracy. W nocy 4 lub 5 września dostała rozkaz opuszczenia Warszawy. Pod Łukowem ponownie wezwana do stolicy, dotarła do miasta dzień przed wkroczeniem Niemców.

publikacje

Wróć do listy

Notatka Haliny Martin o powstaniu warszawskim

Notatka Haliny Martin dotycząca wybuchu Powstania Warszawskiego oraz dowództwa AK. Autorka od lat zbiera materiały na temat Państwa Podziemnego i Armii Krajowej. W tym tekście autorka opisuje, co udało jej się dotychczas ustalić odnośnie rozgrywek politycznych wokół Powstania oraz roli gen. Okulickiego, a także Stanisława Tatara.

publikacje

Wróć do listy

Wiedeń. Halina Martinowa

Na prośbę Jana Nowaka-Jeziorańskiego Halina Martin sporządziła notatkę na temat działalności wiedeńskiej grupy Stragan oraz sprawy Peenemünde. Autorka nawiązała do wzmianki w piśmie alpinistów, które było wydawane w Polsce w latach sześćdziesiątych. Była tam mowa o taterniku Englishu, który miał kurierkę Macieszynę. Kobieta przywiozła ponoć do Wiednia wiadomość o Peenemünde, a ta wiadomość została dalej wysłana do Londynu.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Danuty Wierzbowskiej–Robaszko

Autorka relacji urodziła się w Łucku, gdzie mieszkała z rodzicami i bratem Waldemarem do 1941 r. Po rozpoczęciu okupacji niemieckiej w mieście zapanowała bieda, m.in. brakowało opału na zimę. Ojciec autorki podjął decyzję o przeprowadzce całej rodziny na wieś do Jezioran Czeskich. Zamieszkali tam u znajomych Czechów, braci Kopeckich (najbogatszych w całej wsi). Jeden z braci, Karol, miał młyn i zaproponował ojcu autorki objęcie w nim stanowiska buchaltera. Rodzinie mieszkało się tam dobrze, nie czuli uciążliwości wojny.

publikacje

Wróć do listy

Mój rodzinny dom

Celina Wiszniewska opisuje swoje przeżycia związane z deportacją w głąb Rosji. Przed wojną mieszkała z rodzicami w Białobrzegach k. Augustowa. Jej ojciec wybudował tam dom, na który zarobił, pracując przez pięć lat we Francji. W momencie wybuchu wojny był gajowym, matka zajmowała się domem. Mieszkała z nimi też babcia Róża, matka ojca. W latach trzydziestych z Ameryki wróciła jej siostra, a ponieważ była samotna, przylgnęła do ich rodziny. Dała rodzicom pieniądze na działkę, którą rodzice upatrzyli sobie nad Kanałem Augustowskim. Ale wojna pokrzyżowała wszystkie plany.

publikacje

Wróć do listy

Życiorys - zwierzenie

Autorka opisuje swoje losy w czasie II wojny światowej, kiedy została wywieziona z małym dzieckiem w głąb ZSRR.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Olimpii Wodzińskiej

Dokument przedstawia wspomnienia autorki z konfliktu polsko-ukraińskiego z czasu II wojny światowej. Autorka, pochodząca z Jagielnicy (pow. Czortków, woj. tarnopolskie) w 1939 r. miała osiemnaście lat. Mieszkając przy szosie zaleszczyckiej przez dwa tygodnie obserwowała wycofywanie się wojsk polskich z terenów czortkowskich. Zapisuje, że 17 września w godzinach porannych do Jagielnicy weszły wojska radzieckie. Według relacji autorki zabito wówczas trzech pracowników leśniczówki.

Strony