publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie Akimowej ze strajku 1905 r.

Akimowa relacjonuje przebieg strajku w XXI fabryce – opowiada o tych, którzy wzięli udział w demonstracjach ulicznych przeciwko aresztowaniom robotników i działaczy partyjnych i społecznych. Relacjonuje egzekucje, przeprowadzane przez oddziały kozaków. Konni zapędzali demonstrantów do rzeki, tratowali ich i topili. Akimowa wspomina również o kobietach wyłapywanych z tłumu, nad którymi później znęcano się publicznie. Wspomnienia dotyczą wydarzeń w mieście Iwanowo (do 1932 r, Iwanowo-Wozniesieńsk, obw. iwanowski, Rosja), mają zwięzły, sprawozdawczy charakter.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Lei Kurftag

Lea Kurftag opisała ewakuację obozu Ludwigsdorf I. Więźniarki dziesięć dni spędziły w wagonach. Autorka próbowała oszacować liczbę zmarłych i zabitych kobiet.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Fani Rabinowicz o obozie Stutthof

Fania Rabinowicz została wywieziona z ryskiego getta do obozu w Stutthof. Opisuje brutalne traktowanie więźniarek, ich wyczerpującą pracę oraz głód i choroby panujące w obozie, podając, że co dzień umierało ok. dziewięćdziesięciu kobiet.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Lili Hirschsprung

Relacja została podzielona na dwie części. W pierwszej Więzienie na Łąckiego – ukrycie Lili Hirschsprung opisała aresztowanie męża, który był torturowany i zginął w lwowskim więzieniu przy ul. Łąckiego. W drugiej części pt. Ukrycie autorka wspomina, że w październiku 1941 r. wyjechała do Brzeska. Mieszkała ze swoją siostrą do czasu likwidacji getta, potem ukrywała się (wraz z synem) na wsi. Pomagał jej Polak Józef Topolski. Lato spędzała w ziemiance, a okres zimowy w stodole.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Matyldy Löw

Matylda Löw opisuje funkcjonowanie żydowskiego szpitala w getcie krakowskim. Szpital był przebudowywany przed wybuchem wojny, a po utworzeniu getta mieścił się w dawnym budynku policji. Prace adaptacyjne trwały rok. W szpitalu odbywały się konsylia (z udziałem polskich lekarzy), była porodówka i sale operacyjne.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Luizy Grüner

Luiza Grüner przed wojną mieszkała w Berlinie. W czerwcu 1939 r. rodzina wyjechała do Jarosławia – autorka podróżowała z ojcem, później dołączyła do nich matka. W czasie okupacji niemieckiej autorka z matką uciekły do Krakowa, a ojciec do Lwowa. Przebywała w krakowskim getcie, uniknęła śmieci podczas akcji likwidacyjnych. Pracowała przy lepieniu kopert.

publikacje

Wróć do listy

Zofia Wisłocka do Józefy, Marii Wisłockich

Kolekcja listów pisanych przez Zofię Wisłocką z więzienia do matki (Józefy Wisłockiej) i siostry (Marii Wisłockiej). Listy w 1952 r. pisane były z więzienia na ul. Ratuszowej w Warszawie (tzw. „Toledo”), w 1953 r. – z więzienia na ul. Anielewicza w Warszawie (tzw. „Gęsiówka”), w 1954 r. – z więzienia w Brzegu.

publikacje

Wróć do listy

Życiorys Zofii Wisłockiej

Zofia Wisłocka urodziła się 25 września 1922 r. w Warszawie. Do końca 1929 r. przebywała we wsi Gościeńczyce k/Grójca. W latach 1930-1935 mieszkała z rodzicami w Milanówku. W 1935 r. zamieszkała w Zalesiu Górnym. W 1939 r. otrzymała tzw. „małą maturę” w Gimnazjum Popielewskiej i Roszkowskiej w Warszawie (ul. Klonowa 15). W 1941 r. zdała egzamin dojrzałości na tajnych kompletach. Naukę kontynuowała na tajnych kompletach SGGW, przerwała ją w 1942 r., by oddać się pracy w konspiracji. W 1945 r. wróciła na studia na SGGW uzyskując dyplom magisterski w 1949 r.

publikacje

Wróć do listy

List Ludwiki Haniderek do Janusza Przewłockiego

List do Janusza Przewłockiego w sprawie zesłania rodziny autorki na Syberię. Podaje ona nazwy miejscowości, w których przebywała z rodziną. Odsyła adresata do towarzysza ich losów, Stanisława Buszty. Podaje też inne dane członków jej rodziny wywiezionych na Syberię. Wszyscy z nich wrócili z zesłania, poza starszą siostrą Marią, ur. 1923 r. a zmarłą w 1941 r. na Syberii. Ojciec autorki zmarł w 1986 r., matka żyła w momencie pisania listu. Więcej szczegółów ma napisać jej siostra Janina. Na koniec autorka przyznaje, że ma problem z otrzymaniem uprawnień kombatanckich.

publikacje

Wróć do listy

Oczami dziecka

Ludwika Haniderek opowiada o losach swojej rodziny wywiezionej na Syberię w lutym 1940 r. W chwili aresztowania miała zaledwie pół roku, dlatego pierwsze lata zesłania zna raczej z opowiadań rodziców i siostry. Transport do Kraju Krasnojarskiego trwał miesiąc. Deportowana była cała rodzina, rodzice oraz trzy córki. Wszyscy z wyjątkiem Ludwiki musieli pracować, głównie przy wyrębie drzew. Ojciec pracował w tajdze przy budowie, rzadko bywał z rodziną. Matka dorabiała wieczorami szyciem, leczeniem (miała termometr i bańki), a także wróżeniem.

Strony