publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Marii Świackiej z Donimirskich

Autorka opisuje swoją działalność oświatową. Tekst ma charakter sprawozdawczy – Świacka przedstawia fakty, nie dzieli się jednak żadnymi osobistymi wspomnieniami. Była córką Edwarda Donimirskiego (powstańca 1863 r., ziemianina z zaboru pruskiego) i Heleny z Wolańskich. W domu autorki od dzieciństwa panował duch patriotyczny, a ona sama już w młodości brała udział w tajnej pracy oświatowej (prowadziła tajne komplety nauki religii, języka polskiego i historii, brała udział w organizacji polskich przedstawień). Wyszła za mąż i przeniosła się do majątku Bielica (pow.

publikacje

Wróć do listy

Próba życiorysu

Tekst jest formą pośrednią między dziennikiem a pamiętnikiem. Autorka zapowiada pisanie pamiętnika i wspomnień, jednak każdy wpis poprzedza datą dzienną; pojawiają się także komentarze do bieżących wydarzeń. Zofia Muśnicka-Surwiłłowa ma świadomość ograniczeń związanych z pisaniem wspomnień. Już na wstępie zaznacza, że: „Nie ma szczerości absolutnej, jest tylko szczerość danej chwili. Bardzo jest trudno wypowiedzieć siebie”. Mimo to próbuje opowiedzieć swoją historię. Czyni to w momencie, gdy jest na urlopie zdrowotnym i wyjeżdża do Zakopanego.

publikacje

Wróć do listy

Zamknięta księga. Wspomnienia

Autobiograficzne teksty Krystyny Sarwińskiej-Ligęzy, podzielone na niewielkie rozdziały, obejmują okres od dzieciństwa do późnej starości autorki. Wspomnienia rozpoczynają się od opisu przyklasztornej szkoły, w której Sarwińska jako sierota spędziła wczesne lata życia. Autorka odkreśla, że lubiła lekcje muzyki oraz występy teatralne, nie lubiła zaś wakacji, podczas których dzieci pracowały w polu. Często modliła się o to, żeby matka po nią wróciła. Wojnę przeżyła w Warszawie, przy ul. Hożej, gdzie przewieziono sieroty z ośrodka w Kostowcu.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia o Janie Kasprowiczu

Postać poety Jana Kasprowicza pojawia się w tekście marginalnie – autorka skupia się na opisaniu miejsc, w których przebywała, profesorów, u których się kształciła, a także na przebiegu swojej ścieżki naukowej. Wspomnienia rozpoczynają się w 1905 r. poznaniem Kasprowicza we Lwowie u Laury Pytlińskiej z Konopnickich. Autorka obszernie opisuje, jak poznała Pytlińską, oraz środowisko artystyczne aktorki (opowiada o wizytach m.in.: Tadeusza Micińskiego, Wacława Berenta, Maryli Wolskiej).

publikacje

Wróć do listy

Spotkanie klasowe

W swojej pracy Autorka skoncentrowała się na przedstawieniu swoich przedwojennych i wojennych doświadczeń związanych z nauką i życiem młodzieży w getcie.

Tekst rozpoczynają wspomnienia z okresu przedwojennego i nauki w żydowskim gimnazjum w Będzinie. Autorka wspomina także tajne nauczanie w getcie i problemy związanie z kontynuacją nauki. Opisuje działalność młodzieżowych organizacji syjonistycznych, którym sympatyzowała i z którymi współpracowała.

publikacje

Wróć do listy

Materiały dotyczące działalności oświatowej Celestyny Gryzeldy Działyńskiej, w tym korespondencja z lat 1832–1884

Zbiór korespondencji dotyczy działalności oświatowej Celestyny Gryzeldy Działyńskiej. Zawiera listy do niej zarówno od organizacji (np. redakcji „Sztandaru Polskiego” i „Strażnicy Polskiej”), jak i od osób fizycznych (np. Karola Forstera, Tomasza Rymarkiewicza, Marii Wilczyńskiej czy Witolda Zamoyskiego). Obok korespondencji w zbiorze znajdują się także druki, w tym oferty książek przeznaczonych dla ludu.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik Stefanii Fiszer

Zapiski prowadzone w zeszycie, notatniku i na luźnych kartkach (obok szkiców i rysunków). Dotyczą uczuć religijnych, kwestii etycznych (m.in. samodoskonalenia się: „prawego myślenia”, „prawych uczuć”), spraw związanych ze studiami malarskimi. Autorka analizuje także swoje życie emocjonalne, w notatniku pojawia się postać ukochanego (zamężnego Anglika) z czasów paryskich oraz analizy postaw/myślenia kobiet i mężczyzn. 

 

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Józefy Kodisowej z lat ok. 1870–1890

W pierwszej części zachowanego fragmentu Wspomnień (dotyczącej lat 1867–1881) autorka wraca pamięcią do dzieciństwa i wczesnej młodości spędzonych w majątkach dzierżawionych przez ojca. Opisuje represje popowstaniowe, które dotknęły jej rodzinę. Z dumą pisze o swoich pierwszych lekturach i domowej bibliotece ojca. Z sympatią wspomina Zofię Dobrowolską, która przybyła do ich domu jako nauczycielka, by pozostać w nim jako lubiana przez dzieci macocha. Opisuje pobieranie nauk na nielegalnych pensjach polskich i ponowny ślub ojca po śmierci pierwszej macochy.

Strony