publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia i dziennik

Wspomnienia obejmują okres ok. 1890–1940. Romerowa pisała je na zesłaniu w Rosji (tj. ok. 1942 r.). Być może stanowiły brulionową wersję większej całości, która nie powstała.Zbiór wspomnień Zofii Romerowej rozpoczyna sie od opisu domu rodzinnego, znajdującego się przy ulicy Niemieckiej 3 w Wilnie (tzw. Szyszkarnia – od nazwiska właściciela – Szyszki).

publikacje

Wróć do listy

Dzienniczek

Opis dotyczy dwóch zeszytów dziennika osobistego Poli Gojawiczyńskiej. Początkowe karty pierwszego zeszytu odnoszą się do okresu przed 1948 r. Autorka odnotowuje m.in. datę ślubu córki Wandy (7 listopada 1945 r.), jej wyjazd z mężem do Sztokholmu (w czerwcu 1946 r.), informację o przekładach Dziewcząt z Nowolipek, a także narodziny wnuka – Jacka. Do minionych lat Pola powraca także przy okazji robienia wypisów z „Gazety Polskiej” z 1938 r., których podjęła się w ramach przygotowań do kolejnej powieści.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie o Gustawie Daniłowskim

Wspomnienie powstało już po śmierci pisarza, ale autorka przywołuje spotkanie autorskie z Gustawem Daniłowskim w Morskim Oku przed laty, w roku 1909 (właściwie spotkanie z literatami, ale ostatecznie na miejsce nie dotarli i nie czytali swoich utworów Żeromski i Tetmajer). Szczegóły spotkania, wspomnienie literackie, z wyraźnie poprowadzoną fabułą i nawiązaniem do Joanny Podborskiej z „Ludzi bezdomnych” Żeromskiego, która marzyła o spotkaniu z poetą.

publikacje

Wróć do listy

E. Ožeškiėnės atviras laiškas rusų literataus. Lenkų k.

Jest to list skierowany do rosyjskich literatów.

Orzeszkowa odpowiada na zaproszenie do udziału w uroczystości ku czci „polskiego wieszcza Adama Mickiewicza”.

[rekord w trakcie opracowana]

 

publikacje

Wróć do listy

Eilraščiai lenkų kalba. [Rankraštis]

Pod tą sygnaturą znajduje się wierszowany pamiętnik autorki.

Wiersze osadzone są w ramie czasowej odpowiadającej zmieniającym się porom roku.

Głównym tematem jest życie religijne autorki. Pamiętnik jest więc też poniekąd modlitewnikiem.

[rekord w trakcie opracowania]

publikacje

Wróć do listy

„Stasiukas“, „Tikslą“, „Žemesnėjė pakopoje“. Apsakymai. [Lietuvių ir lenkų kalbos. Mašinraštis.]

Rekord stanowią trzy opowiadania, których tytuły nie zostały przetłumaczone na język polski.

Opowiadania występują w dwóch wersjach językowych – litewskiej i polskiej. Polska wersja jest tłumaczeniem, często niedokładnym. Autorka w ciekawy sposób zapisuje to tłumaczenie – używając litewskich znaków (zapis przypomina bardziej nawet nie tłumaczenie, ile litewską transliterację polskich słów).

publikacje

Wróć do listy

„Be globos“, „Ne“. Apsakymai. [Lietuvių ir lenkų kalbos. Mašinraštis.]

Rekord stanowi zbiór dwóch opowiadań.

Oba występują w dwóch wersjach językowych – litewskiej i polskiej. Polska wersja jest tłumaczeniem, często niedokładnym. Autorka w ciekawy sposób zapisuje to tłumaczenie – używając litewskich znaków (zapis przypomina bardziej nawet nie tłumaczenie, ile litewską transliterację polskich słów).

publikacje

Wróć do listy

Czuwaj nie może być parobkiem. [Novelė, siųsta „Dzien Polski“ redakcijos novelių konkursui]

Praca nadesłana na konkurs „Dnia Polskiego” w 1937 roku. Jest to nowelka opowiadająca o koniu, który nazywał się Czuwaj. Autorka z perspektywy zwierzęcia opisuje zmiany zachodzące we dworze związane z wielkim kryzysem.Koń Czuwaj jest zwierzęciem przeznaczonym nie do pracy w polu lub ciągnięcia bryczki. Zmieniająca się sytuacja gospodarcza sprawia jednak, iż trafia on w grono koni zaprzęgowych. Tematem nowelki są zmiany społeczne lat trzydziestych zaprezentowane z perspektywy zwierzęcia. 

publikacje

Wróć do listy

Amerykanin. [Novelė, siųsta „Dzien Polski“ redakcijos novelių konkursui]

Praca nadesłana na konkurs „Dnia Polskiego” w 1937 roku. Nowelkę rozpoczyna informacja o konieczności wystawienia majątku na licytację. Autorka opisuje więc jego wygląd i to, jak bardzo stał się zaniedbany. Początek fabuły dotyczy przemyśleń gospodarza domu na temat sytuacji, która go spotkała. Zdaje on sobie sprawę, że będzie musiał opuścić majątek, nie wie jednak, jak potoczą się jego dalsze losy. Tytułowy „Amerykanin” to portret rdzennego mieszkańca Ameryki Północnej. Obraz ten został przez gospodarza –  pana Leona – sprzedany, by mógł on opłacić długi.

publikacje

Wróć do listy

Wiara [Novelė, siųsta „Dzien Polski“ redakcijos novelių konkursui]

Praca nadesłana na konkurs „Dnia Polskiego” w 1937 r. Nowelka podzielona została przez autorkę na trzy rozdziały. Każdy z nich ma długość około strony. Pierwszy jest bez tytułu, kolejne dwa zostały nazwane „Bunt” oraz „Przebudzenie”. Część pierwsza traktuje o Mietku, pewnym chłopcu, który nie chodził do kościoła. Narratorką jest jego „matka-staruszka”. Kobieta twierdzi, że z chłopcem jest wszystko w porządku, jedynie brak mu wiary. W drugim rozdziale pojawia się informacja o uroczystościach pogrzebowych związanych ze śmiercią przyjaciela Mietka.

Strony