publikacje

Wróć do listy

Emilii Wróblewskiej […] noty pedagogiczne

Autorka zaczyna swoje notatki od informacji, że znajduje się daleko od rodziny, „wolna od zwykłych codziennych obowiązków” (k. 1r), może więc poświęcić czas na samorozwój i duchowe doskonalenie się. Ustala cele, które pragnie zrealizować. Są to: nauka francuskiego, nauka angielskiego, czytanie książek historycznych, zajmowanie się „wszystkiem, co tylko […] może być pożyteczne dla […] dzieci” (k. 1v). Przygotowuje plan dnia: o szóstej rano wyznacza sobie pobudkę, a resztę czasu poświęca głównie na medytację, modlitwę, czytanie i picie herbaty.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik Emilii z Beniowskich Wróblewskiej 1860–1870

Dziennik zaczyna się wpisem z okazji Nowego Roku (1860), w którym Wróblewska wspomina młodość jako czas pełen nadziei i marzeń. Teraz – jak pisze dwudziestodziewięcioletnia autorka – jedynym jej pragnieniem jest nadejście śmierci, lecz mimo to na kartach dziennika zachęca się do aktywności, zwłaszcza – co ujawnia się w dalszej części dziennika – w roli matki i żony, której podjęcie wydaje się autorce pewnym wyzwaniem. Kolejne wpisy noworoczne mają dwojaki charakter: jedne pełna są melancholii lub zniechęcenia i myśli o śmierci, w drugich autorka pisze o nadziei na lepsze życie.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik Emilii z Beniowskich Wróblewskiej 1856–1859

Autorka zaczyna dziennik od melancholijnej refleksji nad szybkością, z jaką przemija życie. W sposób mitologizujący opisuje okoliczności swojego narodzenia oraz konieczność opuszczenia domu przez jej ojca (z powodu politycznego zaangażowania związanego z powstaniem listopadowym). Opisuje swoje dziecięce zabawy, np. dawanie moralnych pouczeń lalkom. Pisze o osamotnieniu, którego doświadczała jej matka w związku z nieobecnością swego męża. Następnie wspomina swoją przeprowadzkę do „panny B.” (k. 3v), która uczyła ją języka francuskiego.

publikacje

Wróć do listy

Dzienniki Jadwigi Rapackiej (teczka X)

W ostatnim tomie dzienników przeważają rozważania religijne, temat pisarstwa oraz opisy problemów zdrowotnych autorki. Cierpi na kłopoty z kolanem, ze skórą i kręgosłupem. Lekarze zalecają jej ćwiczenia i masaże. W listopadzie 1971 r. łamie rękę, która potem, mimo wyleczenia, często jej dokucza. Dowiaduje się, że choruje na artrozę (chorobę zwyrodnieniową stawów). Lekarz orzeka, że nie da się już nic na to poradzić i że wcześniejsze leczenie było nieskuteczne.

publikacje

Wróć do listy

Dzienniki Jadwigi Rapackiej (teczka IX)

Kolejny tom dzienników Rapackiej zaczyna się od wydarzeń z maja 1968 r., gdy wybuchły strajki studenckie i robotnicze w Paryżu. Zatrzymują one autorkę w domu, ponieważ nie ma możliwości dotarcia do biura. Manifestacje zaburzają normalne funkcjonowanie w mieście.

publikacje

Wróć do listy

Dzienniki Jadwigi Rapackiej (teczka V)

W kolejnych dziennikach nadal bardzo dużo miejsca autorka poświęca rozważaniom nad czytanymi książkami. Sporządza notatki na temat kultury i literatury średniowiecza, literatury włoskiej, skandynawskiej, filozofii. Czyta dzieła literackie, m.in. Hamleta, Króla Leara Szekspira, Lata nauki Wilhelma Meistra Goethego, Iliadę Homera, De profundis Oskara Wilde’a, Beniowskiego Słowackiego. Często analizuje charaktery postaci występujących w utworach. Studiuje też żywoty słynnych kompozytorów, a także dzieła filozofki Simone Weil.

publikacje

Wróć do listy

Dzienniki Jadwigi Rapackiej (teczka IV)

Rapacka nieco więcej czasu spędza na spotkaniach towarzyskich. W 1956 r. odświeża dawne znajomości – odwiedza Henriego Ponsota, byłego ambasadora francuskiego w Turcji, którego poznała podczas swojej pracy w konsulacie w Opolu w latach 20. Początkowo jest rozczarowana spotkaniem, inaczej zapamiętał on czasy spędzone w Opolu niż Rapacka: „Przypominam to, tamto – nic nie pamięta. No, rozumiem, że on nie może do tych wspomnień tak jak ja podchodzić (…).

publikacje

Wróć do listy

Dzienniki Jadwigi Rapackiej (teczka III)

Życie Jadwigi Rapackiej ulega stabilizacji. Pracuje nadal jako stenotypistka, zajęcie to jest jednak dość jednostajne. Ma poczucie odizolowania od ludzi. Samotnie spędza święta, tłumacząc sobie, że sama wybrała takie życie i musi ponosić tego konsekwencje. Żyje przeszłością, którą ciągle wspomina. Czuje, że jej młodość już przeminęła, ale pozostała bardzo ważna pamięć o niej: „Nie, nie żałuję, że już nie jestem młoda. Miałam swój czas. Żałuję tylko, że nie mogę pisać, że nie mogę przeżywać własnej przeszłości na różne sposoby, na innych planach” (zesz. 7, s. 21–22).

publikacje

Wróć do listy

Tunezja / Staszek / 1979

Relacja z kolejnej podróży Szumańskiej do Tunezji, tym razem z przyjacielem Staszkiem. Na początku oboje zatrzymują się w miejscowości Tabarka, którą autorka określa jako „śliczne miasteczko z fortem (k. 6). Następnie jadą do Bizerty, zwiedzają medinę i meczet. Odwiedzają Institut des Belles Lettres Arabes, diarystka spotyka się ze znajomymi, m.in. z siostrą Teresą. Spotykają się też z pracującą w Tunezji polską lekarką, dr Ewą Rękawek. Kolejnym przystankiem jest Tatouine, gdzie zostają zaproszeni do kalifa, u którego jedzą obiad i prawdopodobnie też nocują.

publikacje

Wróć do listy

Tunezja / ZLP/ 1976 (październik)

Ewa Szumańska opisuje swój kolejny wyjazd do Tunezji. Na pierwszych kartach dziennika pojawiają się ogólne notatki na temat tego kraju: geografia, sztuka, historia, odkrycia archeologiczne, kultura i społeczeństwo. W dalszej części znajduje się relacja z wyprawy, notatki te są bardzo chaotyczne, sporządzane na szybko. Autorka na początku swojej podróży zatrzymuje się u znajomych, poznanych podczas wcześniejszej wizyty. Zwiedza Kairuan, następnie udaje się w dalszą wyprawę wzdłuż gór Ouled Hafez. Dociera do miasta Douz, a potem do Ghomrassen i Jerby.

Strony