Wanda Tomaszewska wspomina pierwsze miesiące II wojny światowej. W 1939 r. miała dziesięć lat i mieszkała z rodzicami i starszą siostrą w miejscowości Wielka Brzostowica Wielka k. Grodna. Ojciec był policjantem i był ogólnie szanowany i lubiany w lokalnej społeczności. Kilka dni przed wybuchem wojny ojciec, przeczuwając, co go czeka, razem z kilkoma kolegami starali się przedostać przez Litwę na Zachód, ale przejścia już nie było, więc wrócili. W międzyczasie władzę w miasteczku objęli miejscowi komuniści. Ojciec postanowił wywieźć całą rodzinę do Łodzi.

Autorka opisuje losy Polaków na Kresach Wschodnich. Pochodzi z powiatu złoczowskiego, woj. Tarnopol. W 1939 r. miała 14 lat. Wspomina o trzech okupacjach: sowieckiej, niemieckiej i ponownie sowieckiej, a także o mordach ukraińskich.

W tekście jest mało konkretów, jest pisany językiem raczej emocjonalnym, uderzając w patriotyczno-martyrologiczne nuty. Znajdują się w nim krótkie cytaty różnych pieśni: radzieckich, niemieckich, ukraińskich i polskich. Autorka umieściła tu także dłuższy cytat z piosenki, którą ułożyły polskie dzieci o banderowcach.

Autorka opisuje rzeź, jaka się odbyła na wołyńskiej wsi, w powiecie Luboml, w dniu 30 sierpnia 1943 r. Jak pisze, miała wtedy siedem lat. Mieszkała z rodzicami i rodzeństwem w kolonii Czmykos. Większość mieszkańców wsi stanowili Ukraińcy. Według wspomnienia autorki 30 sierpnia 1943 r. po południu bawiła się ona z dwunastoletnią koleżanką Janiną Kotas w sadzie. Wtedy właśnie do ich domu przyszli ukraińscy nacjonaliści. Jeden z nich, pochodzący z Czmykosu, zapytał, czy rodzice są w domu, a potem ogłuszył dziewczynkę, uderzając łopatą w głowę.

W dokumencie autorka opisuje losy swojej rodziny deportowanej w głąb ZSRR w 1940 r. Jak wspomina, jej ojciec w latach 1913–1918 służył w armii carskiej, stacjonując w Baku. Po powrocie zgłosił się ochotniczo do armii polskiej i brał udział w wojnie polsko–bolszewickiej w 1920 r.  Następnie został przyjęty do służby w policji, która skierowała go w 1922 r. do województwa tarnopolskiego. Był starszym posterunkowym (kolejno w: Czortkowie i Górnej Wygnance, Białej, Białobożnicy, Kolędzianach). Z ostatniego posterunku w dniu 17 września 1939 r.

Autorka w swojej relacji opowiada o zabójstwie dokonanym na jej najbliższych przez członków Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów. Jako ośmiolatka (29 sierpnia 1943) była świadkiem tego, jak „banderowcy” zabili całą jej rodzinę (rodziców, dziadków, rodzeństwo oraz sąsiada). Po tym wydarzeniu została sama. Zgodnie z jej relacją  sąsiad, który ocalał, zabrał ich konie i uciekł, radząc jej, żeby się udała do sołtysa, Ukraińca. Za jego decyzją darowano jej życie, ale musiała bardzo ciężko pracować na swoje utrzymanie i pożywienie.

Leokadia Warszawska opisuje w formie rymowanej losy Polaków na Wołyniu. Jest tam mowa o brutalnych mordach dokonywanych przez ukraińskich nacjonalistów na Polakach. Są podane drastyczne szczegóły: palenie całych wiosek, wrzucanie ludzi żywcem do ognia, rozbijanie małych dzieci o ścianę, odżynanie głów piłą, odcinanie piersi kobietom. Polacy żyli w ciągłym strachu, musieli się ukrywać w lasach, w zbożu. Autorka pisze, że Ukraińcy po dokonaniu rzezi ucztowali.

Wspomnienia z czasów okupacji. Inaczej niż w przypadku opowieści o dzieciństwie, Podczarska relacjonuje tutaj osobiste przeżycia w pierwszej osobie. Wspomnienia są niezwykłym świadectwem wojennych przeżyć nastoletniej dziewczyny, skazanej na samodzielność i samotność, która próbuje przede wszystkim przetrwać i odnaleźć rodzinę. Dokument jest także bardzo interesującym źródłem ukazującym realia polskiej wsi podczas okupacji. Tuż przed wybuchem II wojny światowej 16-letnia autorka została odesłana przez matkę do pracy na wieś.

Wspomnienia obejmują okres dzieciństwa oraz czas dorastania autorki, przypadający na lata przed II wojną światową. Podczarska, opisując osobiste przeżycia, zastosowała narrację trzecioosobową, dystansując się w ten sposób od własnych doświadczeń. W pierwszej części wspomnień występuje pod imieniem Wandzia i wraca pamięcią do lat wczesnoszkolnych, spędzonych w sierocińcu prowadzonym przez siostry zakonne na wsi w okolicach Łodzi. Trafiła do zakładu najpewniej z powodu biedy, wiadomo bowiem, że matka autorki jeszcze wtedy żyła.

Melania Jakubowicz opisuje lata okupacji niemieckiej i wprowadzanie władzy ludowej w Poznaniu. Urodziła się w 1925 r. w Poznaniu, w rodzinie bogatego kupca. Miała czterech braci. W 1942 r. Niemcy wyrzucili ich z mieszkania na Wilhelm Gustloffstrasse (obecnie 3 Maja) i dali im jeden pokój z kuchnią na Guttenbergstrasse (obecnie Marcelego Mottego). Wtedy już najstarszego brata, Mieczysława, nie było z nimi. Przedostał się do Warszawy, działał w podziemnej organizacji. Nigdy nie mówił o tej organizacji, by nie narażać rodziny. Był od Melanii starszy o dwa lata.

Tekst opisuje losy dalszej rodziny autorki, mieszkającej na Wołyniu, w czasie II wojny światowej. Jej ojciec pochodził z Zamojszczyzny i przyjął posadę gajowego w Koniuchach. Matka pochodziła z polskiej wsi Zagaje, pow. Horochów, gdzie Ukraińcy wymordowali w dniu 12.07.1943 r. ok. 350 osób (tylko 25 się uratowało). Zginął wówczas dziadek autorki, Andrzej Szubert i jego syn Jan z rodziną. Rodzice Czesławy zostali wywiezieni w 1940 r. na Sybir i już się nie spotkali. Jej mąż Stanisław Kwiatkowski, syn Juliana (zam. na kolonii Horochówka, parafia Stary Zachorów, pow.