publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z powstania 1863 r. Włodzimiery z Jodłowskich Krąkowskiej, spisane na podstawie opowiadań autorki przez Felicję Krąkowską

Wspomnienia Włodzimiery z Jodłowskich Krąkowskiej, spisane przez jej córkę Felicję, dotyczą wydarzeń z okresu powstania styczniowego na terenie powiatu wieluńskiego. Po śmierci matki Włodzimiera Jodłowska zamieszkała u swego wuja Alberta Szusterskiego, właściciela majątku w Żytniowie i naczelnika powiatu wieluńskiego podczas powstania. Dom wuja był w tym czasie miejscem spotkań politycznych i obrad Rządu Narodowego w powiecie wieluńskim, w których autorka miała możliwość uczestniczyć – dzięki umiejętności szybkiego pisania została nieformalną sekretarką spotkań.

publikacje

Wróć do listy

Relacja małżeństwa Marzeny i Wiesława Kęcików

Dokument zawiera opis wspomnień Marzeny i Wiesława Kęcików dotyczący ich działalności opozycyjnej w latach 1977–1985. Zgodnie z relacją, po wyjściu z więzienia Wiesław Kęcik żeni się w 1974 r. z Marzeną [de domo Górszczyk]. Następnie oboje wyjeżdżają do Wrocławia, aby ukończyć rozpoczęte wcześniej studia. Podczas nauki na uniwersytecie para spotyka się z ludźmi o podobnym światopoglądzie, dlatego też inicjuje powstanie wrocławskiego Studenckiego Komitetu Solidarności (wzorem klubów krakowskich i warszawskich).

publikacje

Wróć do listy

b.t. [Ja myślę, że to właściwie…]

Autorka opowiada o swej działalności opozycyjnej na przełomie lat 60-tych i 70-tych. Była związana ze środowiskiem Ruchu w Warszawie.

publikacje

Wróć do listy

Szare Szeregi

Halina Martin opisała historię Szarych Szeregów. Na początku września 1939 r. władze centralne Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP) przestały działać. 27 września odbyło się zebranie pod przewodnictwem Wandy Opęchowskiej. Pierwszym naczelnikiem konspiracyjnych harcerskich Szarych Szeregów został harcmistrz Florian Marciniak z Poznania. (Prawdopodobnie to on nadał konspiracyjnemu ZHP kryptonim „Szare Szeregi”). W organizacji tajnego harcerstwa pomagali mu harcmistrz Aleksander Kamiński, harcmistrz Lechosław Domański i Juliusz Dąbrowski. Nowe naczelnictwo ukonstytuowało się 16 stycznia 1949 r.

publikacje

Wróć do listy

Służba Zwycięstwu Polski

Halina Martin zajęła się tematem powstania Służby Zwycięstwu Polski. Pisała o spotkaniu czternastu oficerów na naradzie wojennej, która odbyła się 27 września 1939 r. w podziemiach PKO przy ul. Świętokrzyskiej w Warszawie, jeszcze przed podpisaniem kapitulacji stolicy. Podjęli oni wtedy decyzję o pozostaniu w kraju i utworzeniu konspiracyjnej organizacji: Służby Zwycięstwu Polski (później Związek Walki Zbrojnej, a następnie Armia Krajowa). Inspiratorem i dowódcą pierwszej zorganizowanej konspiracji był generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz. To on stworzył zręby Państwa Podziemnego.

publikacje

Wróć do listy

Wieczór poświęcony Generałowi Okulickiemu w dniu 25.04.1975

Janina Konopacka przygotowała tekst na wieczór poświęcony pamięci generała Leopolda Okulickiego, pseud. „Niedźwiadek”, którego była łączniczką. Opisała ostatnie tygodnie przed aresztowaniem generała od momentu wejścia Armii Czerwonej do Częstochowy, gdzie mieściła się wówczas Komenda Główna Armii Krajowej. W drugiej połowie stycznia 1945 r., kiedy Sowieci wkroczyli do Częstochowy, generał Okulicki przebywał w Krakowie na posiedzeniu Rady Jedności Narodowej. Wrócił bardzo szybko, z delegatem Rządu Janem Stanisławem Jankowskim.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie o gen. Okulickim

Jest to tekst wystąpienia Janiny Konopackiej, ps. „Janina” na wieczorze poświęconym gen. Okulickiemu. Konopacka była jego łączniczką w okresie od maja 1944 r. do czasu jego aresztowania przez NKWD w marcu 1945 r.

publikacje

Wróć do listy

Konopacka Janina. Życiorys (z uwzględnieniem działalności od 1939 r.)

Janina Pronaszko z d. Michalska urodziła się w 1914 r. w majątku Ostrówek, pow. Słonim. Ukończyła szkołę średnią 8-klasową oraz średnią ogrodniczą i kursy Czerwonego Krzyża. We wrześniu 1939 r., z karta mobilizacyjną PCK, poszukiwała oddziału w celu rozpoczęcia pracy. W nocy 4 lub 5 września dostała rozkaz opuszczenia Warszawy. Pod Łukowem ponownie wezwana do stolicy, dotarła do miasta dzień przed wkroczeniem Niemców.

publikacje

Wróć do listy

Notatka Haliny Martin o powstaniu warszawskim

Notatka Haliny Martin dotycząca wybuchu Powstania Warszawskiego oraz dowództwa AK. Autorka od lat zbiera materiały na temat Państwa Podziemnego i Armii Krajowej. W tym tekście autorka opisuje, co udało jej się dotychczas ustalić odnośnie rozgrywek politycznych wokół Powstania oraz roli gen. Okulickiego, a także Stanisława Tatara.

publikacje

Wróć do listy

Wiedeń. Halina Martinowa

Na prośbę Jana Nowaka-Jeziorańskiego Halina Martin sporządziła notatkę na temat działalności wiedeńskiej grupy Stragan oraz sprawy Peenemünde. Autorka nawiązała do wzmianki w piśmie alpinistów, które było wydawane w Polsce w latach sześćdziesiątych. Była tam mowa o taterniku Englishu, który miał kurierkę Macieszynę. Kobieta przywiozła ponoć do Wiednia wiadomość o Peenemünde, a ta wiadomość została dalej wysłana do Londynu.

Strony