publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 29.10.1833

Klementyna Hoffmanowa wyraża radość z powodu dołączenia Józefy Lach Szyrmy wraz córkami, Bożeną i Czesławą, do męża, Krystyna Lach Szyrmy, przebywającego na emigracji w Londynie. Hoffmanowa prosi, żeby Szyrmowie poinformowali ją, w jaki sposób zamierzają urządzić sobie wspólne życie. Pisze, że jest pełna podziwu dla adresatki, która sama z dziećmi przebyła tak daleką drogę. Prosi o list z opisem szczegółów tej podróży oraz o informacje o rodzinie. Wyraża nadzieję, że kiedyś uda im się żyć wspólnie.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Krystyna Lach Szyrmy, 15.10.1833

Klementyna Hoffmanowa zawiadamia, że właśnie odpisała na odebrany dawniej list Krystyna Szyrmy, ale otrzymała teraz kolejny, więc odpisze na oba jednocześnie. Przekazuje adresatowi informację z listu od swojej ciotki, Justyny Weigel, z 2 października: Józefa Lach Szyrma dostała już paszport i może wyruszać w podróż. Hoffmanowa pociesza adresata, że ten niepotrzebnie rozpacza, ponieważ wkrótce zobaczy się z żoną i córkami, Bożeną i Czesławą. Dodaje jednak, że nie śmie go za tę rozpacz strofować, ponieważ jej samej towarzyszy mąż, Karol Hoffman, dzięki czemu łatwiej jej znieść emigrację.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Krystyna Lach Szyrmy, 17.08.1833

Klementyna Hoffanowa donosi o informacji, którą otrzymała z Wrocławia: żona adresata, Józefa Lach Szyrma, wraz córkami, Bożeną i Czesławą, przebywają tam i cieszą się dobrym zdrowiem. Autorka pisze również o zdrowiu, chorobach, śmierci, zatrudnieniu oraz planach emigracyjnych dotyczących jej własnej rodziny.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Krystyna Lacha Szyrmy, 03.04.1833

List jest odpowiedzią na dwa listy Krystyna Szyrmy. Hoffmanowa wyraża ubolewanie, że adresat tęskni za chwilą ponownego spotkania z żoną i córkami. Pisze, że gdyby nie była z mężem, ciężko byłoby jej znieść oddalenie od kraju, rodziny, przyjaciół i „udźwignąć ciężar tylu publicznych i osobistych dolegliwości”. Prosi go, odwołując się do jego wartości, żeby uzbroił się w cierpliwość, potrzebną wszystkim w trudnych czasach i nie dopuszczał do siebie czarnych myśli, które zatrwożyły także przyjaciół. Pisze, żeby nie tracił nadziei na odrodzenie Polski.

publikacje

Wróć do listy

Karol Hoffman, Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Krystyna Lach Szyrmy, Józefy Lach Szyrmy, 21.08.1832

Opisywany list pochodzi przede wszystkim od Karola Hoffmana, zawiera jednak dopisek jego żony Klementyny Hoffmanowej. W dużej mierze ma charakter informacyjny. Hoffman pisze, że po kilkutygodniowej podróży przyjechali wraz z żoną do Paryża, gdzie wynajęli na miesiąc mieszkanie. Zauważa, że mogą żyć w Paryżu równie tanio jak w Dreźnie. Nadmienia, że nie kontaktował się z odbiorcami od czasu pobytu w Lipsku, ale chciałby wznowić stosunki. Wyraża nadzieję, że opisywany list zapoczątkuje dalszą korespondencję i że spodziewa się dłuższej odpowiedzi.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Wandy van Ingen Tomaszewskiej Połonieckiej z domu

Pisanie pamiętnika rozpoczyna Wanda Tomaszewska podczas pobytu w Indonezji w 1952 r. Dużo uwagi poświęca życiu towarzyskiemu, które prowadzi razem z mężem. Chętnie kreśli charakterystyki osób, podaje szczegóły ich postępowaniu i sytuacji życiowej. Czasem notuje drobne zdarzenia z życia codziennego obojga małżonków: przebieg dnia, stan zdrowia, otrzymana i wysłana korespondencja, problemy rodzinne męża z córkami z pierwszego małżeństwa (dotyczące przede wszystkim kwestii finansowych – zdaniem autorki rodzina męża domaga się od niego zbyt wysokich świadczeń).

publikacje

Wróć do listy

Po tem ciężkim upadku

W liście autorka przyznaje się do „ciężkiego upadku dzisiejszego" i deklaruje, że wzięła się do pracy nad sobą, aby wyrugować zadawnione przyczyny swojego niestosownego zachowania wobec Mistrza [Andrzeja Towiańskiego] lub Koła Sprawy Bożej (nie dowiadujemy się na czym to uchybienie polegało). Prosi adresatkę o wsparcie w tej pracy. Wyznaje, że czuje się niegodna uczestniczenia w dalszych spotkaniach, a nawet wysłuchania przez siostrę Karolinę, dopóki nie zadośćuczyni swojemu zachowaniu. Prosi jednak ją i siostrę Annę o wyznaczenie spotkania w celu rozmowy.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Antoniny Górskiej (zeszyt 10)

Antonina Górska opisuje Szwajcarię jako kraj demokratyczny, gdzie ludzie są uczciwi i żyją w zgodzie pomimo dzielących ich różnic. Uważa, że gdyby miała jeszcze raz się urodzić, to właśnie tam. Spędziła w Szwajcarii cztery lata. Lozannę opisuje jako miejsce „bardzo aktywnej polityki polskiej”, działało tam wiele polskich organizacji. Wspomina dyskusje z członkami Agencji Lozańskiej, którzy byli przekonani, że Polska nie może być samodzielnym krajem i powinna istnieć pod zwierzchnictwem Rosji. Jej przeciwstawne poglądy nazywali „rozczulającymi”. W Vevey poznała Henryka Sienkiewicza.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Heleny Rozenbaum

Helena Rozenbaum opisuje prześladowania i przesiedlenia Żydów po wkroczeniu Niemców do Ostrowca Świętokrzyskiego. Po likwidacji getta w 1942 r. większość Żydów wywieziono do Treblinki, a pozostałych wysłano do obozów pracy w Ostrowcu i Starachowicach. Autorka po wojnie zamieszkała we Włoszech. Podczas pobytu w Łodzi w styczniu 1947 r. zgłosiła się do Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik i notatnik Antoniny Machczyńskiej z lat 1860–1864

Przygotowywana w 1860 r. przez Antoninę Machczyńską praca poświęcona polskiej historii spotkała się – jak odnotowuje diarystka – z pewnym powątpiewaniem Adama Jerzego Czartoryskiego, który stwierdził: „Nie wiem… nie widziałem jeszcze nigdy historii pisanej przez kobietę… Praca niesłychana, ale próbuj” (k. 4r).  Dziennik ten był dla diarystki formą motywowania się do pracy, do samodoskonalenia, do rozwijania się w zawodzie nauczycielki.

Strony