publikacje

Wróć do listy

Relacja Hanny Maciejewskiej dotycząca początków jej życia na Ziemiach Odzyskanych

Relacja Hanny Maciejewskiej dotyczy jej przeżyć w pierwszych latach osadnictwa na Ziemiach Odzyskanych. Dokument powstał z intencją upamiętnienia kilku osób – przedstawicieli nowej władzy, którzy pomogli autorce w trudnym czasie pierwszych powojennych lat. Maciejewska chronologicznie przedstawia swoje losy po przybyciu na Dolny Śląsk, szczegółowo relacjonując kolejne kroki na Ziemiach Odzyskanych. Wspomnienie jest jednak przede wszystkim hołdem złożonym tym, których wszechstronna pomoc (nie tylko materialna) umożliwiła autorce na nowo rozpocząć normalne życie.

publikacje

Wróć do listy

W pracy dał Bóg przebyć

Napisany na malutkiej karteczce liścik do Mistrza Andrzeja Towiańskiego przekazany zapewne w czasie pobytu w jego domu, w Zurychy List zawiera pisane w patetycznym i egzaltowanym stylu podziękowanie za udzielone nauki, wraz z obietnicą stosowania się do nich. Autorka pisze także o pracy duchowej odbytej po niedawnej chorobie. Prosi także o ponowne spotkanie, potrzebne dla „gruntownego poznania i rozwinięcia tych materi”.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie o Aleksandrze Bukowieckiej z okresu powstania wielkopolskiego

Anna Kaźmierczakowa wspomina powstańczą działalność Aleksandry Bukowieckiej. Przed wybuchem powstania w 1918 r. Bukowiecka współorganizowała w Cichowie tajne narady, w których brali udział m.in. księża, lekarze i przedstawiciele ziemiaństwa. Podczas tych spotkań omawiano plany przejęcia niemieckich placówek pocztowych, kolejowych i urzędów. W listopadzie 1918 r. w majątku Cichów zgromadzono i ukryto sporo broni oraz amunicji, które później przekazano na front. Bukowiecka brała czynny udział w organizacji walk powstańczych i zginęła podczas drugiej wojny światowej w Forcie VII w Poznaniu.

publikacje

Wróć do listy

Powojenne wspomnienia [T. 1]

Stefania Gołaszewska wspomina okoliczności swojego aresztowania i pobyt w więzieniu na początku lat 50. XX w. Została oskarżona o działalność przeciwko Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Na jej niekorzyść przemawiał fakt, że posiadała odbiornik radiowy i przesłaną ze Stanów Zjednoczonych paczkę z czasopismami dotyczącymi sokolnictwa (przed wojną kierowała Związkiem Sokolstwa Polskiego). Gołaszewska szczegółowo opisuje rewizje i przesłuchania. Milicjanci dużo wiedzieli o jej życiu, zadawali drobiazgowe pytania. Pierwsze przesłuchanie trwało dwanaście godzin.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Jadwigi z Sanguszków Adamowej Sapieżyny. Zebrał i przypisami opatrzył Adam Stadnicki

Na wspomnienia zebrane przez wnuka autorki, hr. Adama Stadnickiego, składają się fragmenty dziennika Jadwigi Sapieżyny z Sanguszków z pierwszych lat małżeństwa (1852–1854), Krótki opis życia napisany w 1903 r. pióra autorki oraz rozproszone fragmenty z dzienników z lat późniejszych – pierwszy zapis datowany na 1873 r., ostatnie pochodzą z 1916 r. Nieregularnie spisywane, urywkowe notatki o osobistym charakterze z początku małżeństwa Jadwigi z Adamem Sapiehą dotyczą codziennych zajęć i życia młodej żony. Autorka często opisywała swoją samotność oraz zapracowanie małżonka.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia o mężu. Ojców 17 X 1945 r.

Dokument jest krótką biografią męża autorki, hr. Maurycego Klemensa Zamoyskiego, o charakterze faktograficznym, oficjalnym, pisanym stylem momentami podniosłym. Zamoyska spisała losy małżonka począwszy od jego dzieciństwa spędzonego w majątku w Klemensowie aż do śmierci w 1939 r. Autorka całkowicie skupiła się na postaci Zamoyskiego: biografia pozbawiona jest osobistych wspomnień i refleksji. Nie poruszyła kwestii relacji pomiędzy małżonkami, nie ukazała prywatnego oblicza Zamoyskiego, przedstawionego wyłącznie jako osoba publiczna.

publikacje

Wróć do listy

Garść wspomnień o Stanisławie Hubermanie-Huberze (pseudopartyjne „Wrzos”)

Wspomnienie o mężu rozpoczyna autorka od jego dzieciństwa w rodzinnym domu Hubermanów. Stanisław urodził się w Zehlendorfie 8 sierpnia 1897 r. jako syn Jakuba i Aleksandry z Goldmanów. Matka skupiła się na wychowaniu i kształceniu syna Bronisława, utalentowanego skrzypka. Stanisław został oddany jako niemowlę pod opiekę rodziny stryja. Rodzina ta była związana jeszcze przed 1905 r. z ruchem socjalistycznym – w kołysce Stanisława przechowywano nawet nielegalną literaturę.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Janiny Ostrowskiej

Autorka opowiada o swojej działalności konspiracyjnej w czasie II wojny światowej.

publikacje

Wróć do listy

Stanisław Kucza-Kuczyński

W dokumencie autorka pisze o działalności konspiracyjnej swojego męża, Stanisława Kuczy-Kuczyńskiego, który urodził się 17 stycznia 1912 r. w Rżewie i studiował prawo na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W 1939 r. wyruszył jako ochotnik z oddziałem wojskowym Jerzego Dąbrowskiego. Jak relacjonuje autorka, gdy Armia Czerwona wkroczyła na terytorium Polski, przyszedł rozkaz, żeby spalić wszystkie dokumenty, zostawić broń i przechodzić na stronę litewską. W konsekwencji tego zarządzenia Dąbrowski rozwiązał swój pułk.

publikacje

Wróć do listy

Szczęśliwe lata 1886–1908

Wspomnienia rozpoczynają się od wiadomości o dziadku autorki, Ignacym Bułhaku, właścicielu majątku Natalewsk i Rudnia, żonatym z panną Dobrowolską, ojcu pięciorga dzieci: Anieli (żony Edwarda Bronowskiego), Emilii (zamężnej Chmielewskiej), Helenie (zamężnej Kulikowskiej), Władysława (żonatego z Anielą Podhorską-Okołów) oraz Henryka, który był ojcem autorki.

Strony