publikacje

Wróć do listy

Dziennik 1842–1859

Dziennik niezachowany w całości, zapiski (z wyraźnymi lukami) pochodzą z lat 1842–1843, 1847–1852, 1858–1859. Dokument ten mimo to jest ważnym źródłem do badania sytuacji kobiet w środowiskach emigrantów polskich we Francji po upadku powstania listopadowego. Autorka szczegółowo pisze o emigranckiej egzystencji: problemach finansowych, spotkaniach towarzyskich (początkowo unika wieczorów tanecznych, choć wyznaje, że sprawiłyby jej przyjemność). W swoich zapiskach zamieszcza detale codzienności: ceny, listy zakupów, tryb wychowywania dzieci.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik z lat 1872–1902

Motto: „Quel doit être le but d’un journal? Conserver les bonne pensées que Dieu nous suggère”. Zgodnie z mottem umieszczonym na karcie tytułowej treść dziennika skoncentrowana jest na rozmyślaniach religijnych autorki (odniesienia do codzienności są minimalne). W każdej notatce powraca wyznanie wiary i potwierdzenie ufności Bogu. Jak odnotowuje autorka w 1878 r. (brak dokładnej daty dziennej), „Jestem katoliczką, kocham swoją religię i jestem pewna, że to jedyna dobra religia, prawdziwa, zesłana ludziom przez samego Boga” (k. 11r, tłum. Emilia Kolinko).

publikacje

Wróć do listy

Listy Celiny Mickiewiczowej do Heleny z Szymanowskich Malewskiej, 1832–1853

Zbiór prywatnych listów Celiny Mickiewiczowej do siostry, Heleny Malewskiej. Treści podejmowane w korespondencji mają charakter osobisty, dotyczą codziennych zajęć, relacji z mężem, Adamem, oczekiwania na dziecko oraz pojmowania obowiązków i roli matki. W marcu 1835 r. Celina była w ciąży z pierwszą córką, Marią (Adam miał nadzieję, że urodzi się dziewczynka). Cieszyła się, że będzie sama karmić nowo narodzone dziecko. Do listu z 18 września 1835 r. – napisanym po narodzinach Marii – załączyła pukiel włosów córeczki.

publikacje

Wróć do listy

Halina Martin do Jana Sikorskiego, 7.02.1978

Odpowiedź na list Jana Sikorskiego, który wybierał się do Londynu z wykładem w City University of London i pragnął spotkać się z Haliną. Autorka informuje Sikorskiego, że jego przyjazd wypadał w trakcie Wielkiego Tygodnia, a ona obiecała swojej wnuczce wyjazd do Paryża na okres Wielkiej Nocy. W dodatku jej starsza córka miała w tamtym czasie wyznaczony termin porodu, Martin planowała odwiedzić ją i pomóc jej w prowadzeniu domu. Halina pragnęła zaprosić Sikorskiego do swego domu na obiad, prosiła go o kontakt w celu doprecyzowania terminu jego przyjazdu do Londynu.

publikacje

Wróć do listy

Halina Martin do Tadeusza Kaltenbacha, 25.02.1975

List dotyczący opracowania dokumentów i publikacji. Autorka cieszyła się, że Kaltenbach pracował i publikował wyniki swoich badań. Ona zebrała wszystkie dokumenty swojego zmarłego męża do teczki i czekają na ich opracowanie. Brakowało jej na to czasu. Książka o Michale Grażyńskim nie mogła wówczas się ukazać, ponieważ jej autorzy przegrali sprawę w sądzie. Martinowa nie poddawała się, zapowiadała, że jeśli nie uda się zebrać funduszy na druk, postara się wydrukować zebrane materiały w „Zeszytach Historycznych” Instytutu Literackiego w Paryżu.

publikacje

Wróć do listy

Halina Martin do Zofii i Mieczysława Lurczyńskich, 1976–1988

Listy Haliny Martin do Zofii i Mieczysława Lurczyńskich. Znała ich od czasów II wojny światowej. Lurczyński przebywał w jej majątku Pawłowice, w którym ukrywał się przed gestapo. W czasie korespondencji Lurczyńscy mieszkali w Paryżu. W liście z listopada 1976 r. autorka pytała o zdrowie Mieczysława. Mężczyzna rok wcześniej doznał paraliżu lewej strony ciała i nadal wymagał opieki. Cieszyła się, że wrócił do malowania i pisania. Przeczytała jego artykuł i piękny, choć smutny wiersz opublikowany w „Wiadomościach”. Martinowa była świadoma, że Zofia cały czas i siły poświęcała mężowi.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Susanne Moch

Relacja bez daty, dotyczy wydarzeń z okresu od 1944 do 1945 roku.

Tekst otwierają informacje o zatrudnieniu Autorki przed aresztowaniem. Pracowała jako "Urzędniczka Tow. arch. dla francuskich robotników w Niemczech" (pisownia zgodna z oryginałem). Następnie informacje o aresztowaniu w czerwcu 1944 roku na ulicy Paryża. Z komisariatu została przewieziona do Drancy, gdzie spędziła dwa dni. Zapisała, że przebywało tam około 1200 ludzi – całe rodziny.

publikacje

Wróć do listy

Moje nauki perskie i tureckie

Rękopis rozpoczyna odręczna notatka Jadwigi Zamoyskiej na temat jej nauczyciela języka perskiego, orientalisty Wojciecha Feliksa Biberstein-Kazimirskiego (1808–1887), który przyjaźnił się z ojcem Jadwigi, Tytusem Działyńskim. We Francji został tłumaczem języka perskiego i arabskiego w ministerstwie spraw zagranicznych, a potem pracował w poselstwie francuskim w Persji. Wydał słownik arabsko-francuski (1840) oraz słownik arabsko-francuski żeglarsko-wojskowy (1860).

publikacje

Wróć do listy

Halina Martin do NN, 8.07.1983

List Haliny Martinowej w sprawach związanych z tematyką Armii Krajowej. Nazwisko adresata nie jest podane, z treści wynika, że on także zajmuje się tym zagadnieniem, wydając Kronikę Historyczną w Chicago. Autorka podziękowała za zaproszenie do Chicago, ale obecnie nie mogła z niego skorzystać, ponieważ zajmowała się ciężko chorą matką.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Ewy Siwoschinsky

Teczka zawiera dwa dokumenty, pierwszy został zatytułowany Protokół, a drugi Protokół oględzin. W Protokole Ewa Siwoschinsky podała imię i nazwisko, datę urodzenia, wyznanie: mojżeszowe, narodowość: rosyjską. Opisała swoje losy od 1933 r., kiedy opuściła Berlin (wraz z rodzicami i bratem) i przeniosła się do Paryża. Do 1942 byli tam bezpieczni. Ojciec musiał się przekwalifikować – z dentysty na metalowca. W lipcu 1942 r. aresztowano wszystkich Żydów pochodzący spoza Francji.

Strony