publikacje

Wróć do listy

W Horożance

Konflikt polsko-ukraiński oczami Polki. Autorka opisała wydarzenia, jakie miały miejsce w województwie tarnopolskim w czasie okupacji. Przed wojną mieszkała z rodzicami w Horożance, małej miejscowości położonej kilkanaście kilometrów od Halicza, obok drogi do Podhajec. Po wybuchu wojny ojciec został zmobilizowany – otrzymał przydział do żandarmerii wojskowej z zadaniem eskortowania więźniów politycznych z powiatu podhajeckiego do Berezy Kartuskiej. Jako plutonowy był dowódcą konwoju. Więźniami byli głównie Ukraińcy.

publikacje

Wróć do listy

Głód, zimno i strach

Autorka opisuje swój pobyt na Uralu, dokąd została deportowana razem z rodzicami i czterema braćmi z Turzyska (powiat Kowel) w dniu 10 lutego 1940 r. Relację rozpoczynają i kończą krótkie informacje o rodzinie przed i po powrocie z zesłania.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Janiny Ostrowskiej

Autorka opowiada o swojej działalności konspiracyjnej w czasie II wojny światowej.

publikacje

Wróć do listy

Pierwsza wojna światowa

Autorka opisuje losy swojej rodziny, deportowanej z woj. nowogródzkiego w ramach pierwszej masowej wywózki (10.02.1940 r.). Wbrew tytułowi koncentruje się na okresie II wojny światowej. Odnośnie okresu I wojny, dowiadujemy się jedynie, że jej ojciec walczył w pod dowództwem J. Piłsudskiego, a po jej zakończeniu otrzymał 21 ha ziemi.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Sali Ungerman

Relacja z datą dzienną 14 listopada 1945 roku. Dotyczy wydarzeń z okresu od 1942 do 1945 roku.

Tekst otwierają informacje z roku 1942. Autorka zapisała, że jej rodzina przebywała w getcie w Opatowie. Ją wysłano z "aryjskimi" dokumentami wystawionymi na nazwisko Maria Przybylska do Lublina. Mieszkała u Polaka (brak personaliów) ukrywającego Żydów, starała się też pomagać znajomemu Żydowi przebywającemu w lagrze przy ulicy Lipowej 7.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Mali Połońskiej

Mala Połońska opuściła białostockie getto i wyjechała do Wołkowyska. Przebywała u swojej ciotki, a dzień po święcie Jom Kippur jej krewna została aresztowana. Autorka wróciła do Białegostoku, do matki. Nie mogła przedostać się do getta, zdobyła rosyjski paszport i wyruszyła do Warszawy. Została zatrzymana, podczas przesłuchań na gestapo nie przyznała się do żydowskiego pochodzenia. W transporcie trzydziestu pięciu kobiet trafiła do obozu pracy. Więźniarki latem pracowały w polu, zimą w lesie. Zaprzyjaźniła się z Polką. W związku ze zbliżającym się frontem wschodnim kobiety ewakuowano.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Miry Kniaziew

Mira Kniaziew wraz z rodzicami trafiła do Auschwitz. Jej ojciec znajdował się w męskiej części obozu. Autorka wspomina ostatnią rozmowę z ojcem, w przeddzień jego wywiezienia do Niemiec.Nakazał jej opiekować się matką i powtarzał, że musi być dzielna. Kniaziew opisała białe izolatory, wokół których okręcone był druty ogrodzenia. Widać było je wyraźnie w nocy i zdawały się zachęcać do samobójstwa.

publikacje

Wróć do listy

Moje wspomnienia ze Lwowa i Wołynia

Głównym celem spisania wspomnień jest próba odnalezienia przez autorkę matki. Całą swoją uwagę pamiętnikarka skoncentrowała na pierwszych latach dzieciństwa do momentu emigracji do Ameryki. Treść wspomnień bogata jest w szczegóły życia rodzinnego. Autorka podaje dokładną datę i miejsce swego urodzenia. Starannie opisuje kolejne mieszkania, ich adresy, wnętrza, wyposażenie. Wspomina również o narodzinach swego młodszego brata w 1933 roku i o rozwodzie rodziców, który miał miejsce w 1934 roku.

publikacje

Wróć do listy

Kraj niedoli i niewoli

Kompozycja pamiętnika pozwala stwierdzić, że został on przygotowany przez autorkę z myślą o możliwej publikacji. Pamiętnikarka opatrzyła swój tekst wstępem, a treść wspomnień zakończyła spisem rozdziałów. Opublikowane w 1961 roku jej wspomnienia zostały znacznie okrojone w porównaniu do tekstu, który stanowi przedmiot niniejszej analizy.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Lilith Stern

Relacja Lilith Stern została podzielona na tytułowane części. W pierwszej autorka opisuje wielogodzinne oczekiwanie na pociąg do Lwowa. Ojciec został powołany do wojska (Wyjazd z Krakowa). 16 września 1939 r. dołączył do rodziny (Powrót tatusia i wkroczenie Sowietów). 29 czerwca 1941 r., „po zażartej jednotygodniowej obronie”, Niemcy zajęli Lwów. Żydzi początkowo bali się pokazywać na ulicach. Ukraińcy zgłaszali się do „czynnej służby w policji”.

Strony