publikacje

Wróć do listy

Relacja Tatiany Prużanówny z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja stanowi opis zajść z początku listopada 1931 r.; w tym czasie na Uniwersytecie Stefana Batorego miały miejsce zamieszki oraz demonstracje o charakterze antysemickim. Przyczyną zajść stało się żądanie, które „młodzież chrześcijańska" przedstawiła kierownikowi Zakładu Anatomii Opisowej, profesorowi Michałowi Reicherowi. Oczekiwała ona, iż podział preparatów prosektoryjnych przebiegał będzie zgodnie z podziałem według kryterium wyznania. Wynikało to z wyraźnego podziału wśród społeczności studenckiej na „studentów Żydów” oraz „studentów chrześcijan”.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Romany Narkiewicz-Jodko z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja obejmuje wydarzenia z początku listopada 1931 r.; kontekstem opisywanych zdarzeń jest sytuacja, która miała miejsce na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Wówczas, w czasie wyraźnego podziału, jaki zapanował wśród społeczności studenckiej, na uczelni doszło do zamieszek i zajść o charakterze antysemickim. „Studenci chrześcijanie” żądali od kadry zmiany zasad przydziału preparatów prosektoryjnych.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Jadwigi Żukowskiej z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja obejmuje wydarzenia z początku listopada 1931 r.; kontekstem są zajścia antysemickie, jakie miały miejsce na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie i zamieszki studenckie, które z terenu Uniwersytetu przeniosły się na ulice miast. Wypowiedź Jadwigi Żukowskiej ma na celu potwierdzenie relacji koleżanki ze studiów – Wandy Kuczyńskiej. 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Wandy Kuczyńskiej z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja obejmuje wydarzenia z początku listopada 1931 r.; opis dotyczy wspomnień świadkini zajść antysemickich, jakie miały miejsce na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W owym czasie, wśród społeczności studenckiej, istniał wyraźny podział na „studentów Żydów” oraz „studentów chrześcijan”. Podział ów przyczynił się do licznych zajść i zamieszek o charakterze antysemickim, które z terenu uczelni przeniosły się na ulicę miasta. 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Wiktorii Korsakówny z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja obejmuje wydarzenia z początku listopada 1931 r.; w tym czasie, na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, istniał wyraźny podział na „studentów Żydów” oraz „studentów chrześcijan”. Relacja dotyczy zdarzeń, jakie miały miejsce na terenie uczelni oraz poza nim.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Marii Rekuciowej z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja obejmuje wydarzenia z 9 i 10 listopada 1931 r. Dotyczy zajść antysemickich, jakie miały miejsce na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W owym czasie, wśród społeczności studenckiej, istniał wyrażny podział na „studentów chrześcijan” i „studentów Żydów”. Sytuacja doprowadziła do zamieszek i zajść antysemickich, a także do formowania sie demonstracji studenckich. 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Adeli Bay

Adela Bay przypomina o początkach niemieckiej okupacji Wilna. Oceniła, że w 1941 r. w mieście mieszkało ok. 80–100 tys. Żydów. Po zajęciu Wilna przez Niemców zmuszona była zamieszkać u obcych ludzi, którzy nie pozwalali jej korzystać z kuchni. Nie mogła wykonywać swojej pracy – przed wojną grała na pianinie w restauracji – ponieważ zabraniały tego nowe przepisy. Jej sytuacja finansowa bardzo się pogorszyła. Sporo miejsca poświęciła omówieniu antyżydowskich rozporządzeń (m.in. obowiązek noszenia łat, a później opasek, przesiedlenia).

publikacje

Wróć do listy

Relacja Marii Notik

Maria Notik opisuje wydarzenia po zajęciu Wilna przez Niemców w czerwcu 1941 r. Jej męża aresztowano i niedługo potem rozstrzelano prawdopodobnie w Ponarach. Rozpoczęły się prześladowania Żydów: łapanki, aresztowania, egzekucje. Autorka przebywała w getcie, wspomina o akcjach likwidacyjnych, podczas jednej z pierwszych straciła większość rodziny. Została bibliotekarką, aby uzyskać kartę pracy i uratować siebie oraz dzieci. Okazało się, że biblioteka działa nielegalnie i wydawane zaświadczenia nie chronią pracowników przed akcjami likwidacyjnymi. We wrześniu 1943 r. zlikwidowano getto.

publikacje

Wróć do listy

Przez ciernie do słońca. Wspomnienia Stanisławy Smoter

Dokument rozpoczyna się od wspomnień autorki z dzieciństwa, w których opisuje m.in. swój dom rodzinny w Brzeżanach, rodziców i przede wszystkim czas spędzany ze starszym o dwa lata bratem Marianem (zwanego Manusiem). Po śmierci ojca (zmarł na białaczkę) i kolejnych przeprowadzkach (Przemyśl, Kunice, Bielsk) autorka zamieszkała z bratem u dziadków w Krakowie i tam uczyła się w prywatnym seminarium. Wspomnienia ukazują beztroskie młodzieńcze lata w Krakowie, życie szkolne, towarzyskie i uczuciowe autorki. Smoter opisała nastroje wśród Polaków w 1918 r.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Sary Zofii Jaffe

Relacja dotyczy wydarzeń z lat 1941-1945.

Strony