publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie o gen. Okulickim

Jest to tekst wystąpienia Janiny Konopackiej, ps. „Janina” na wieczorze poświęconym gen. Okulickiemu. Konopacka była jego łączniczką w okresie od maja 1944 r. do czasu jego aresztowania przez NKWD w marcu 1945 r.

publikacje

Wróć do listy

Konopacka Janina. Życiorys (z uwzględnieniem działalności od 1939 r.)

Janina Pronaszko z d. Michalska urodziła się w 1914 r. w majątku Ostrówek, pow. Słonim. Ukończyła szkołę średnią 8-klasową oraz średnią ogrodniczą i kursy Czerwonego Krzyża. We wrześniu 1939 r., z karta mobilizacyjną PCK, poszukiwała oddziału w celu rozpoczęcia pracy. W nocy 4 lub 5 września dostała rozkaz opuszczenia Warszawy. Pod Łukowem ponownie wezwana do stolicy, dotarła do miasta dzień przed wkroczeniem Niemców.

publikacje

Wróć do listy

Notatka Haliny Martin o powstaniu warszawskim

Notatka Haliny Martin dotycząca wybuchu Powstania Warszawskiego oraz dowództwa AK. Autorka od lat zbiera materiały na temat Państwa Podziemnego i Armii Krajowej. W tym tekście autorka opisuje, co udało jej się dotychczas ustalić odnośnie rozgrywek politycznych wokół Powstania oraz roli gen. Okulickiego, a także Stanisława Tatara.

publikacje

Wróć do listy

Wiedeń. Halina Martinowa

Na prośbę Jana Nowaka-Jeziorańskiego Halina Martin sporządziła notatkę na temat działalności wiedeńskiej grupy Stragan oraz sprawy Peenemünde. Autorka nawiązała do wzmianki w piśmie alpinistów, które było wydawane w Polsce w latach sześćdziesiątych. Była tam mowa o taterniku Englishu, który miał kurierkę Macieszynę. Kobieta przywiozła ponoć do Wiednia wiadomość o Peenemünde, a ta wiadomość została dalej wysłana do Londynu.

publikacje

Wróć do listy

Relacja p. Bronisławy Turbiasz

W dokumencie autorka przedstawia swój pobyt w obozach karnych na Syberii, do których została zesłana za swoją działalność w Armii Krajowej w czasie okupacji. Jak podaje, do konspiracji wstąpiła już we wrześniu 1939 r., po czym została zaprzysiężona jako łączniczka. W okresie okupacji niemieckiej przewoziła na rowerze rozkazy dowództwa AK Okręgu Garwolin lub broń krótką (na trasie Ryki – Kurów – Puławy – Garwolin). Utrzymywała łączność Armią Krajową pomiędzy poszczególnymi wsiami.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Joanny Szczęsnej nagrana 24 grudnia 1996 roku przez Piotra Śmiłowicza

Autorka opisuje początki swojej działalności opozycyjnej i zetknięcie się z organizacją Ruch.

publikacje

Wróć do listy

Relacja p. Iwony Różewicz

Autorka w dokumencie opisuje swoją działalność opozycyjną w latach 80. XX w. w środowisku inteligencji, a także swój udział w reaktywacji przedwojennego ugrupowania Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS). We wspomnieniu przedstawia ewolucję poglądów swojego środowiska politycznego i jego wybranych przedstawicieli, naświetlając niektóre spory ideowe i personalne. Pierwszym doświadczeniem autorki związanym z polityką był udział w demonstracji odbywającej się na Placu Narutowicza w ramach protestu przeciwko likwidacji czasopisma „Po prostu” (1957).

publikacje

Wróć do listy

Iwona Różewicz

Wspomnienie ma formę życiorysu, a dokładnie – opisu fragmentu życia autorki, związanego z działalnością opozycyjną i polityczną. Iwona Różewicz pisze, że urodziła się w Warszawie i studiowała na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego (ale nie uzyskała stopnia magistra). Była dziennikarką i redaktorką wydawniczą. W latach 80. pracowała w Bibliotece Centralnej Polskiego Związku Niewidomych. W momencie pisania życiorysu była zaś współpracownikiem czasopism wydawanych przez PZN. Była członkiem „Solidarności” od września 1980 r.

publikacje

Wróć do listy

Kronika wojenna/ dzienniki

Kronika Haliny Krahelskiej powstała w 1942, została napisana pod kryptonimami „Agata” i „Sabina” i opisywała życie w Warszawie pod okupacją niemiecką.

Opierając się na sieci podziemnych kontaktów i przedwojennych relacjach jako pisarka, Krahelska, aktywistka i socjolożka, skupiła się na kwestiach często pomijanych przez innych kronikarzy, np. stosunkach społecznych między polskimi najemcami w niegdyś żydowskich mieszkaniach; tęskniącymi za domem młodych robotnikach przymusowych w Niemczech; prostytucji; i czarnym rynku organizowanym pod murami getta.

publikacje

Wróć do listy

Salwina Strug

Autorka opisuje swoją działalność konspiracyjną w czasie okupacji niemieckiej. Urodziła się i wychowała w Załuczu Starym, pow. Włodawa, woj. lubelskie. Jej rodzice mieli gospodarstwo rolne. W 1940 r. poznała Józefa Kowalskiego, pseud. „Sęp”, który mieszkał u sołtysa, Alfonsa Dudkiewicza. Jako 14-letnia dziewczyna została wciągnięta do pracy konspiracyjnej w ramach ZWZ (Związek Walki Zbrojnej, później Armia Krajowa). Początkowo nie zdawała sobie sprawy, w czym uczestniczy. Roznosiła meldunki do różnych osób (podaje kilka nazwisk).

Strony