publikacje

Wróć do listy

[Moja najdroższa, biedny Władyś jeszcze…]

Anna Potocka martwi się, że jej siostrzeniec, syn Jadwigi Zamoyskiej, Władysław Zamoyski, jest poddawany namowom na wyjazd z kraju. Władysław broni się przed tą podróżą, a Potocka go w tym wspiera. Nie wierzy, że adresatka sprowadziłaby go do Francji (gdzie wówczas mieszkała), nie zbadawszy uprzednio wszystkich okoliczności. Pisze, że Władysław na pewno powie matce, że ona i jej mąż, Stanisław Potocki, nigdy nie powstrzymywali go od wyjazdu, choć mieli na to ogromną chęć. Potocka pisze, że Władysław jest dla niej jak brat albo syn.

publikacje

Wróć do listy

Karol Hoffman do Krystyna Lach Szyrmy, 04.10.1832

List od Karola Hoffmana, z dopiskiem od jego żony, Klementyny Hoffmanowej, pisany w odpowiedzi na dwie wiadomości od Krystyna Lach Szyrmy. Zawiera praktyczne informacje na temat czcionek drukarskich. Problem stanowiły polskie litery „ą”, „ę”, „ś”, których brakowało w angielskich czcionkach. Hoffman poleca zakupienie całego zestawu czcionek – polskich i innych. Wylicza, jaki będzie koszt całości i jak długo potrwa wykonanie zamówienia.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 06.07.1835

Klementyna Hoffmanowa zaczyna, że przed odpisaniem na list Szyrmowej zawsze czeka na wiadomości z kraju: tym razem ma tylko kilka słów od cioci Weiglowej (Justyna Weigel, siostra matki Hoffmanowej, Marianny Tańskiej), której doniesienia o najważniejszych wydarzeniach w rodzinie streszcza w liście, i obszerny list od siostry, który przesyła adresatom do przeczytania z prośbą o zwrot.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 09.1835

List rozpoczyna się wyrazem radości autorki z powodu poprawienia się stanu zdrowia Szyrmowej, co jest skutkiem stosowania wód, w czym pomogła jej lady Beaumont (żona Thomasa Wenthworta Beaumonta, polonofila, prezesa Literary Association of the Friends of Poland). Myśleli z mężem o tym, żeby sprowadzić Szyrmową na zimę do Paryża, gdyby się okazało, że to klimat jest przyczyną choroby. Zastanawia się też, czy nie jest czasem skutkiem poronienia. Czeka na dalsze wiadomości o zdrowiu adresatki. Hoffmanowie przebywają na wsi, chociaż we wrześniu była brzydka pogoda.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Bożeny Klementyny Szyrmówny, 1840

List do córki Józefy i Krystyna Szyrmów (tytułowany do Bożeny, ale autorka pisze w liczbie mnogiej, więc prawdopodobnie do obu ich córek). Hoffmanowa pisze w nim, że przykro jej, że zamiast być u nich wysyła tylko wiadomość, ale ma do załatwienia wiele spraw, poza tym jest straszne błoto i „czas niepewny”.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 24.07.1836

Klementyna Hoffmanowa pyta o stan zdrowia Józefy Lach Szyrmy. Jest zmartwiona jej złym samopoczuciem i zrezygnowaniem; pociesza ją. Prosi, żeby napisała, kiedy spodziewa się porodu i czy zamierza sama karmić dziecko. Cieszy się, że ich wspólna znajoma, Filipowiczowa, jest w Londynie i zaopiekuje się Szyrmą po porodzie, choć przyznaje, że wolałaby móc zaopiekować się nią sama. Pyta, czy podczas ciąży dokuczają Szyrmie jej dotychczasowe dolegliwości.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 13.02.1836

List Klementyny Hoffmanowej rozpoczyna się od wytłumaczenia długiego milczenia jego autorki. Nie pisała z powodu kłopotów związanych z bankructwem banku Ludwika Jelskiego, przez które wielu emigrantów znalazło się w trudnej sytuacji materialnej. Nie chciała jednak niepokoić tą sprawą Szyrmów. W chwili pisania listów problemy finansowe Hoffmanów zmierzały ku rozwiązaniu, ale stracili oni stały dochód i poczucie bezpieczeństwa. Prawie cała paryska emigracja – pisze Hoffanowa – była „skwaszona przygodą Jelskiego”. Hoffmanowa dodaje, że nie ma obecnie ochoty na zabawę i rozrywki.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 05.12.1835

List rozpoczyna się od miłych słów skierowanych do adresatki i podziękowań za podarunek i list. Hoffmanowa podaje Szyrmowej swój adres i prosi, żeby zawsze wpisywała go na liście. Ten, który ostatnio od niej dostała, został zatrzymany na tydzień na poczcie przez to, że ich pośrednik – Sienkiewicz (prawdopodobnie Karol Sienkiewicz, pisarz i wydawca) – dostarczył go poczcie bez adresu.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 07.11.1835

Hoffmanowa rozpoczyna list podziękowaniami za życzenia dla męża. Prosi adresatkę o dokładne opisanie jej dolegliwości, wtedy poradziłaby się doktora Louisa, który z powodzeniem leczy „piersiowe słabości” – wyleczył księcia, Komarową i Dembińską i kilka innych znanych im osób. Prosi Szyrmową, żeby jej posłuchała, ponieważ ma  doświadczenie, że można pozbyć się choroby, wcześnie reagując na jej objawy.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 28.10.1835

Klementyna Hoffmanowa martwi się niezaleczonym katarem i kaszlem Józefy Lach Szyrmy. Daje jej kilka porad zdrowotnych. Prosi ją, żeby o siebie dbała, była spokojna i nie dopuszczała do siebie smutnych myśli. Prosi również o szersze opisy życia adresatki. Zaznacza, że bardzo za nią tęskni, ponieważ – jak wyznaje – brakuje jej prawdziwej przyjaciółki w Paryżu. Sądzi, że również Szyrmie brakuje takowej w Londynie, zwłaszcza podczas choroby. Dodaje, że – jej zdaniem – mężowie, choćby najlepsi, nie zrozumieją wszystkich ich potrzeb.

Strony