Walentyna Najdus do Żanny Kormanowej, 1951–1972
Walentyna Najdus w kolekcji listów do Żanny Kormanowej opisywała swoje sprawy służbowe, naukowe, podejmowała również wątki prywatne. Najwcześniejsze listy z lat 1951–1952 dotyczyły pisanej przez Najdus pracy [prawdopodobnie chodzi tu o pracę doktorską pt. „Lenin w Polsce”]. Autorka informowała Żannę Kormanową o poszczególnych etapach pisania. Materiały zbierała głównie w krakowskich archiwach i Bibliotece Jagiellońskiej, ale również w Zakopanem. Dziękowała Kormanowej za przychylną opinię o jej pracy, omawiała z nią niektóre kwestie. Prosiła ją o zaopiekowanie się jej pracą na dalszym etapie. Wspomniała, że otrzymała uwagi od Krauzego i Daniszewskiego. Późniejsze listy dotyczą przeważnie opracowywanej przez zespół Kormanowej „Historii Polski”. Prace te trwały kilkanaście lat. Najdus zdawała relacje Kormanowej z ich postępu oraz problemów, jakie pojawiały się w ich trakcie. Omawiała niektóre kwestie merytoryczne, uwagi i poprawki, czasem oceniała wkład pracy poszczególnych osób. Podała nazwiska naukowców, którzy współpracowali z nią przy tym projekcie, m.in. Tych, Kalabiński, Pietrzak-Pawłowska, Murzynowska, Szerer, Altman. Ostatni list z 1972 r. poświęcony był sprawom bardziej technicznym, związanym z drukiem, jak skład, korekta językowa, kolory map, wybór zdjęć. Autorka pisała także o swoich badaniach, np. na kartce wysłanej z Wiednia opisała, że przeprowadza tam kwerendę w archiwach (Kriegsarchiv, Verwaltungsarchiv, Staatsarchiv). Wspomniała o seminarium magisterskim, które przygotowywała. Najdus pisała także o swoim zmęczeniu i kilkukrotnej rezygnacji z urlopu z powodu nawału pracy. Ze Lwowa wysłała kartkę 23 grudnia 1958 r., na której napisała, że spędziła dwa tygodnie w archiwach moskiewskich. Potem zatrzymała się przejazdem w Kijowie i uzgodniła szereg zagadnień galicyjskich w Instytucie Historii Akademii Nauk. Przebywała od rana do wieczora w archiwum lwowskim i bibliotece Akademii (dawniej Ossolineum). W listach autorka pisała również o swoich dzieciach, o wyjazdach wakacyjnych. Opisała np. urlop w Zakopanem, gdzie przebywała w Domu Matki i Dziecka (panował tam hałas i nie miała dobrych warunków do odpoczynku). W Zakopanem wakacje spędzały również inne osoby z Instytutu Kształcenia Kadr Naukowych: Kancewicz, Żychnowski, Żurawiecki.