publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Niny Leszczonak-Prudnikowej

Nina Leszczonak-Prudnikowa opowiada o swoim dzieciństwie, kiedy mieszkała z rodziną na wsi Troick w Kraju Krasnojarskim na Syberii. Miała osiem lat, kiedy po raz pierwszy się zakochała. Wybrankiem jej serca był Piotr, syn polskich zesłańców. Mieszkał z matką i siostrą, byli bardzo biedni. Rodzina autorki też była dosyć uboga. Dziadek (Blinow) był kowalem, zajmował się majsterkowaniem, naprawianiem. Wieśniacy płacili mu, czym mogli. Od biednych jednak nie brał nic. Dzieci marzyły, że ich ojcowie wrócą z wojny. Ale tak się nie stało. W 1987 r.

publikacje

Wróć do listy

List Bronisławy Łuniewskiej do redakcji „Kontaktów”

List przesłany do redakcji łomżyńskiego tygodnika społecznego „Kontakty” w odpowiedzi na konkurs. Zgłoszenie ma formę wiersza. Bronisława Łuniewska zwraca uwagę czasopisma na poezję jednego z wysiedlonych na Syberię mieszkańców okolic Zaleszczyk. Wiersz opisuje transport zesłańców – od nocy 10 lutego 1940 r. przez miesiąc spędzony w podróży aż po dotarcie do celu. Sybiracy najpierw przewożeni byli pociągiem, potem samochodem, a na koniec saniami. Nie wszystkim udało się przeżyć. Przesiedlonych zakwaterowano w barakach, w lesie, z dala od innych osad i zabudowań.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Anny E. Kwiatkowskiej, córki Mieczysława S. Kwiatkowskiego

Autorka opisuje prześladowanie jej ojca przez NKWD, a potem UB.

Ojciec, Mieczysław Sylwester Kwiatkowski, urodził się 21.12.1894 r. w Starym Sączu. Od 1925 r. mieszkał z rodziną w Horodence na Podolu, we własnej willi. Był doktorem nauk medycznych, pracował w szpitalu, Ubezpieczalni Społecznej i prowadził praktykę prywatną. Były legionista, był kapitanem rezerwy Wojska Polskiego. W 1939 r. brał udział w obronie Lwowa. W czasie okupacji współpracował z partyzantką na terenie Podola.

publikacje

Wróć do listy

List Janiny Kandefer do Archiwum Wschodniego

Korespondencja Janiny Kandefer z Archiwum Wschodnim dotycząca wspomnień przesłanych do redakcji „Kontaktów”. Autorka dołączyła do listu ankietę oraz wspomnienia, które zostały przez nią zmodyfikowane względem poprzedniej wersji, wysłanej do magazynu. Informuje, że ankietę wysłała także do Jadwigi Kołodziej-Opolańskiej, która wraz z matką i rodzeństwem została wywieziona 12/13 kwietnia 1940 r.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Janiny Luidor

Janion Luidor była ukrywana w warszawskim getcie przez matkę, która pracowała w szopie. Potem matka przekazała ją pod opiekę polskiej rodzinie w Zielonce k. Warszawy. Luidor doczekała wyzwolenia w Kazimierówce k. Grodziska, potem Centralny Komitet Żydów w Polsce umieścił ją w łódzkim Domu Dziecka. 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Feli Kokotek

Fela Kokotek opisuje wybuch II wojny światowej i bombardowania. Po zajęciu Sosnowca przez Niemców wraz z rodziną trafiła do getta. Stamtąd uciekła z ojcem i ukrywała się po tzw. aryjskiej stronie (głównie na strychach i w piwnicach). Po upływie roku ojciec znalazł dla niej bezpieczne miejsce na wsi. Po zakończeniu wojny została umieszczona w Domu Dziecka w Chorzowie. 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Luby Minikies

Luba Minikies opisuje zajęcie Wilna przez Niemców i utworzenie getta. Jej ojciec został zamordowany w Ponarach. Autorka i jej brat byli ukrywani przez Polkę. 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Anny Kłosowskiej - uzupełnienie

Jest to uzupełnienie wcześniejszej relacji Anny Kłosowskiej, dotyczące losów jej i jej męża podczas II wojny światowej. Mąż był oficerem Wojska Polskiego. W sierpniu 1939 r. powołano go na ćwiczenia i został w wojsku na obronie Lwowa. Służył w 40 pułku piechoty we Lwowie na ul. Łyczaków. Po zakończeniu działań wojennych jego ordynans zabrał go do siebie do domu. Dał mu cywilne ubranie i mąż wrócił do domu, do Zadwórza. W tym czasie Anna szukała go we Lwowie, bo dostała wiadomość, że został ranny. Nie znalazła go nigdzie.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Anny Kłosowskiej

Autorka pochodziła z Zadwórza (35 km od Lwowa). Swą opowieść autorka zaczyna od wydarzeń tuż po bitwie pod Zadwórzem podczas wojny polsko-bolszewickiej 17 sierpnia 1920 r. Anna była wtedy małą dziewczynką. Pewnego dnia, gdy szły z mamą do ciotki, zauważyły leżącego w rowie polskiego żołnierza. Był we krwi, miał okaleczone ręce. Wraz z przechodzącym mężczyzną pomogły wstać rannemu. Pomagający mężczyzna chciał zaprowadzić żołnierza na stację, do punktu Czerwonego Krzyża, jednak nadjechał Kozak na koniu i kazał chłopu uciekać, a rannego zastrzelił. Nie było to odosobnione zdarzenie.

publikacje

Wróć do listy

Czerwiec 1941 r. w Samborze

Autorka opisuje wydarzenia, które miały miejsce w samborskim więzieniu w czerwcu 1941r., kiedy NKWD (Narodnyj komissariat wnutriennich dieł - Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych) zamordowało tam kilkuset więźniów. Reszta z nich uciekła, zorientowawszy się, co się dzieje. Wypadki te miały miejsce kilka dni po napaści Niemiec na Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Autorka opisuje zdarzenia na podstawie relacji naocznych świadków oraz własnych wspomnień.

Strony