publikacje

Wróć do listy

Relacja M. Koniecznej z pracy przymusowej w Niemczech

Relacja z okresu niewolniczej pracy podczas II wojny światowej obejmuje okres od 31 maja 1940 r. do końca wojny. Autorka przede wszystkim dała świadectwo swojej tęsknoty za rodziną i smutku spowodowanego przymusową rozłąką. W narracji dominują emocje i trauma nastoletniej dziewczyny oderwanej od rodziców, pojawia się również wątek silnej identyfikacji narodowej Polaków.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Marii Koniecznej z pracy przymusowej w niemieckim majątku

Autorka podczas 11 listopada 1941 r. wraz z rodziną została wywieziona do Niemiec. Konieczna opisała okoliczności wywózki i drogę do Malchina w Meklemburgii, gdzie wraz z rodziną została przydzielona do przymusowej pracy w dużym majątku. Autorka powstrzymała się od osobistych refleksji, ogólnie charakteryzując realia życia na wygnaniu, w tym m.in. ciężką fizyczną pracę przeważnie przez siedem dni w tygodniu. Jedyną radością Koniecznej w tamtych dniach były listy od koleżanek z Polski, na które zawsze czekała z ogromną niecierpliwością.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Marii Nawrockiej z pracy przymusowej na wsi w Niemczech

Relacja Marii Nawrockiej z pobytu w Niemczech i przymusowej pracy podczas II wojny światowej. Autorka wspomina dzień, w którym została zabrana z domu – 5 października (nie wiadomo jednak, którego roku), emocje, jakie temu towarzyszyły, oraz samą podróż do Niemiec. W dalszej części opisuje ciężkie warunki pracy w fabryce (pracowała m.in. w fabryce mebli w Schwerin), stosunki z niemieckimi pracownikami oraz koniec wojny.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Wandy Oczkowicz z pobytu w Niemczech w okresie II wojny światowej

Wanda Oczkowicz w krótkiej relacji opisuje kilkuletni okres w Niemczech w czasie II wojny światowej. Została wywieziona w 1941 r., trafiła do fabryki konserw w Lubece. Niewolnicza praca w fabryce została opisana lakonicznie – głównie poprzez pryzmat relacji z siostrą, z którą autorka dzieliła codzienne trudy.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Bronisławy Piekiełkowej z pracy przymusowej w Niemczech

Relacja młodej dziewczyny z pracy przymusowej w Niemczech podczas II wojny światowej. Autorka wspomina kolejnych „pracodawców” i opisuje krótko swoje obowiązki. Najwięcej miejsca poświęca wyczerpującej fizycznie pracy w cegielni, gdzie pracowała najdłużej – dwa lata. Dokument został spisany gwarą i obfituje w błędy językowe (np. „nie ras zapuł durmu nie ras rubiłam”), co może utrudniać zrozumienie relacji.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Jadwigi Piwockiej z pracy przymusowej w Niemczech

Relacja Jadwigi Piwockiej została spisana w Lubece po zakończeniu wojny. Młoda autorka opisała bolesne rozstanie z najbliższymi oraz podróż i przybycie do Niemiec oraz procedurę przyjmowania przymusowych robotników i przydzielania ich do pracy. Piwocka opisała także warunki, w jakich mieszkała, swoją tęsknotę za rodzicami i swoje codzienne modlitwy o rychłe spotkanie z nimi.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Apolonii Sobiech z pracy przymusowej w Niemczech

Relacja Apolonii Sobiech obejmuje okres jej niewolniczej pracy podczas II wojny światowej. Przekaz obfituje w emocjonalne, emfatyczne zwroty i metafory („[…] jak jastrząb napada na gniazdka małych ptasząt i wyrywa jedno i leci w świat, tak mię porwano od rodziny i wywieziono w daleki świat”).

publikacje

Wróć do listy

Relacja Eleonory Sobieskiej z pracy przymusowej w niemieckim majątku

Relacja Eleonory Sobieskiej dotyczy ponaddwuletniego okresu pracy przymusowej w Niemczech w czasie II wojny światowej. Autorka odtwarza chronologicznie poszczególne rozdziały z tego okresu, opisując m.in.: dzień wywózki, pierwszy miesiąc rozłąki, warunki życia i pracy na rzecz bogatego właściciela majątku (w oborze przy krowach), a pod koniec wojny ucieczkę statkiem do Danii w czasie zbliżania się frontu.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Emilii Sobolewskiej z pracy przymusowej w Niemczech

Dokument dotyczy czterech lat pracy przymusowej w Niemczech w czasie II wojny światowej, kiedy autorka opiekowała się dziećmi niemieckich gospodarzy. We wspomnieniach z tego okresu, spisanych w formie wypracowania Mój pobyt w Niemczech, Sobolewska koncentruje się przede wszystkim na rozpaczy i bólu spowodowanym przymusowym rozstaniem z rodziną. Wielka tęsknota i dojmująca potrzeba wieści od bliskich to emocje wybrzmiewające w tej relacji. Autorka opisuje m.in. sposób, w jaki odbywało się przydzielanie Polaków niemieckim gospodarzom.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Janiny Szwalbe z pracy przymusowej w Niemczech

Dokument jest relacją Janiny Szwalbe z lat jej niewolniczej pracy podczas II wojny światowej. Autorka opisała swoje przeżycia od momentu deportacji do Niemiec pod koniec 1942 r. do wyzwolenia w 1945 r. Opisała m.in. warunki i charakter niewolniczej pracy w fabryce konserw w Lubece oraz realia życia na obczyźnie. Szwalbe wspomniała również swoją ucieczkę do Łodzi i jej konsekwencje – ponowne aresztowanie, pobyt w więzieniu, karnym obozie i ponowną eksploatację w charakterze przymusowej robotnicy.

Strony