Relacja Michaliny Janiszewskiej ma formę dialogu. Z rozmowy autorki ze Stefanią Beylin dowiadujemy się, że syn Janiszewskiej zginął we wrześniu 1939 r., mieszkała sama w Żółwinie (k. Podkowy Leśnej) i zdecydowała się zaopiekować trzymiesięcznym niemowlęciem żydowskim, które trafiło do niej za pośrednictwem znajomej. Dziewczynka urodziła się w 1942 r., została ochrzczona i otrzymała imiona Michalina Krystyna. Rodzice dziecka ukrywali się po tzw. aryjskiej stronie, zginęli podczas wojny. Janiszewska w 1945 r.

Tekst poświęcony sylwetkom znajomych Żydów, którzy zamieszkiwali Szczurowice (ob. Ukraina, obw. lwowski) w okresie międzywojennym. Pojawiają się zarówno dorośli, np. rodzina Wolfów, właścicieli sklepu, jak i dzieci. Autorka wspomina koegzystencję Polaków i Żydów, ale także pisze o stereotypach.

Autorka poświęciła tekst swoim wspomnieniom z okresu dzieciństwa, spędzonego we wsi Kuścin (nieopodal Grodna). Tekst obejmuje lata 1921-1939, kończy się wraz z rozpoczęciem działań wojennych we wrześniu 1939 roku.

Dużo informacji o relacjach i stosunkach rodzinnych, opis wsi i życia na niej.

Walery, bohater opowiadania, czuje się nieszczęśliwy i wyobcowany w wielkim mieście. Czesto powraca we wspomnieniach do dzieciństwa spędzonego na wsi. Podróż pociągiem staje się dla niego okazją do podsumowania swojego dotychczasowego życia. Jest dumny z ukończenia studiów filozoficznych i otrzymania posady na Górnym Śląsku,dokąd właśnie jedzie. Widok z okien wagonu rozczarowuje Walerego. Zamiast wytwornych, nowoczesnych gmachów widzi szare, brudne fabryczne kominy. Niechęć do okolicy wzbudza także śląska gwara, niezrozumiała dla młodego człowieka, przybyłego z odległego miasta.

Truda, bohaterka opowiadania, przygotowuje się do ochchodów Świąt Wielkanocnych, które ma zamiar spędzić u swojej ciotki. Żałuję, że tegoroczna Wielkanoc będzie inna od poprzednich z powodu śmierci jej matki. Uskarża się, że nie ma zbyt wielu przyjaciół w szkole z powodu posępnego nastroju, jaki towrzyszy jej od dłuższego czasu. W drodze ze szkoły spotyka ojca, który rozwiewa jej plany wyjazdu na święta do rodziny. Dowiaduje się, że ciotka jest chora na odrę. Podczas drzemki ojca wymyka się na dwór, gdzie bawi się jej kolega Gustek.

W pierwszej części zachowanego fragmentu Wspomnień (dotyczącej lat 1867–1881) autorka wraca pamięcią do dzieciństwa i wczesnej młodości spędzonych w majątkach dzierżawionych przez ojca. Opisuje represje popowstaniowe, które dotknęły jej rodzinę. Z dumą pisze o swoich pierwszych lekturach i domowej bibliotece ojca. Z sympatią wspomina Zofię Dobrowolską, która przybyła do ich domu jako nauczycielka, by pozostać w nim jako lubiana przez dzieci macocha. Opisuje pobieranie nauk na nielegalnych pensjach polskich i ponowny ślub ojca po śmierci pierwszej macochy.