publikacje

Wróć do listy

Wiara [Novelė, siųsta „Dzien Polski“ redakcijos novelių konkursui]

Praca nadesłana na konkurs „Dnia Polskiego” w 1937 r. Nowelka podzielona została przez autorkę na trzy rozdziały. Każdy z nich ma długość około strony. Pierwszy jest bez tytułu, kolejne dwa zostały nazwane „Bunt” oraz „Przebudzenie”. Część pierwsza traktuje o Mietku, pewnym chłopcu, który nie chodził do kościoła. Narratorką jest jego „matka-staruszka”. Kobieta twierdzi, że z chłopcem jest wszystko w porządku, jedynie brak mu wiary. W drugim rozdziale pojawia się informacja o uroczystościach pogrzebowych związanych ze śmiercią przyjaciela Mietka.

publikacje

Wróć do listy

Przygoda Marysi [Novelė, siųsta „Dzien Polski“ redakcijos novelių konkursui]

Nowela przysłana na konkurs „Dnia Polskiego” z 1937 r. Autorka rozpoczyna od zakreślenia ramy czasowej – okresu pierwszej wojny światowej nazwanej przez autorkę „niszczycielką ludów”. Opowieść rozpoczyna się od informacji, że do dworu przyjeżdża pewna pani ze swoim synkiem i „przygodną nianią” – Marysią. Narracja prowadzona jest pierwszoosobowo z pozycji matki. Autorka opisuje wygląd niani jako mało atrakcyjnej osoby. Sytuacja wojenna zmusza matkę i nianię do wyjazdu do Finlandii, gdzie mieszkają teściowie kobiety.

publikacje

Wróć do listy

Wypisy z poezji Anieli Zabłockiej

Zbiór papierów po Anieli Zabłockiej zawiera zeszyt (k. 377, nie wszystkie zapisane) z wierszami różnych autorów, w tym Or-Ota, Konopnickiej, Lamartine’a. Oprócz tego do zeszytu jest dołączony zbiór luźnych kartek ze zdjęciami portretującymi niezidentyfikowane osoby, pocztówkami wysłanymi do autorki (w tym jedna przedstawiająca „Ofiarę” Caspara Rittera, wysłana przez Amelię do Zabłockiej, przebywającej w willi Warszawianka w Zakopanem), wycinkami z gazet i wierszami (w tym jeden – jak wskazuje dopisek – napisany przez Zabłocką).

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z życia artystycznego w Ravensbrück

Teczka z materiałami Jadwigi Szałan-Kopijowskiej składa się z dokumentów, w tym autobiograficznych, dotyczących pobytu w obozie Ravensbrück. Są to m.in. wspomnienia związane z obozowym życiem artystycznym, tekst poświęcony wizycie w obozie w okresie powojennym, a także inne dokumenty związane z obozem, jak np. podpisany przez „Ravensbrüczanki” list z 26 września 1961 r.

publikacje

Wróć do listy

Ku wolności

Cykl Ku wolności zawiera opowiadania, będące częścią wspomnień autorki z obozu w Ravensbrück. Pięcioczęściowy cykl, z narracją pierwszoosobową, opisuje szczegółowo m.in.: pochód w marszu śmierci, wyzwolenie i kolejne etapy powojennej tułaczki. W kwietniu 1945 r., w czasie ucieczki przed zbliżającym się frontem alianckim, przymusowo wyprowadzono niemal wszystkich więźniów z Ravensbrück. Po sześciu dniach wędrówki grupa kobiet, w której znajdowała się narratorka, została cudem odbita przez wojska amerykańskie i odzyskała wolność.

publikacje

Wróć do listy

Cykl „Ludzie i uczucia”

Cykl „Ludzie i uczucia” jest częścią wspomnień Hanny Znatowicz z niewoli w obozie w Ravensbrück, stanowiący niejako uzupełnienie wcześniejszych utworów z tego okresu. Powstał w odpowiedzi na pytanie o to, czy w obozie istnieli „ludzcy” Niemcy. Na cykl składają się trzy opowiadania. Schwester Augusta i Adler przybliżają postaci pielęgniarki obozowej oraz esesmana. Pośród całej rzeszy pracujących w obozie byli oni jedynymi – zdaniem narratorki – którzy zasługiwali na miano ludzi.

publikacje

Wróć do listy

Nalot

Jedno z opowiadań składających się na wspomnienia Hanny Znatowicz z pobytu w obozie w Ravensbrück. Akcja rozgrywa się podczas jednego z wielu nalotów alianckich i ukazuje nastroje – zarówno Niemców, jak i więźniarek – pod koniec wojny. Pierwszoosobowy narrator przedstawia również obawy i nadzieje związane z kolejnymi atakami aliantów, chwile jedności i momenty rozłamu wśród więźniarek. Pojawia się tam m.in.

publikacje

Wróć do listy

Marzenia okupacyjne

Wiersz stroficzny, rymowany, składający się z dwunastu sześciowersowych strof. Podmiot liryczny snuje wizję pierwszych chwil spędzonych w wolnej Warszawie. Wyobraża sobie, dokąd pójdzie i jakie miejsca wówczas odwiedzi. Swoją fantazję powojennego spaceru rozpoczyna od placu Trzech Krzyży, potem kieruje się w stronę Łazienek, m.in. przez plac na Rozdrożu i Ogród Botaniczny. Podczas przechadzki, odnajdując znane fragmenty miasta, przypomina sobie związane z nimi szczęśliwe chwile z przeszłości.

publikacje

Wróć do listy

III/1944/

Utwór poetycki Hanny Znatowicz III/1944. Wiersz stroficzny, rymowany, podzielony na osiem czterowersowych strof, dołączony do cyklu BIURO. Jesień 1944 r., fragment z życia w niemieckim podobozie pracy. Wiersz opisuje pracę kobiet – grupy więźniarek z Warszawy – w biurze, przy sporządzaniu raportów. Wyraża poczucie beznadziei, zagrożenia i rezygnację z powodu panujących w obozie warunków. Ubrane w obozowe pasiaki kobiety zostają przyrównane do spowitych w kokon poczwarek. W wierszu wybrzmiewa silna tęsknota za dawnym, minionym życiem, za Warszawą.

publikacje

Wróć do listy

II/1942/

Utwór Hanny Znatowicz zatytułowany II/1942/ z cyklu BIURO. Wiersz stroficzny, rymowany, podzielony na osiem czterowersowych strof. Podmiot liryczny mówi o wykonywanej w czasie wojny pracy, w czerwcu 1942 r., najprawdopodobniej w Warszawie („miasto”). Opisuje grupkę ludzi sporządzających tajne raporty na temat wojny, pod przykrywką zwykłej pracy w biurze. Wiersz wyraża niepokój i poczucie ciągłego zagrożenia, uczucia kontrastujące z panującą na zewnątrz aurą – słonecznym i pełnym zieleni czerwcem.

Strony