publikacje

Wróć do listy

Relacja Fajgi Dimentman

Fajga Dimentman opisuje przesiedlenie do getta wileńskiego i różne reakcje mieszkańców miasta, jedni złorzeczyli Żydom, a drudzy im współczuli. Niektórzy z wysiedlanych żegnali się z sąsiadami i znajomymi. Podczas nocnej akcji litewskiej policji w getcie (1941 r.) brutalnie wypędzono wszystkich Żydów na ulice i plądrowano ich domy. Autorka wraz z mężem zdołała się ukryć. Mąż przekupił Niemca, wręczając mu zegarek, i nie zostali wydani Litwinom.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Chany Grynszpan

Chana Grynszpan próbowała w 1941 r. wyjechać w głąb Związku Radzieckiego. Pociąg zatrzymano, wielu Żydów nie miało paszportów, niektórzy usiłowali nielegalnie przekroczyć granicę i zostali zabici. 24 czerwca 1941 r. armia niemiecka znajdowała się blisko uchodźców i większość z nich postanowiła wrócić do rodzinnych miejscowości. Autorka wraz z innymi przez sześć dni szła z powrotem do Wilna. Opisała prześladowania ludności żydowskiej (grabieże mienia, łapanki i pogromy) przez Niemców i Litwinów. W Ponarach odbywały się masowe egzekucje. 6 sierpnia 1941 r.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z lat wojny 1939–1945

Maria Cierpińska opisuje losy swojej rodziny w latach 1939–1945, podczas okupacji radzieckiej i niemieckiej na Wileńszczyźnie. Omawia sytuację polityczno-społeczną w Wilnie, a także przypomina o polsko-litewskich konfliktach. Wspomnienia składają się z sześciu części i zostały ułożone chronologicznie. 

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Marii Kazimiery Gierszyńskiej

Autorka wspomina wydarzenia powstania styczniowego z perpektywy osobistej, opisując sytuację w rodzinnym dworku Kaukle na Litwie: opatrywanie rannych, przetapianie ołowianych przedmiotów na kule i przygotowywanie amunicji dla powstańców (w ich majątku powstała prywatna „odlewarnia”), pojawienie się oddziałów powstańczych, starania jej matki o uwolnienie brata autorki z więzienia w Wilnie. 

publikacje

Wróć do listy

Za drutami getta

Tekst jest opowiadaniem napisanym na podstawie opowiadania Lejby Szarakana (urodzonego w Łodzi w roku 1905).

Strony